|
DAVA KONUSU OLAMAYACAK DURUMLAR; MAHKEMENİN KARAR TARHİNDEN ÖNCE, İDA-
RECE, İTİRAZ ÜZERİNE TESİS EDİLMİŞ BİR İŞLEM MEVCUTSA, MAHKEMECE BU
İŞLEMİN İNCELENMESİ GEREKTİĞİ HK.
... Giriş Gümrük Müdürlüğünde tescilli ... gün ve ... sayılı giriş be-
yannamesi muhteviyatı eşyanın kıymetinin düşük beyan edildiğinden ba-
hisle, idarece tespit edilen değer esas alınarak tahakkuk ettirilen ek
gümrük vergi ve resimlerinin terkini istemiyle açılan davanın; 1615
sayılı Gümrük Kanununun 80. maddesinde, mükelleflerin 78. maddenin 1.,
2., 3. ve 6. fıkralarında yazılı sebeplerle yapacakları itirazların,
81. maddeye göre sırasıyla gümrük müdürlükleri, gümrükler başmüdürlük-
leri, Gümrükler Genel Müdürlüğünce karara bağlanacağının, ancak, bu
karara karşı idari dava açılabileceğinin hükme bağlandığı, olayda i-
se, yükümlü şirketin ek tahakkuka itiraz ettiği ve itirazın henüz
karara bağlanmadığı anlaşılmakta olup, yukarıda anılan yasal hükümlere
göre, bu aşamada ortada idari davaya konu olabilecek bir işlem bulun-
madığı gerekçesiyle reddi yönünde verilen Kocaeli 1. Vergi Mahkemesi-
nin 27.2.1996 gün ve 1996/65 sayılı kararının; davanın açıldığı sırada
müvekkil itirazı idarece cevaplandırılmamışsa da, dava derdest iken i-
tirazın reddedildiği ve ret kararının mahkemeye ibraz edildiği, mahke-
menin bu ret kararını dikkate alarak karar vermesi gerekirken, bunu
gözardı etmesinde isabet bulunmadığı gerekçesiyle bozulması istenil-
mektedir.
Uyuşmazlık, ithal edilen eşya nedeniyle ek olarak tahakkuk et-
tirilen gümrük vergi ve resimleri ile katma değer vergisine karşı ya-
pılan itiraza süresi içerisinde cevap verilmediğinden bahisle ek ta-
hakkukun terkini isteminden doğmuştur.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 50 nci maddesinde
"Gümrükte tarh edilen katma değer vergisi, tarh sırasında hazır bulu-
nan mükellefe, kanuni temsilcisine, adına hareket eden komisyoncusu i-
le gümrük veya geçiş işlemine muhatap olanlara tebliğ edilir. Bu teb-
liğ üzerine açılacak davalar için gümrük vergisinin tabi olduğu usul
ve esaslar uygulanır" hükmü yer almıştır.
1615 sayılı Gümrük Kanununun 78. maddesinin 3. fıkrasında da,
mükelleflerin, kıymet esasına göre vergiye tabi eşyanın kıymetinin
yanlış tayin ve tespit olunması sebebiyle yapılan tahakkuka karşı iti-
raz edebileceği 80 inci maddesinde, 78 inci maddenin 1., 2., 3. ve 6
ncı fıkralarında yazılı sebeplerle yapılacak itirazların, 81 inci mad-
deye göre sırasıyla gümrük müdürlükleri, gümrükler başmüdürlükleri,
Gümrükler Genel Müdürlüğünce karara bağlanacağı, Gümrükler Genel Mü-
dürlüğü kararlarına karşı idari yargı yolunun açık olduğu, aynı kanu-
nun 81. maddesinde ise tahakkuka karşı yapılan itirazların, bir dilek-
çe ile tahakkuku yapan idare kanalı ile bağlı bulunduğu gümrük müdür-
lüğüne yapılacağı ve müdürlükçe itirazların bir ay içinde incelenerek
karara bağlanacağı, itirazın yerinde görülmemesi durumunda, itiraz di-
lekçesi ve eklerinin müdürlük mütalaası ile birlikte, beyan olunan
normal fiyat ile vergi miktarı bakanlıkça tespit edilecek değere kadar
olan anlaşmazlıklar için bağlı bulundukları gümrükler başmüdürlükleri-
ne gönderileceği, bu itirazların başmüdürlüklerce iki ay içinde ince-
lenerek karara bağlanacağı hükmüne yer verilmiştir.
Yukarıda sözü edilen kanun hükümlerine göre, yapılan itiraz ü-
zerine gümrükler başmüdürlüklerince tesis edilen işlemlere karşı dava
açılabileceği tabiidir.
Olayda, ithalde alınan ek gümrük vergisi ile katma değer vergi-
si tahakkukuna karşı yapılan itiraz üzerine, süresi içerisinde cevap
verilmediğinden bahisle ek tahakkukun terkini istemiyle vergi mahkeme-
sinde açılan davanın, idari itiraz mercileri tarafından tesis edilen
kesin ve yürütülmesi zorunlu bir işlemin bulunmadığı gerekçesiyle red-
di yolunda verilen karar yerinde ise de, temyiz dilekçesinde, ek ta-
hakkuka karşı yapılan itirazın ... Gümrükleri Başmüdürlüğünce redde-
dildiği ve itirazın reddi yolundaki bu işlemin de mahkemece karar ve-
rilmeden önce tesis edildiği öne sürüldüğünden, mahkemece bu hususun
araştırılması ve böyle bir kararın mevcut olduğunun saptanması duru-
munda da, işin esası incelenmek suretiyle bir karar verilmesi gerekli
görülmüştür.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, yukarıda be-
lirtilen hususlar dikkate alınarak yeniden bir karar verilmek üzere
mahkeme kararının bozulmasına, karar verildi.
(MT/ES)
|