Danıştay Onüçüncü Daire

Yabancı tersaneye inşa ettirilen gemi bedellerinin takside bağlanması nedeniyle ödenen faizler, yabancı kurum yönünden menkul sermaye iradıdır. Yabancı tersaneye inşa ettirdiği gemilerin bedelinin takside bağlanması nedeniyle ödediği faizler üzerinden yaptığı tevkifatı ihtirazi kayıtla beyan eden müvekkili adına 1972 Haziran dönemi için salınan kurum (stopaj) vergisini; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun 75. maddesinin 4. fıkrasında ayırım yapılmaksızın 'her nevi alacak faizlerinin' menkul sermaye iradı sayıldığı, uyuşmazlık konuşu faizlerin taahhüt konuşu olan ve para ile temsili mümkün bulunan gemi bedellerine ilişkin ödemelerin takside bağlanmak suretiyle ertelenmesinden doğan bir yarar olması bakımından alacak faizi ve sonuç olarak menkul sermaye iradı sayılacağı, yabancı firmanın esas uğraşısı ödünç para verme işi olmadığından alacaktan doğan faiz olarak elde edilen yarara ticari mahiyet izafe edilemeyeceği, Gelir Vergisi Kanunu'nun 77. maddesi hükmünün iratları safi ve gerçek tutarlarının saptanması ile ilgili olup, elde edilen iradın mahiyetinin değiştirilmesi ile ilgili olmadığı, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 45. maddesi ile atıf yapılan Gelir Vergisi Kanunu'nun 7. maddesinin 6. fıkrasında, menkul sermaye iradinin Türkiye'de elde edilmiş sayılabilmesi için sermayenin Türkiye'de yatırılması esasinin konulduğu, olayda sermayenin mütemmin cüzü sayılabilecek gemi bedelinin bulunduğu ve bedelin tahsilinin faiz karşılığı vadeye dayandığı, bunun bir alacağın karşılığım teşkil eden sermayenin kararlaştırılan şekilde ve süreyle Türkiye'de yatırıma tahsis edildiğini gösterdiği, bu bakımdan sermayenin Türkiye'de yatırıldığının kabulü gerekeceği, 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 12. maddesinin 6 numaralı bendinde, Türkiye'de elde edilen menkul sermaye iratlarının dar mükellefiyet konusunda girdiğinin belirtildiği, aynı Kanun'un 27. maddesinin 3 numaralı bendinde de dar mükellefiyete tabi yabancı kurumların vergisinin bunlar hesabına Türkiye'deki müdür veya temsilcileri, müdür veya temsilcileri bulunmuyorsa kazanç ve iratları yabancı kuruma sağlayanlar adına tarh olunacağının hükme bağlandığı gerekçesiyle onayan Temyiz Komisyonu ikinci Dairesi kararının; dilekçede yazılı nedenlerle bozulması isteğinin reddine oybirliğiyle karar verildi.