Danıştay Dördüncü Daire

1. Eczacı olan mükellefin, maliyeti deftere kaydederken düşmüş olduğu peşinat iskontosunun tekrar maliyete ilavesi gerçek maliyetin tespiti için zorunludur. 2. Ancak bu maliyete kar oranı tatbiki suretiyle hasıl olan meblağa peşinat iskontosunun tekrar eklenmesi Iskonto tutarının ikinci defa kara alınması, yani mükerrer olarak matraha alınma sonucunu doğurur. Eczacılık yapan yükümlü adına takdir olunan matrah farkı üzerinden yapılan cezalı tarhiyatı aynen onayan Temyiz Komisyonu kararma karşı yaptığı düzeltme istemini reddeden Temyiz Komisyonu kararının dilekçede yazılı nedenlerle bozulması isteminden ibarettir. Davacı eczacılık faaliyeti ile ilgili 1970 takvim yılı işlemlerinin incelenmesi sonucunda 13.458,84 liralık matrah farkı bulunmuş olup, yükümlü bu farkın, 18.815,09 liralık peşinat iskontosunun inceleme elemanınca mükerrer nazara alınmasından doğduğunu ısrarla iddia ettiği halde, itiraz Ve Temyiz Komisyonları bu iddiaya itibar etmeyerek tarhiyatı aynen onamışlardır. Dosyanın incelenmesinden, inceleme elemanının, ilaçları belirli kar oranlarına göre gruplara ayırmak ve belli ilaç gruplarının maliyetine belli kar oranlarım uygulamak suretiyle matrahı hesaplarken, yükümlünün fatura üzerinden ikinci derecede elde ettiği peşinat iskontosunu ilaç fiyatından düşerek kalan meblağı deftere maliyet yazmış olması nedeniyle karı sıhhatli bir şekilde hesaplamak amacıyla bu iskontoları maliyete eklemek ve bulduğu gerçek maliyete kar oranı uygulamak suretiyle yıl kazancım hesapladığı, buna da sözkonusu 18.815,09 liralık iskontoyu tekrar ekleyip, ortaya çıkan gayrisafi hasılat ile yükümlünün beyan ettiği gayri safi hasılatı mukayese ederek matrah farkı tespit etmiş olduğu anlaşılmaktadır. Her ne kadar kar oranının uygulanacağı maliyeti saptarken doğru ve sıhhatli sonuca ulaşılması için, yükümlünün maliyeti deftere kaydederken düşmüş olduğu peşinat iskontosunun tekrar maliyete eklenmesi gerçek maliyetin saptanması için zorunlu ise de bu maliyete kar oranı uygulanarak bulunan meblağa 18.815,09 liralık peşinat iskontosunun tekrar eklenmesi, bu meblağın mükerrer olarak matraha alınması sonucunu doğurmaktadır. Zira yükümlü, deftere maliyeti kaydederken bu meblağı düşmekle bu ıskontoyu, maliyeti düşürmek suretiyle hasılatı yükseltmekle bir kez nazara almış olduğundan, bunun yeniden farka eklenmesi, yükümlünün beyan ettiği gayri safi hasılatla inceleme sonunda bulunan gayri safi hasılatın mukayesesi yoluyla matrah farkı saptanmasında anılan iskonto tutarının ikinci kez kara alınması demek olur. Bu durumda sözkonusu mükerrerlik nazara alındığı takdirde ortada matrah farkı kalmayacağından Temyiz Komisyonu’nca tarhiyatın aynen onanmasında ve olayda düzeltme sebebi mevcut olduğu halde yükümlünün yaptığı düzeltme isteminin aynı komisyonca reddedilmesinde yasaya uyarlık bulunmamaktadır. Bu nedenlerle davanın kabulüyle dava konuşu, düzeltme isteminin reddine dair Temyiz Komisyonu kararının ve dolayısıyla aynı daire kararının bozulmasına ve cezalı verginin re’sen kaldırılmasına oybirliğiyle karar verildi.