Danıştay Dördüncü Daire

Özel usulsüzlük cezası kesilmesin! öngören ve bu cezanın kesilmesine dair koşullarım düzenleyen yasa metninde belirtilen unsurların bir arada gerçekleştiği saptanmadan varsayım ya da kıyas yolu ile ceza kesilmez. 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun fatura ve benzeri evrak vermeyen ve almayanlara kesilecek öze! usulsüzlük cezalarına ilişkin hükümlerini içeren 353. maddesinin uyuşmazlık konusu dönemde yürürlükte bulunan 1 numaralı bendinde, '232, 234, 235 ve 236. maddeler gereğince verilmesi ve alınması icabeden fatura, gider pusulası ve müstahsil makbuzu ile serbest meslek makbuzunu vermeyen ve almayanlardan her birine, fatura, gider pusulası, müstahsil makbuzu ve serbest meslek makbuzu için beşyüz liradan (çiftçilerle elli liradan) aşağı olmamak üzere bu vesikalara yazılması gereken meblağın yüzde üçü (çiftçiler için yüzde biri) nispetinde usulsüzlük cezası kesilir. Bir takvim yılı içinde herbir belge nevine ilişkin olarak tespit olunan yukarıda yazılı usulsüzlükler için kesilecek cezanın toplamı 500.000 lirayı geçemez hükmü yeralmıştır. Madde metninin bir bütün olarak değerlendirilmesinden anlaşılacağı üzere, bu madde uyarınca özel usulsüzlük cezası kesilebilmesi için öncelikle, madde metninde sayılan belgelerin verilmediğinin ve alınmadığının belirlenmesi ve bu belgeleri vermeyen ve.almayanların saptandığına ilişkin hukuken geçerli bir tespitin mevcut olması gerekmektedir. Uyuşmazlık konusu olayda ise, böylesi bir tespit mevcut olmayıp, inceleme elemanınca Vergi Usul Kanunu'nun değerlemeye ilişkin hükümleri uyarınca hesaplanan hasılatın % 70'i olarak kabul edilen tutardaki giderler nedeniyle alınması gereken belgelerin alınmadığı sonucuna ulaşılarak ve faturayla tevsiki gereken hasılatın müstahsil makbuzu ile belgelendirilmesi eleştirilerek özel usulsüzlük cezası kesilmiş bulunmaktadır. Bu itibarla, özel usulsüzlük cezası kesilmesini öngören ve bu cezanın kesilmesine dair koşullar düzenleyen yasa maddesinde belirtilen unsurlar uyuşmazlık konusu olayda, bir arada gerçekleşmemiş bulunmaktadır ve bu durumda idari cezalar için de geçerli bulunan, 'cezayı gerektiren fiilin tüm unsurları tamam olmadan failin cezalandırılmayacağı' yolundaki genel ceza hukuku ilkesinin de varsayım ya da kıyas yolu ile ceza tayinine olanak tanımaması yönünden, yükümlü adına kesilen özel usulsüzlük cezasının usul ve yasaya uygun olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır. Açıklanan nedenlerle, Vergi Mahkemesi kararının bozularak Yükümlü adına kesilen özel usulsüzlük cezasının terkinine, oybirliğiyle karar verildi.