Danıştay Dördüncü Daire 

Bilanço esasına göre defter tutulması için, Kanun’da öngörülen şartların mevcudiyetinin tesbiti zorunludur.

Bilanço esasına göre defter tutulması gerekirken işletme esasına göre defter tutulduğu gerekçesiyle yükümlü adına 1984 takvim yılı için re’sen salınan gelir vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasını; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 30. maddesinde; re’sen vergi tarhının tanımı yapılarak 2. fıkrasının 3. bendinde de, bu Kanun’a göre tutulması mecburi olan defterlerin hepsinin veya bir kısminin tutulmamış veya tasdik ettirilmemiş olması hali, takdir sebebi sayıldığı, yine aynı Kanun’un 180. maddesinde de 177. maddeye atıf yapılmak suretiyle 177. maddede belirlenen hadlerin aşılması halinde, bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden itibaren mükelleflerin bilanço esasına göre defter tutma mecburiyetinde oldukları hükme bağlandığı, bu durumda yükümlünün 1983 yılında yasada belirlenen haddi aşıp aşmadığının tesbiti zorunlu olup, ara kararı ile getirtilen yükümlünün 1983 yılı beyannamesinin incelenmesiyle yıllık satış tutarının 7.208.344, lira olduğu tesbit edildiği dolayısıyla yükümlünün 213 sayılı Vergi Usui Kanunu’nun 177. maddesinde birinci sınıf tüccarlar için öngörülen hadlerin bir kat arttırılmasına ilişkin 21.1.1983 gün ve 8/5946 sayılı Bakanlar Kurulu kararıyla tesbit olunun 12.000.000, lira alış ve 13.200.000, lira satış tutarı ölçülerini 1983 yılı itibariyle aşmadığından 1984 yılı için bilanço usulüne göre defter tutma yükümlülüğünün bulunmadığı gerekçesiyle kaldıran Vergi Mahkemesi kararının; bilanço esasına göre defter tutmayan yükümlü adına yapılan tarhiyatın yerinde olduğu iddiasıyla bozulması isteğinin reddine oybirliğiyle karar verildi.