T.C.

DANIŞTAY

VERGİ DAVA DAİRELERİ GENEL KURULU

o VERGİLENDİRME HATALARI (Düzeltme - Şikayet Başvurusunun Reddi - Danıştayda Dava Açma)

o YÖNETİM KURULU ÜYELİĞİNDEN AYRILAN TEMSİLCİYE ÖDEME EMRİ GÖNDERİLMESİ (Paylarını Devreden Yönetim Kurulu Üyesi)

Özet : Borçlu şirketin yönetim kurulu üyeliğinden ve pay sermayelerini devrederek paydaşlığından ayrıldığı duyurulan davacı, sonraki yönetim kurulu tarafından yasal süresinde verilen beyanname ile tahakkuk eden vergi borcunun ödenmemesinden sorumlu tutulamayacağı hakkında.

İstemin Özeti 31.8.1984 gününde, sahibi bulunduğu payları üçüncü kişilere devrederek şirketle ilgisini kesen ve yönetim kurulu üyeliğinden de istifa eden davacıya, anonim şirketin 1984 takvim yılına ilişkin vergi borcu nedeniyle düzenlenen ödeme emri duyurulmuştur.

Ödeme emri kendisine 1989 yılında tebliğ edilen davacı, dava açma süresini geçirdikten sonra 7.2.1990 gününde düzeltme, 16.4.1990 gününde de şikayet başvurusunda bulunmuş. istemlerinin reddi yolundaki işleme karşı Danıştay'da dava açmıştır.

Davayı inceleyen Danıştay Dördüncü Dairesi K: 1992/4719 sayılı Kararında; vergilendirmede yapılan hatalar nedeniyle mükellef veya sorumlulardan fazla veya eksik vergi alınması veya istenmesi vergilendirme hatası olduğuna ve ödeme emri bir vergi alacağının tahsili amacıyla düzenlendiğine göre davacının düzeltme ve şikayet yoluna başvurmasına engel bulunmadığı, davanın, şikayet başvurusunun reddi yolunda kurulan işleme yönelik kabul edilerek incelendiği, dosyada örneği bulunan Ticaret Sicil Gazetesinin incelenmesinden davacının, 31.8.1984 gününde şirketteki paylarını devredip, yönetim kurulu üyeliğinden istifa ettiğinin anlaşıldığı, ödeme emrinin 1984 yılına ilişkin olup 1985 yılı Nisan ayında ödenmesi gereken Kurumlar Vergisi için düzenlendiği, ilk taksidi Nisan 1985'te ödenecek bu vergiden dolayı şirkete düşen ödevin davacı tarafından yerine getirilmediğinin kabulü ve sorumlu tutulmasının. mümkün olmadığı, gerekçesiyle mükellefin şahsında hata yapıldığı sonucuna varılarak işlemin iptaline karar verilmiştir.

Maliye Bakanlığı Kararı temyiz etmiştir.

Savunmanın Özeti: Savunma verilmemiştir.

Tetkik Hakimi: S.K.

Danıştay Savcısı N.A.'nın Düşüncesi: Anonim Şirketin 1984 yılına ait ödenmeyen kurumlar vergisi borcunun tahsili amacıyla 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesi uyarınca yönetim kurulu üyesi adına düzenlenip tebliğ edilen ödeme emrinin iptali istemiyle yapılan başvurunun reddi yolundaki Maliye ve Gümrük Bakanlığı işlemini iptal eden Danıştay Dördüncü Dairesi kararının bozulması istenilmektedir.

Olayda; Davacının 31.8.1984 tarihinde yönetim kurulu üynliğinden istifa ederek ayrıldığı anlaşıldığından, 1984 takvim yılı kurumlar vergisinin 1985 yılında beyan edilip, ilk taksidinin 1985 yılı Nisan ayında ödenmesi yükümlülüğü şirkete ait bulunması karşısında. söz konusu borcun ödenmemesi nedeniyle davacının sorumlu tutulmasına alanak bulunmadığından, Danıştay Dördüncü Dairesince, davacı hakkında uygulanan işlemin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 118 inci maddesinin 1 nolu bendinde yer alan mükellefin şahsında hata sebebiyle iptal edilmesinde yasaya aykırılık görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin reddi ile Danıştay Dördüncü Daire kararının onanması gerektiği düşünülmektedir.

Türk Millet Adına Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, Kıdemli Tetkik Hakimi Semra Kayır'ın yazılı ve sözlü açıklamalarından sonra dosya incelenerek gereği görüşüldü:

Paydaşı ve yönetim kurulu üyesi bulunduğu anonim şirketin 1984 takvim yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden tahakkuk eden verginin ödenmemesi nedeniyle davacıdan istenmesi üzerine düzeltme ve şikayet yoluyla yapılan başvurunun reddi yolunda kurulan işlemi iptal eden Danıştay Dördüncü Daire kararı temyiz edilmiştir.

Vergi Usul Kanunu'nun 8 inci maddesinin son fıkrasında Yasanın izleyen maddelerinde geçen "mükellef" anlatımının vergi sorumlularını da kapsadığı belirtilmiştir. Bu nedenle düzeltme ve şikayet yolunun vergiye ilişkin heaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız yere fazla veya eksik vergi istenen ya da alınan sorumlular tarafından da izlenebileceği açıktır.

Dosyanın incelenmesinden, anonim şirketin vergi borcundan dolayı sorumlu sıfatıyla duyurulan ödeme emrine karşı dava açma süresini geçirdikten sonra istenen verginin tahakkuk ettiği beyannamenin, şirket yönetim kurulu üyeliğinden ayrıldığı ve tüm pay senetlerini devrederek şirketle ilgisinin kesildiği 31.8.1984 gününden ve bu durumun Ticaret Sicil Gazetesinde duyurulduğu 7.2.1985 gününden sonra verildiği, dolayısıyla vergilendirme hatası yapıldığı iddiasıyla düzeltme isteyen davacının, bu isteminin reddi yolundaki işleme karşı dava açtığı anlaşılmaktadır.

Vergilendirme hatalarını tanımlayan Vergi Usul Kanunu'nun 118 inci maddesinin (1) işaretli fıkrasında verginin, asıl borçlusu yerine başka bir kişiden istenmesi mükellefin şahsında hata kabul edilmiştir. Yasaca sorumlu tutulamayacak bir kişinin sorumlu sıfatiyla izlendiği durumlarda da aynı hataya dayanılarak düzeltme istenebileceğinden, Ticaret Sicil Gazetesinde yayımlanarak borçlu şirketin yönetim kurulu üyeliğinden ve pay senetlerini devrederek paydaşlığından ayrıldığı duyurulan davacının, sonraki yönetim kurulu tarafından yasal süresinde verilen beyanname üzerinden tahakkuk eden vergi borcunun ödenmemesinden Vergi Usul Kanunu'un 10 uncu maddesi uyarınca sorumlu tutulması yasaya uygun görülmemiştir.

Bu nedenle davacı hakkında kurulan işlemin iptali yolundaki Danıştay Dördüncü Dairesinin 2.11.1992 günlü ve E: 1991/128, K: 1992/4719 sayılı kararına karşı yapılan temyiz başvurusunun reddine, 22.4.1994 gününde oybirliği ile karar verildi.