Danıştay Yedinci Daire
Gümrük vergi ve resimleri dolayısıyla YUK'nun 10. maddesi hükmüne dayanılarak kanuni temsilci takip edilemez, söz konusu sorumluluk adli yargı yerlerinde açılacak davaya konu edilebilir. İstemin Özeti: ............... Haddecilik San. ve Tic. A.Ş. tarafından .............. Gümrük Müdürlüğü'nden ithali yapılan eşyalara ilişkin olarak tahakkuk ettirilip ertelenen gümrük vergi ve resimlerinin, teşvik belgesinin iptali nedeniyle bir misli fazlasıyla, adı geçen şirketin yönetim kurulu üyesi sıfatıyla davacıdan tahsilinin sağlanması amacıyla uygulanan haciz işlemini; Vergi Usul Kanunu'nun 10. maddesinden bahisle, söz konusu madde hükmüne göre, yasal temsilcilerin şirketin ödenmeyen vergi borçlarından sorumlu tutulabilmesi için vergi alacağının şirket mal varlığından tahsil olanağının bulunmaması ve kanuni temsilcilerin, maddede belirtilen ödevlerini kasıt ve ihmal sonucu yerine getirmediklerinin saptanmış olması gerektiği bu iki ko'şulun birlikte gerçekleştiği durumlarda ise, vergi borcunun şirketin kanuni temsilcilerinin kişisel varlıklarından alınabilmesi için öncelikle, 6183 Sayılı Kanun'un 55. maddesine göre ödeme emri tebliğ edilmesinin zorunlu olduğu olayda, davacıya ödeme emri tebliğ edilmeksizin doğrudan mal varlığı üzerine haciz uygulanmasının 6183 Sayılı Kanun hükümlerine aykırılık teşkil ettiği gerekçesiyle iptal eden ......... Vergi Mahkemesinin 11.11.1992 Günlü E: 1990/777; K: 1992/573 Sayılı Kararının; ihracatı teşvik belgesinin tahrifat yapılması nedeniyle iptali üzerine, 88/2 Sayılı ihracatı ve Döviz Kazandırıcı Faaliyetleri Teşvik Tebliğinin 47. maddesi uyarınca gümrük müdürlüğünce yapılan işlemde kanuna aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek bozulması istenilmektedir. Karar: Uyuşmazlık, .......... Haddecilik San. ve Tic. A.Ş. tarafından ihracatı teşvik belgesine dayanılarak yapılan ithalat nedeniyle tahakkuk ettirilip ertelenmiş olan gümrük vergi ve resimlerinin, sonradan, teşvik belgesinin iptal edilmesi ve adı geçen şirket mal varlığından tahsil imkanının bulunmaması üzerine, 88/2 Sayılı ihracatı ve Döviz Kazandırıcı Faaliyetleri Teşvik Tebliğinin 47. maddesi uyarınca 1 misli fazlasıyla, şirketin yönetim kurulu üyesi sıfatıyla davacının mal varlığından tahsili amacıyla uygulanan haciz işleminden doğmuş bulunmaktadır. 1615 Sayılı Gümrük Kanunu'nun 88. maddesinde, ödenmeyen gümrük vergilerinin Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre kovuşturulacağı öngörülmektedir. 213 Sayılı Vergi Usul Kanunu'nun 2. maddesine göre gümrük vergileri bu kanun kapsamı dışında olduğundan, olayda, anılan kanunun, şirketin mal varlığından tahsil imkanı kalmayan vergi alacağının şirketin yönetici ya da yasal temsilcisinden tahsil olunacağına ilişkin 10. maddesinin uygulanma olanağı bulunmamaktadır. 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun'da da, Vergi Usul Kanunu'nun yukarıda sözü edilen maddesindeki gibi, tüzel kişilerden tahsil imkanı kalmayan kamu alacaklarının bunların kanuni temsilcilerinden tahsiline imkan veren bir hüküm yer almamıştır. Anonim şirketlerde, yönetim kurulu üyelerinin şirket borçlarından ötürü kişisel sorumlulukları Türk Ticaret Kanunu'nun 336 ve izleyen maddeleriyle düzenlenmiştir. Bu itibarla, uyuşmazlık konusu yaptırımlı gümrük vergilerinin, yükümlüsü olduğu tartışmasız olan ........ Haddecilik San. ve Tic. A.Ş.'den tahsil imkanı kalmamasın dan ötürü söz konusu hazine alacağının şirket yönetim kurulu üyelerinden tahsilinin, Türk Ticaret Kanunu, yani özel hukuk kuralları dairesinde adli yargıda takibi gerekli olup, 6183 Sayılı Kanun hükümleri uyarınca takibat yapılması mümkün olmadığından, davacı mal varlığı üzerine uygulanan haciz işleminin iptali yolundaki mahkeme kararında sonucu itibariyle isabetsizlik görülmemiştir.