|
|
Dairesi
Devlet destekleme primi, gübre bayiinin alış ve satış faturalarında belirtilmekle birlikte dağıtıcı kuruluşlar tarafından devletten alınıp bayiye değil, nihai tüketici durumundaki çiftçiye yansıtıldığından, bu prim katma değer vergisi matrahına dahil edilemez.
|
|
|
Karar No
1998/108
|
|
|
Esas No
1996/275
|
|
|
Karar Tarihi
05-06-1998
|
|
|
Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu Tarih
Devlet destekleme primi, gübre bayiinin alış ve satış faturalarında belirtilmekle birlikte dağıtıcı kuruluşlar tarafından devletten alınıp bayiye değil, nihai tüketici durumundaki çiftçiye yansıtıldığından, bu prim katma değer vergisi matrahına dahil edilemez. İstemin Özeti: Kimyevi gübre bayiliği yapan, 1991 yılma ilişkin defter ve belgeleri katma değer vergisi yönünden sınırlı olarak incelenen ve bir kısım hasılatı kayıt ve beyan dışı bıraktığı saptanan davacı adına katma değer vergisi salınmış, kaçakçılık cezası kesilmiştir. Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen Vergi Mahkemesi; tarhiyatın dayanağı olan inceleme raporunda davacının, bir kısım belgelerini kaybettiği, bir kısım hasılatım kayıt dışı bıraktığı, yasal defterini tam olarak tutmayarak dönem sonu itibariyle kapatmadığı, davacıya emtia satan .... Gübre ve Zirai İlaç Pazarlama A.Ş.’den alınan bilgiler doğrultusunda yapılan inceleme sonucunda, alınan 38.648.606 lira destekleme primi ile birlikte 1.078.301.556 lira yıllık satış hasılatı saptandığı halde destekleme primi dahil 893.687.292 lira hasılatı kayıtlarına intikal ettirdiği, kayıt dışı hasılatının 184.614.214 lira olduğunun belirlendiği ve destekleme primi tutarı olan 463.294.000 liranın katma değer vergisi matrahına eklendiği, inceleme elemanına ibraz edilen satış faturalarında, her türlü karşıt inceleme yapılmasına ilişkin adres ve bilgi bulunmasına rağmen satışı yapılan gübrenin faturalardaki satış bedelinin üstünde bir bedelle satılıp satılmadığına dair bir inceleme ve tespit yapılmadan, sadece üretici fabrikanın belirlediği ’bayi için azami satış fiyatı’ dikkate alınarak tespit edilen hasılat farkının belgesiz, satış olarak kabulü ile çiftçilere yapılan satış için devletin yaptığı ve gübre üreticisi fabrikaya ödenen destekleme priminin hasılata eklenmesi suretiyle tespit edilen matrah farkında, 213 sayılı Yasa’nın 3/B ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 24/c maddelerine uygunluk bulunmadığı, öte yandan kayıtdışı satıldığı ileri sürülen gübre miktarının kaydi envanter yoluyla hesaplanması ve böylece satış tutarının teyit edilmesi gerekirken tarhiyatın eksik incelemeye dayandığı gerekçesiyle tarhiyatı kaldırmıştır. Vergi Dairesi Müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Dairesi kararıyla; inceleme elemanınca esas alınan gübre fiyat ve miktarının;........ Gübre ve Zirai ilaç Pazarlama Anonim Şirketinden zam tarihleri itibariyle gübre satış fiyatlarıyla, yükümlünün alış miktarı sorularak karşılaştırılması ve satış hasılatından farklı çıkması halinde ilgili dönem katma değer vergisi matrahının ne şekilde etkileneceğinin 2577 sayılı Yasa’nın 20. maddesi uyarınca resen araştırılıp gerekirse bilirkişi incelemesi yaptırılarak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken, bu hususlar araştırılmadan inceleme elemanınca izlenen yöntemin varsayım ve kanaate dayalı olduğu gerekçesiyle tarhiyatı kaldıran mahkeme kararında isabet görülmediği gerekçesiyle vergi mahkemesi kararım bozmuştur. Bozma kararma uymayan Vergi Mahkemesi kararıyla; gübre fabrikasının birim satış fiyatı belirlemesinin, satışların belirlenen fiyatın üstünde yapılmamasını temin için olduğu, bu fiyatın altında satış yapılmasının her zaman mümkün olduğu, aynı inceleme raporuna dayanılarak yapılan cezalı gelir vergisi tarhiyatının kaldırılması yolundaki kararın Danıştay Dairesinin kararıyla onandığı gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir. Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiş ve vergi inceleme raporundaki tespitlere dayalı kaçakçılık cezalı katma değer vergisinde hukuka aykırılık bulunmadığı ileri sürülmüştür. Karar: Kimyevi gübre bayiliği yapan, 1991. yılında bir kısım hasılatı kayıt ve beyan dışı bıraktığı inceleme raporuyla saptanan yükümlü adına salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisini kaldıran vergi mahkemesi ısrar kararı temyiz edilmiştir. Dosyanın incelenmesinden inceleme raporunda belirlenen matrah farkının, satışı yapılan kimyasal gübrenin üretici fabrikanın belirlediği azami birim satış fiyatı dikkate alınarak bulunan hasılat farkına, devlet destekleme primi eklenerek bulunduğu anlaşılmıştır. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 24. maddesinin (c) bendinde, vade farkı, fiyat farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile servis ve benzer adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerlerin katma değer vergisi matrahına dahil olduğu kurala bağlanmıştır. 88/12518 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla da kimyevi gübre kullanımı nedeniyle çiftçilere yapılacak olan devlet desteklemelerine ilişkin prim ödemelerinin dağıtıcı kuruluşlara yapılacağı belirlenmiştir. Kimyevi gübre satışları dolayısıyla dağıtıcı kuruluşlara yapılan prim ödemelerinin çiftçiye intikalinde dağıtıcı kuruluşun bayiden, bayiin de çiftçiden tahsil etmediği devlet destekleme primi dağıtıcı kuruluş tarafından ...... Bankasından tahsil edilmekte ve böylece devlet destekleme priminin nihai tüketici olan çiftçiye intikali gerçekleşmektedir. Ancak bu işleyiş içinde bayi olan davacının ne maliyet ne de hasılat unsurları etkilenmediğinden, devlet destekleme priminin yararlanıcısı olmadığı gibi primi elde ettiğinden de söz etmek olanaksızdır. Dağıtıcı kuruluş, bayi ve çiftçi arasında uygulanan bu yöntemle dağıtıcı kuruluş tarafından bankadan tahsil edilip bayiin yalnız alış ve satış faturalarında miktarı belirtilen ancak bayie değil, nihai tüketici durumundaki çiftçiye yansıtılan devlet destekleme priminin, bayi için katma değer vergisi matrahına dahil edilmesi de hukuka aykırıdır. Diğer taraftan inceleme raporunda, yükümlü tarafından satışı yapılan fenni gübrenin satış hasılatının, gübre fabrikasınca bayiler için belirlenen azami birim satış fiyatı esas alınarak hesaplanan hasılattan düşük olduğu saptanarak, kayıt dışı hasılat bulunduğu sonucuna varılmışsa da kimyevi gübre azami birim fiyatının bu fiyatın üstünde satış yapılmasın) engellemek amacıyla saptanması ve bu fiyattan daha düşük bir fiyatla da satış yapılabileceği gerçeği karşısında, ısrar kararının tarhiyatın kaldırılması yönündeki hüküm fıkrasında hukuka aykırılık görülmemiştir. Bu nedenlerle temyiz isteminin reddine, oyçokluğu ile karar verildi.
|
|