|
NOTERCE TAHSİL EDİLEN VERGİ, RESİM VE HARÇ VERGİ DAİRESİNE YASAL SÜRE-
DE BİLDİRİLİP ÖDENMEDİKÇE VERGİ DAİRESİ YÖNÜNDEN VERGİ TAHSİL EDİLMİŞ
VE TAHAKKUK ETTİRİLMİŞ SAYILAMAYACAĞINDAN, DOLAYISIYLA VUK.NA GÖRE
VERGİ ZİYAI DOĞMUŞ OLDUĞUNDAN, ANILAN YASADA ÖNGÖRÜLEN CEZALARIN UYGU-
LANMASI GEREKTİĞİ HK.
Davada, noterlik faliyetiyle uğraşan yükümlünün, Noterlik Kanununun
118.maddesi gereğince tahsil ettiği Kasım 1987/1 ve 2 ile Aralık
1987/2 döneme ait vergi, resim ve harç bildirimlerini süresinde yapma-
dığı gerekçesiyle adına kesilen kaçakçılık cezasının kaldırılması iste
miyle açılan davayı, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 331.maddesinde bu
kanunda yazılı vergi cezalarının "Vergi Kanunları" hükümlerine aykırı
hareket edenler hakkında uygulanacağının belirtilmiş olduğu, olayda
ise yükümlünün tahsil ettiği vergi, resim ve harçları süresinde bildir
me yükümlülüğünü yerine getirmeyerek Noterlik Kanunu hükümlerine aykı-
rı hareket ettiği, dolayısıyla Vergi Usul Kanununda yazılı vergi ceza-
larının tatbikinin mümkün olamıyacağı, ayrıca noterlerce tahsil edilen
vergi, resim ve harçlar işlemin yapılması ile birlikte ilgilisinden
anında tahsil edildiğinden ve bu haliyle tahakkuku tahsile bağlı vergi
lerden sayıldığından ortada bir vergi ziyaının da söz konusu olmadığı,
bildirimin geç yapılması sebebiyle Vergi Usul Kanununda yazılı vergi
cezalarının tatbikinin mümkün olmadığı gerekçesiyle kabul ederek, ke-
silen kaçakçılık cezasını kaldıran Vergi Mahkemesi kararının bozulma-
sı istenilmektedir.
Uyuşmazlık, noterlik faaliyetiyle uğraşan yükümlünün, 1512 sayılı No-
terlik Kanununun 118.maddesi gereğince tahsil ettiği Kasım 1987/1 ve
2. ile Aralık 1987/2.dönemine ait vergi, resim ve harç bildirimlerini
süresinde yapmaması üzerine, anılan kanunun 120.maddesine göre gecikme
zammı alındıktan sonra, maddenin son fıkrası gereğince 213 sayılı Ka-
nunda yazılı vergi cezalarının tatbik edilip edilemeyeceğine ilişkin
bulunmaktadır.
1512 sayılı Noterlik Kanununun 119.maddesinde "Noterler, 118.madde
uyarınca tahsil ettiklerivergi, resim ve harçları aşağıda yazılı süre-
ler içinde ilgili vergi dairesine ve belediyeye bir beyanname ile bil-
dirmek ve aynı süre içinde yatırmakla yükümlüdürler.
Beyannameldr her ayın 1 ile 15. ve 16 ile sonuncu günlerine ait iki
devre için hazırlanır ve her ayın 15. ve son gününü takip eden 7 iş
günü içinde ilgili dairelere verilir. ...", 120.maddesinde de; Noter-
ler 119.maddede gösterilen süre içinde harç, vergi ve resim beyanname-
lerini ilgili daireye yatırmadıkları veya bu süre içinde posta veya
banka aracılığı ile ilgili daireye havale etmedikleri takdirde, yatır-
ma için tanınan son günü izleyen ilk 30 gün içindeki yatırmalarda % 10
müteakip her 30 gün ise ayrıca % 2 gecikme zammı öderler. Bu zam Tür-
kiye Noterler Birliğinin göstereceği milli bir bankadaki hesaba ödene-
rek alınacak 2 nüsha makbuzdan biri ilgili daireye ibraz edilmek sure-
tiyle gecikmiş harç, vergi ve resim bedelleri yatırılır. Noterin bu
makbuzu ibraz edememesi halinde, tahsilatı yapan memur keyfiyeti Tür-
kiye Noterler Birliğine bildirir.
Harç, vergi ve resmin ilgili daireye geç yatırılması veya hiç yatırıl-
maması hallerine ilişkin diğer kanunlar hükümleri saklıdır." hükümleri
yer almaktadır.
Diğer taraftan aynı Kanunun 189.maddesinin 8.fıkrasında" 120.madde uya
rınca ödenecek zamlar" Noterler Birliğinin gelirleri arasında sayıl-
mıştır.
Bu hükümler karşısında, noterlik sıfatını taşıyan kişinin görevini za-
manında yerine getirmemesi nedeniyle tahsil edilen zam, vergi dairesi-
ne intikal etmiyen özel bir "ceza" niteliğini taşımaktadır.
Bu durumda, 120.maddede belirtilen ve Noterler Birliği hesabına yatı-
rılan gecikme zammının ödenmesi, noterde yapılan işlemler sırasında
makbuzla tahsil edilen vergi, resim ve harçların vergi dairesine geç
bildirimi nedeniyle, aynı maddenin son fıkrasında öngörülen diğer ka-
nunlara göre ceza alınmasına engel teşkil etmemektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 4.maddesinde; mükellefi tespit eden,
vergi tarh eden, tahakkuk ettiren ve tahsil eden dairenin vergi dai-
resi olduğu belirtilmiş, aynı Yasanın 8.maddesinde; mükellef, vergi
kanunlarına göre kendisine vergi borcu tereddübeden gerçek veya tüzel
kişi, vergi sorumlusu, verginin ödenmesi bakımından, alacaklı vergi
dairesine karşı muhatap olan kişi olarak tanımlanmıştır.
Yine 213 sayılı Kanunun 341.maddesinde; vergi ziyaı, mükellefin veya
sorumlunun vergilendirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getir-
memesi veya eksik yerine getirmesi yüzünden verginin zamanında tahak-
kuk ettirilmemesi veya eksik tahakkuk ettirilmesi şeklinde ifade edil-
miştir.
Açıklanan hükümler karşısında; noterler, vergi sorumlusu olarak vergi-
nin ödenmesi bakımından alacaklı vergi dairesine karşı muhatap olan
kişidir. Verginin tarh, tahakkuk ve tahsili vergi dairesince yapıldı-
ğından, noterce tahsil edilen vergi, resim ve harç, vergi dairesine
yasal sürede bildirilip ödenmedikçe vergi dairesi yönünden vergi tah-
sil edilmiş ve tahakkuk ettirilmiş sayılamayacağından, Vergi Usul Ka-
nununa göre vergi ziyaı doğmuştur. Bu durum karşısında, anılan yasada
öngörülen cezaların tatbik edilmesi gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, Trabzon Vergi Mahkemesi kararının bozulmasına,
açıklanan hususlar dikkate alınarak yeniden bir karar verilmek üzere
dosyanın anılan mahkemeye gönderilmesine karar verildi.
KARŞI OY:
Noter tarafından hesap edilerek tahsil edilen harç ödeme tarihinde ta-
hakkuk etmiştir. Uyuşmazlık tahakkuk eden hatta tahsil edilen bir har-
cın geç ödenmesidir. Bunun müeyyidesi Noterlik Kanununda gösterilmiş-
tir. Salınan cezanın mahkemece yazılı nedenle terkini yerindedir. Ka-
rara karşıyım.
(DAN-DER, SAYI:84-85) (MT/SE)
|