|
NAKLİYECİLİK İŞİ YAPAN YÜKÜMLÜNÜN FAALİYETİ TİCARİ FAALİYET OLUP EKSİK
BEYANDAN DOLAYI TAKDİR EDİLEN MATRAH İÇİN TİCARET VE SANAYİ ODASINDAN
SEÇİLEN İKİ ÜYENİN KATILIMI İLE OLUŞTURULAN TAKDİR KOMİSYONU USULÜNE
UYGUN OLARAK TEŞEKKÜL ETTİĞİNDEN VERGİ MAHKEMESİNCE, ŞOFÖRLER VE OTO-
MOBİLCİLER ODASI TARAFINDAN SEÇİLEN ÜYELERİN KATILIMI İLE OLUŞMAYAN
TAKDİR KOMİSYONU KARARINA DAYANILARAK TARH EDİLEN KATMA DEĞER VERGİ-
SİNDE İSABET BULUNMADIĞI GEREKÇESİYLE DAVANIN KABULÜNE KARAR VERİLME-
SİNDE İSABET BULUNMADIĞI HK.
Otobüs işletmeciliği faaliyetinde bulunan yükümlünün satışını yaptığı
otobüsün beyan ettiği değerinin kasko sigorta değerine göre düşük ol-
duğu nedeniyle takdir komisyonu kararına dayanılarak tarh edilen ka-
çakçılık cezalı katma değer vergisine karşı açılan davayı; 213 sayılı
Vergi Usul Kanununun 72/1. maddesinde, takdir komisyonunun, illerde
defterdarın, ilçelerde malmüdürünün veya bunların tevkil edecekleri
memurların başkanlığı altında ilgili vergi dairesinin yetkili iki me-
muru ile seçilmiş iki üyeden kurulacağı, aynı Kanunun 73/2. maddesinde
ise, komisyon toplantılarına mükellefin sanat ve meslek bakımından
bağlı veya ilgili olduğu teşekkül tarafından seçilen üyelerin katıla-
cağının hükme bağlandığı, olayda yükümlünün sahibi bulunduğu ... pla-
kalı 1988 model otobüsün ... tarihinde noter satış senedi ile satılma-
sı ve beyan edilen değerin düşük bulunması üzerine, vergi dairesince
takdire gidilmiş ise de, yukarıda açıklanan hükümler karşısında, tak-
dir komisyonunun yükümlünün faaliyeti itibariyle Şoförler ve Otomobil-
ciler Odası tarafından seçilen üyelerin katılımı ile oluşması gerekir-
ken Ticaret Odasından seçilen üyelerin katılması ile oluştuğu, usule
uygun olarak teşekkül etmeyen takdir komisyonu kararına dayalı olarak
yapılan kaçakçılık cezalı katma değer vergisi tarhiyatında yasal isa-
bet bulunmadığı gerekçesi ile kabul ederek tarhiyatı terkin eden ...
Vergi Mahkemesinin ... tarih ve ... sayılı kararının;yükümlünün nakli-
yeci olmadığı, mensubu bulunduğu mesleki teşekkülün şoförler ve otomo-
bilciler odası olarak düşünülemeyeceği, takdir komisyonu kararının ye-
rinde bulunduğu, buna göre yapılan tarhiyatın yerinde olduğu iddiaları
ile bozulması isteminden ibarettir.
Uyuşmazlık, takdir komisyonu kararına göre yükümlü hakkında
tarh edilen kaçakçılık cezalı katma değer vergisine karşı açılan dava-
yı kabul eden vergi mahkemesi kararının bozulmasına ilişkin bulunmak-
tadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1. maddesinin 1. fık-
rasında, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisinin ko-
nusunu oluşturduğu, aynı maddenin 2. fıkrasının (h) bendinde ise, ti-
cari, sınai, zirai faaliyet ile serbest meslek faaliyetinin devamlılı-
ğı,kapsamı ve niteliğinin Gelir Vergisi Kanunu hükümlerine göre; Gelir
Vergisi Kanununda açıklık bulunmadığı hallerde, Türk Ticaret Kanunu ve
diğer ilgili mevzuat hükümlerine göre tayin ve tespit edileceği, 193
sayılı Gelir Vergisi Kanununun 37. maddesinde de, her türlü ticari ve
sınai faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç sayıldığı, madde-
nin son paragrafında ticari kazancın Vergi Usul Kanunu hükümlerine gö-
re tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, 6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 3. maddesinde, bu
Kanunda tanzim olunan hususlarla bir ticarethane veya fabrika yahut
ticari şekilde işletilen diğer bir müesseseyi ilgilendiren bütün mua-
mele, fiil ve işlerin ticari işlerden olduğu, aynı Kanunun 12. madde-
sinin birinci fıkrasının 10 numaralı bendinde, kara, deniz ve havada,
nehir ve göllerde yolcu ve eşya taşımakla uğraşmak üzere kurulan mües-
seseler ticarethane sayıldığı belirtilmiştir.
Olayda, otobüs işletmeciliği faaliyetinde bulunan ve gerçek u-
sulde vergi mükellefi olduğu anlaşılan yükümlünün faaliyetinde kullan-
dığı ... plakalı 1988 model otobüsün ... tarihinde satılması sonucunda
beyan ettiği değerin vergi dairesince düşük bulunması üzerine takdire
gidildiği,takdir komisyonunca takdir edilen matrah üzerinden yükümlü
adına resen tarh edilen kaçakçılık cezalı katma değer vergisine karşı
yükümlü tarafından açılan dava sonucunda, vergi mahkemesince, takdir
komisyonunun yükümlünün faaliyeti itibariyle şoför ve otomobilciler o-
dası tarafından seçilen üyelerin katılımı ile oluşması gerekirken, ti-
caret odasından seçilen üyelerin katılması ile oluştuğu, komisyonun
teşekkül tarzının 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 73/2. maddesine uy-
gun olmadığı ve takdirin dayanağının bulunmadığı gerekçesine dayanıla-
rak tarhiyat terkin edilmiştir. Otobüs işletmeciliği yapan yükümlünün
otobüsünü satmasını da içeren faaliyeti ticari faaliyettir ve Ticaret
ve Sanayi Odaları bu tür konularda inceleme yapmak ve görüş bildirmek
üzere eleman istihdam eden, mevzuatları gereği ilgili makamlarca iste-
nilen hususlarda görüş bildirmekle yükümlü olan kamu kurumu niteliğin-
de meslek kuruluşu olması nedeniyle uzmanlıklarına giren konularda gö-
rüş beyan etmek üzere takdir komisyonlarına katılmaları gerekmektedir.
Yükümlünün otobüsü ile ticari faaliyette bulunması ve bu faali-
yetinden dolayı da ticaret odasından üye alınması suretiyle oluşturu-
lan takdir komisyonunun teşekkülünde usulsüzlük bulunmadığından takdir
komisyonu kararına göre yapılan tarhiyatı yazılı gerekçe ile terkin e-
den vergi mahkemesi kararında isabet görülmemektedir.
Mahkemece satış tarihi itibariyle otobüsün değerinin tesbiti i-
çin otobüs üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılması, aradan geçen
zamandan dolayı bu mümkün olmadığı takdirde Ticaret ve Sanayi Odasın-
dan ve Şoförler ve Otomobilciler Derneğinden bu marka ve bu model oto-
büsün satış tarihindeki değerinin araştırılması, araştırma neticesinde
bir matrah farkı ortaya çıktığı takdirde verginin bu matrah farkına
göre onanması, takdir edilen matrahın mahkeme kararıyla aşılamayacağı-
nın gözönünde bulundurulması ve olayın niteliğine göre kusur cezası
uygulanması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, ... Vergi Mah-
kemesinin ... tarih ve ... sayılı kararının bozulmasına karar verildi.
YÖ/ES
|