|
ÖRTÜLÜ SERMAYE ÜZERİNDEN YAPILAN FAİZ ÖDEMESİNİN KAR PAYI HÜKMÜNDE OL-
DUĞU VE BU KAR PAYINI ALAN ŞİRKET TARAFINDAN İŞTİRAK KAZANCI OLARAK KU
RUMLAR VERGİSİNE TABİ TUTULACAK OLMASI, GEREK KAR PAYI GEREKSE FAİZ Ö-
DEMELERİNDE STOPAJ YAPILMASINA ENGEL OLDUĞUNDAN YAPILAN STOPAJ TARHİ-
YATINDA İSABET BULUNMADIĞI HK.
Uyuşmazlık; Mükellef kurum adına 1986 takvim yılı için salınan gelir
stopaj vergisi ile kesilen kaçakçılık cezasına karşı açılan davayı,
uyuşmazlık mükellef şirketin ortağı olan Çukurova Çelik Endüstrisi AŞ.
den aldığı borç paralar karşılığı ödenen faizlerin örtülü sermaye üze-
rinden ödenen faizler olarak kabulü suretiyle gider kaydının mümkün
olamıyacağı görüşünden hareketle saptanan matrah farkı üzerinden Gelir
Vergisi Kanununun, 94/8.maddesine göre tarh edilen stopaj gelir vergi-
sine ilişkin olup, 5422 sayılı Kanunun 16.maddesi uyarınca alınan borç
paranın örtülü sermaye olarak kabul edilebilmesi, kurumların araların-
daki vasıtalı veya vasıtasız bir şirket ilişkisinin veya devamlı ve ik
tisadi ilişkisinin bulunması, borçlanmanın kurumda devamlı olarak kul-
lanılması ve bu borçlanmaları ile kurum öz sermayesi arasındaki oranın
emsal kurumlardakine nazaran bariz bir farklılık göstermesi şartlarına
bağlı bulunduğu, olayda mükellef kurum ile borç para veren Çukurova Çe
lik Endüstrisi A.ş.nin aynı şirketler grubuna bağlı olduğu, ve mükel-
lefin % 39 sermaye paylı ortağı bulunduğu gibi, yönetim kurulunda tem-
silcisinin olduğu, şirketin ana sözleşmesine göre liman tesislerinden
sadece Çukurova Elektrik Endüstrisi A.Ş.nin yararlandığı, bu durumun
iki şirket arasında örtülü sermayenin ilk şartı olan vasıtalı ve vası-
tasız devamlı ve sıkı bir iktisadi ilişkiyi oluşturduğu, borçlanması-
nın 1983 yılından beri şirkette devamlı olarak kullanılmasının devam-
lılığı gösterdiği, kurumun özsermayesinin yıllar itibariyle 1983 de
% 201, 1984 de % 164, 1985 de % 380 ve 1986 da % 304 oranında borçlan-
ması karşısında örtülü sermayenin tespitinde emsal kuruluşlardaki is-
tikrazlarla özsermaye arasındaki oranın karşılaştırılmasına gerek gö-
rülmediği, kaldı ki borcun öz kaynaktan veya yabancı kaynaktan sağlan-
mış olmasının örtülü sermaye uygulamasında herhangi bir önemi olmadı-
ğı, örtülü sermaye de borç veren kurum tarafından sermaye payı olarak
konulması gereken kaynağın borç şeklinde verilmesi esas olduğundan
sermayede kaynak farklılığının önemi bulunmadığı, diğer taraftan öz
sermaye üzerinden ödenen faiz, kar payı dağıtımı hükmünde bulunduğun-
dan dağıtımı yapan kurum açısından kurumlar vergisine tabi tutulması
gerektiği, kar payını elde eden kurumun ise bunu iştirak kazancı ola-
rak beyanına dahil ederek vergilendirmesi gerektiğinin yasa hükmü ol-
ması karşısında mükerrer vergilendirmeden söz edilemiyeceği, ancak,
örtülü sermaye üzerinden yapılan faiz ödemesinin kar payı hükmünde sa-
yılması ve bu kar payını alan şirket tarafından iştirak kazancı olarak
kurumlar vergisine tabi tutulacak olması, stopaj yapılmasına mani oldu
ğu ve örtülü sermaye üzerinden yapılan faiz ödemesinin muhatabı tam
mükellefiyete tabi tüzel kişi olduğundan gerek kar payı, gerekse faiz
ödemelerinde stopaj yapılamıyacağı 193 sayılı Kanunun 94/8.maddesi hük
mü olduğu, olayda davacı kurumun ödemiş olduğu faiz veya kar payları
elde eden Çukurova Çelik Endüstrisi A.Ş.nin iştirak kazancı olarak ku-
rumlar vergisine tabi bulunduğundan yapılan stopaj tarhiyatında isabet
bulunmadığı gerekçesi ile kabul ederek tarhiyatı terkin eden Vergi Mah
kemesi kararının bozulması isteminden ibarettir.
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan Ver
gi Mahkemesi kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Dairemizce de uygun
görülmüş olup temyiz istemine ilişkin dilekçede ileri sürülen iddialar
sözü geçen kararın bozulmasını sağlayacak durumda bulunmadığından tem-
yiz isteminin reddine ve kararın onanmasına karar verildi.
(MT/YÖ)
|