|
VERGİ DAİRESİNCE İSTEMİN REDDİ YÖNÜNDE TESİS EDİLEN İŞLEME KARŞI 213
SAYILI KANUNUN 124.MADDESİ GEREĞİNCE MALİYE BAKANLIĞI'NA BAŞVURULMASI
GEREKEN OLAYDA BU YOLA GİDİLMEMESİ HALİNDE BEYAN ÜZERİNE ÖDENEN VERGİ-
LERİN TERKİNİ İSTEMİYLE AÇILAN DAVANIN ANCAK 213 SAYILI KANUNUN 378.
MADDESİ UYARINCA OLAYDA VERGİLENDİRME HATASI BULUNUP BULUNMADIĞI YÖ-
NÜNDEN İNCELENEBİLECEĞİ HK.
Dava, hazır gıda işletmeciliğiyle uğraşan ve post-mix sistemiyle cola
imal edip satan yükümlü şirketin 1995 ve 1996 yıllarının değişik ayla-
rına ilişkin olarak bu üretimle ilgili ihtirazı kayıtla verdiği beyan-
nameler üzerinden tahakkuk ettirilen ve ödenen katma değer vergileri-
nin tahakkuktan terkini ve taraflarına iadesi istemiyle vergi daire-
sine başvuran yükümlü şirketin bu isteminin reddine ilişkin işlemin
iptali ile ödediği ek vergi ve eğitim, gençlik spor ve sağlık hizmet-
leri vergisinin iadesi istemiyle açılmıştır. İstanbul 3. Vergi Mahke-
mesi ... gün ve 1997/1400 sayılı kararıyla; 3065 sayılı Kanunun 60.
maddesinin 1/d fıkrasında, her türlü alkolsüz içkilerin (sade gazoz,
meyveli gazoz ve meyve suları hariç) yüzde 10 ek vergiye tabi olduğu-
nun hükme bağlandığı, olayda ise, yükümlünün iş yerinde mevcut post-
mix makinasıyla sabit oranda su ve karbondioksitin karıştırılması so-
nucu colaya dönüşen işlemin yasada öngörülen türde bir imalat olmadı-
ğının anlaşıldığı, zira, sade gazoz ve meyve suyunun parentez içi hü-
kümle vergi kapsamı dışında bırakıldığı, bu nedenle daha basit bir iş-
lemle meydana getirilen cola ürününün imalat sonucu elde edilmiş sa-
yılmasına olanak bulunmadığı, bu itibarla, davalı idare işleminin mad-
di dayanağının olmadığı gerekçesiyle dava konusu vergilerin tahakkuk-
tan terkinine karar vermiştir. Vergi dairesi başkanlığı, dairelerince
yapılan işlemin yerinde olduğunu ileri sürerek kararın bozulmasını is-
temektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nun 7. maddesinde Özel
Kanunlarında ayrı süre gösterilmeyen hallerde vergi mahkemelerinde da-
va açma süresinin otuz gün olduğu, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu'nun
124. maddesinde, vergi mahkemesinde dava açma süresi geçtikten sonra
yaptıkları düzeltme işlemleri reddedilenlerin şikayet yolu ile Maliye
Bakanlığına müracaat edebilecekleri aynı Yasanın 378. maddesinde ise,
mükelleflerin beyan ettikleri matrahlara ve bu matrahlar üzerinden
tarhedilen vergilere karşı dava açamıyacakları ancak bu Kanunun vergi
hatalarına ait hükümlerinin saklı olduğu belirtilmiştir.
213 sayılı Kanunun 116. maddesinde, vergi hatası, vergiye müte-
allik hesaplarda veya vergilendirmede yapılan hatalar yüzünden haksız
yere fazla veya eksik vergi istenmesi veya alınması olarak tanımlanmış
117. maddesinde matrah hataları, vergi miktarındaki hatalar ve vergi-
nin mükerrer olması hesap hataları olarak nitelendikten sonra 118 inci
maddesinde ise, mükellefin şahsında, mükellefiyette, mevzuda, vergi-
lendirme ve muafiyet döneminde yapılan hatalar vergilendirme hataları
olarak nitelenmiştir.
Olayda, yükümlü şirket hazır gıda işletmeciliği kapsamında
post-mix sistemiyle cola üreten bir firma olup, bu konuyla ilgili ek
katma değer vergisini beyannamelerini ihtirazı kayıtla vererek tahak-
kuk eden vergileri ödedikten sonra yasal süre olan otuz gün içinde da-
vasını açmayarak, bu konuda Danıştay'a intikal eden başka firmaların
uyuşmazlıklarının çözümlenmesini beklemiş, kararların lehe çıkması
üzerine ... tarihinde bağlı bulunduğu vergi dairesine başvurarak ve
Danıştay 11. Dairesinin E:1995/4051 esas nolu kararını emsal göstermek
suretiyle ödediği verginin, 213 sayılı Kanunun düzeltmeye ilişkin hü-
kümleri uyarınca tahakkuktan terkinini ve taraflarına iadesini talep
etmiş, ilgili vergi dairesince de ... tarihinde, "ihtirazı kayıtla
verdiğiniz beyannamelere vergi mahkemesinde dava açılmamış olduğundan
ve hakkınızda bu konuda herhangi bir vergi mahkemesi kararı bulunmadı-
ğından, emsal Danıştay kararına istinaden ihtirazı kayıtla beyan edi-
lip ödemesi yapılan vergilerin tarafınıza iadesinin yapılamayacağı"
şeklinde verilen olumsuz cevap üzerine, bu işlemin iptali ve ödediği
vergilerin tahakkuktan terkini ve iadesi talebiyle davasını açtığı an-
laşılmıştır.
Uyuşmazlığın post-mix sistemiyle cola imal eden yükümlü şirke-
tin ihtirazi kayıtla beyanı üzerine tahakkuk ederek ödenen verginin i-
adesi istemine ilişkin olduğu, bu durumda dava süresi geçtikten sonra
vergi dairesine yapılan düzeltme istemlerinin reddi üzerine 213 sayılı
Yasanın 124. maddesi gereğince Maliye Bakanlığına başvurulması gere-
kirken olayda bu yola başvurulmaksızın vergi dairesinin ret yazısına
karşı açılan davanın, beyan üzerine ödenmesinden sonra istenen bir
vergiye karşı açılmış olması karşısında uyuşmazlığın ancak 213 sayılı
Yasanın 378. maddesi hükmü uyarınca olayda vergilendirme hatası bulu-
nup bulunmadığı yönünden incelenmesi gerekirken bu hususlar da tartı-
şılmaksızın yazılı gerekçeyle karar verilmesinde de yasaya uyarlık gö-
rülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile İstanbul 3.
Vergi Mahkemesinin ... gün ve 1997/1400 sayılı kararının yukarıda be-
lirtilen hususlar göz önünde bulundurulmak suretiyle yeniden karar ve-
rilmek üzere bozulmasına karar verildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:99)
|