ADİ ORTAKLIKTA ORTAKLARDAN BİRİNİN ORTAKLIK ADINA AÇTIĞI DAVANIN İNCE-
LENECEĞİ HK.
Özel halk otobüsü işleten adi ortaklığın 1986 ve 1987 yıllarına ait
Katma Değer Vergisi ile kaçakçılık ve özel usulsüzlük cezası ile ilgi-
li vergi borçlarının süresinde ödenmemesi sebebiyle düzenlenip tebliğ
edilen ödeme emrine karşı açılan davayı; adi ortaklık tarafeından açı-
lacak davaların, iştirak halinde mülkiyet kuralları gereğince (Borçlar
Kanunu md.534, Medeni Kanunun md.640) bütün ortaklar tarafından bir-
likte açılması gerektiği, olayda davanın bir ortak tarafından açılması
sonucu diğer ortağın da davaya katılmasını veya muvafakat etmesini
sağlamak amacıyla mahkemelerince, ara kararı ile 30 günlük süre veril-
diği halde sürenin dolmasına rağmen diğer ortağın davaya katılmamış ve
davacıya yetki de vermemiş olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle reddeden
Vergi Mahkemesi kararının bozulması istenilmektedir.
Özel halk otobüsü işleten adi ortaklıkta ortakların vergi borçlarını
zamanında ödememeleri sebebiyle düzenlenip tebliğ edilen ödeme emrine
karşı ortaklardan biri tarafından açılan davayı, Medeni Kanunun 640.
ve Borçlar Kanununun 534.maddeleri hükümlerinden bahisle ehliyet yö-
nünden reddeden mahkeme kararının bozulması istenilmiştir.
Davanın Medeni Kanunun, İştirak halide mülkiyetin hukuki yönlerinden
bir kısmını düzenleyen 640.maddesi hükmü ile bir ilgisi bulunmamakta-
dır.
Borçlar Kanununun 520.maddesinde, Türk Ticaret Kanununda, tarif edilen
şirketlerin mümüyyiz vasıflarını taşımayan iki veya daha fazla kişile-
rin mallarını ve emeklerini, belli iş yapmak için bir akit ile birleş-
tirmelerine adi şirket denildiği ve bu şirketlerin, Borçlar Kanununda
bu yönde düzenlenen hükümlere tabi oldukları hükme bağlanmıştır.
Ayrıca sözü edilen Kanunun temsil hükümlerini taşıyan 534.maddesinde;
Aksi, mukavelede belirtilmedikçe, şeriklerin birlikte yahut bir mümes-
sil vasıtasıyla üçüncü şahıslara karşı yaptakları işlemlerden mütesel-
silen sorumlu oldukları ifade edilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 44.maddesinde, Adi ... or-
taklıklarda, verginin ödenmesinden müteselsilen sorumlu olmak üzere
ortaklardan herhangi birinin tarhiyata muhatap tutulacağı hükmü geti-
rilmiş olup bu hüküm uyarınca adına vergi tarhedilen ortağın, bu ver-
giye ait ihbarname veya ödeme emrine karşı dava açma hakkı doğduğunun
kabulü gerekmektedir.
Buna göre adi ortaklığın ödenmeyen vergi ve ceza borçlarından dolayı
kendisine ödeme emri tebliğ edilen ortağın açtığı davanın, esastan in-
celenerek karara bağlanması gerekirken usul yönünden reddedilmesinde
isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle İçel 1.Vergi Mahkemesinin 28.11.1992 günlü ve
1992/803 sayılı kararının bozulmasına karar verildi.
(DAN-DER; SAYI:90)
(MT/NÇ)
|