|
TÜBİTAK'TAN ALINAN OLUMSUZ BİLİRKİŞİ RAPORU DOĞRULTUSUNDA DAVACI ŞİR-
KETİN KURUMLAR VERGİSİ KANUNUNUN 14/6.MADDESİ UYARINCA İHTİLAFLI DÖ-
NEMDE ÖDEMESİ GEREKEN KURUMLAR VERGİSİNİN % 20 SİNİN ERTELENMESİ TALE-
BİNİN REDDİNDE İSABETSİZLİK OLMADIĞI HK.
Haberleşme ve enerji kabloları üreten davacı şirketin 1.10.1992-
30.9.1993 özel hesap dönemine ilişkin ihtirazi kayıtla verdiği beyan-
name üzerinden tahakkuk eden kurumlar vergisinin % 20'sinin Kurumlar
Vergisi Kanununun 14/6.maddesi uyarınca faizsiz ertelenmemesi nedeniy-
le bu kısma ilişkin vadenin iptali istemiyle açılan davayı; 5422 sayı-
lı Kurumlar Vergisi Kanununun 14/6.maddesine 3239 sayılı Kanunla ekle-
nen hükme göre mükelleflerin yıl içinde yaptıkları araştırma ve geliş-
tirme harcamalarının tutarını geçmemek üzere ilgili dönemde ödemeleri
gereken yıllık kurumlar vergisinin % 20'sinin kanuni süresinde tahsi-
linden vazgeçilerek bu orana isabet eden verginin 3 yıl süre ile faiz-
siz olarak ertelenebileceği, bu hususa ilişkin uygulamanın nasıl ola-
cağının ise 31 ve 40 seri nolu kurumlar vergisi genel tebliğlerinde
açıklığa kavuşturulduğu, buna göre kurumların araştırma ve geliştirme
faaliyetlerine ilişkin müracaatlarının yeni teknoloji arayışına yöne-
lik olup olmadığı hususunun TÜBİTAK veya Üniversitelerle kurumun araş-
tırma yaptığı konuda uzmanlaşmış kuruluşlara tetkik ettirilip olumlu
mütalaalarının alınmış olması şartı bulunduğu, olayda davacı şirketin
talebinin, TÜBİTAK'ca düzenlenen inceleme raporuna istinaden, kurumun
faaliyetlerinin bilimsel araştırma ve geliştirme konusunda yeterli ol-
madığı gerekçesiyle reddolunduğu hususunda taraflar arasında bir ihti-
laf bulunmadığı, davacının dilekçesinde bir evvelki hesap dönemine
ilişkin olarak kurumun aynı cihazlar, aynı nitelikli personel ile sür-
dürdükleri çalışmaların gerek TÜBİTAK ve gerekse Bakanlıkça uygun gö-
rüldüğü, bu kez aynı kuruluşca verilen olumsuz mütalaanın çelişki ya-
rattığı, bu olumsuz rapor üzerine düştükleri çelişkinin giderilmesi
için Mudanya Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığıyla yaptırılan tesbit so-
nucunda çalışmalarının yeni teknoloji arayışları ve olanakları konu-
sunda yeterli olduğu yönünde rapor alındığı ileri sürülmüşse de, bi-
limsel araştırmaya yönelik çalışmanın yeni teknoloji arayışı ve ola-
nakları konusunda yeterli olması için o çalışmanın sadece teknik im-
kan, bilgi birikimi ve yeterli personel ile alt yapının sağlanmasıyla
mümkün olmayıp, yapılan projenin amacı, gerekçesi, tahmini bütçesi,
üretime aktarılma düzeyi, patent ve yayım bilgilerini kapsayacak şe-
kilde ve uluslararası kabul gören hakemli dergi, kongre veya sempoz-
yumlarda sunulan bir yayın olması ve bu hususta üniversiteler ile iş-
birliğine girilmesi gerektiği, davacının Mudanya Asliye Hukuk Mahkeme-
sine yaptırdığı, tesbit üzerine düzenlenen bilirkişi raporunda da
uluslararası hakemli kongre ve sempozyumlara sunulan bildirilerin ol-
madığı, ancak bilimsel kabul edilen ulusal hakemli kongre ve sempoz-
yumlarda sunulan çalışmaların firmanın araştırma ve geliştirme çalış-
malarının bilimsel yorum ve çabalarını yansıttığı belirtilmişse de;
kurumun bu çalışmalarının, yeni teknoloji arayışına yönelik bilimsel
araştırma ve geliştirme faaliyeti niteliğinde olmasını gerektiren yu-
karıda sayılan kriterleri taşımaması nedeniyle davacı talebinin reddin
de ve tahakkukun bu şekilde yapılmasında isabetsizlik bulunmadığı ni-
tekim, davacı şirketin erteleme talebinin reddine ilişkin işleme karşı
açılan davanın da mahkemelerinin 7.2.1995 gün ve 1995/152 sayılı kara-
rıyla reddedildiği gerekçesiyle reddeden Bursa Vergi Mahkemesinin
1995/151 sayılı kararının; mahkemenin idari işlemin yetki, şekil, se-
bep, konu, maksat unsurları yönünden hukuka uygun olupu olmadığını in-
celemediği, araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin kabulü için idare-
nin ve TÜBİTAK'ın dahi aramadığı kriterleri esas aldığı, oysa böyle
bir işlev ifa etmesine hukuken olanak bulunmadığı, mahkemenin Maliye
Bakanlığının red işlemine esas teşkil eden raporun yanılgın olup olma-
dığını bilirkişi incelemesi yaptırmak suretiyle denetlemediği, öte
yandan ihtilaflı yılı izleyen bir sonraki özel hesap dönemine ilişkin
müracaatlarının Maliye Bakanlığınca TÜBİTAK'a yaptırılan inceleme ne-
ticesinde olumlu karşılandığı, aynı olay için dört rapor bulunduğu,
mahkemenin raporlar arasındaki çelişkiyi irdelemediği, kararın bu ne-
denle eksik incelemeye dayalı olduğu ileri sürülerek bozulması istemi-
dir.
Dayandığı hukuki ve kanuni nedenlerle gerekçesi yukarıda açıklanan
Bursa Vergi Mahkemesinin 1995/151 sayılı kararı, aynı gerekçe ve neden
lerle Dairemizce de uygun görülmüş olup temyiz istemine ilişkin dilek-
çede ileri sürülen iddialar sözü geçen kararın bozulmasını sağlayacak
durumda bulunmadığından temyiz isteminin reddine ve kararın onanması-
na karar verildi.
AZLIK OY:
Uyuşmazlık, yükümlü şirketin 1.10.1992-30.9.1993 özel hesap döneminde
Kurumlar Vergisi Kanununun 14.maddesine 3239 sayılı Kanunun 75.madde-
siyle eklenen, araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile ilgili faizsiz
vergi ertelemesinden yararlanıp yararlanamayacağı hususunun saptanma-
sına ilişkindir.
Dosyanın incelenmesinden, yükümlü şirketin bir önceki ve bir sonraki
dönemlerdeki araştırma ve geliştirme çalışmalarının yeni teknoloji
arayışına yönelik olduğunun tesbit edilmesine rağmen, ihtilaflı dönem
için TÜBİTAK raporunun olumsuz olduğu anlaşılmakta olup, üç dönem ara-
sında ortaya çıkan bu farklı durumun, objektif bir değerlendirmenin
sonucu mu olduğu, yoksa TÜBİTAK raporunu hazırlayan uzmanların sübjek-
tif görüş farklılığından mı kaynaklandığı hususları araştırılmadan ve
bu farklılığın açıklanması amacıyla konu ile ilgili olarak TÜBİTAK'tan
yeni bir araştırma raporu istenmeden davanın reddedilmesinde hakkani-
yete uyarlık görülmediğinden, yeniden karar verilmek üzere Vergi Mah-
kemesi kararının bozulması gerekeceği görüşüyle çoğunluk kararına ka-
tılmıyorum.
(MT/ES
|