SPONSORLUK HARCAMALARININ KURUMLAR VERGİSİ MATRAHINDAN İNDİRİLMESİ

 

Profesyonel ve amatör spor dallarına duyulan ilgi bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de artmıştır. Toplum spora ilgi gösterdikçe bazı şirketlerimiz de spor faaliyetleriyle daha alakadar olmaya başlamışlardır. Günümüzde pek çok şirket spor faaliyetlerine sponsor olarak katılmakta ve bazı harcamalar yapmaktadır. Bu harcamaların vergi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınabilmesi için 04.03.2004 tarih ve 5105 sayılı kanun ile bazı yasal düzenlemeler yapılmıştır. Biz bu yazımızda bu yasal düzenlemeler ışığında kimlerin sponsor olabileceği, sponsorluk harcamaları, belge düzeni ve diğer bazı hususlar ile ilgili değerlendirmeler yapacağız.

 

28.05.1986 tarih ve 19120 sayılı resmi gazete’de yayımlanan 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun başlıklı ek 3 üncü maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki gibidir.

 

 

Kurumlar vergisi kanunu’nun 10’uncu maddesi aşağıdaki hükmü içerir.

 

b) 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 17/6/1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının sözü edilen kanunlar uyarınca tespit edilen amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50'si.”

 

3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının; sözü edilen kanunlar uyarınca tespit edilen amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için %50’si kurumlar vergisi matrahının tespitinde, beyan edilen kurum kazancından indirilebilecektir. Ancak Kurumlar Vergisi Kanununun “Diğer İndirimler” başlıklı 10 uncu maddesinde yer alan;

kurumlar vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla ve Kanundaki sırasıyla kurum kazancından indirilebilecektir. Bu madde ile düzenlenen diğer indirimler, esasen kazancın bulunması halinde beyanname üzerinden indirim konusu yapılan ve kazancın yetersiz olması nedeniyle de sonraki yıllara devredilemeyen indirimlerdir.

 

Sponsorluk uygulamasına ilişkin usul ve esaslar, 16/6/2004 tarih ve 25494 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sponsorluk Yönetmeliğinde düzenlenmiştir. Buna göre, gerçek ve tüzel kişiler, federasyonlara, gençlik ve spor kulüplerine veya sporculara, spor tesisleri ve faaliyetlerine ilişkin olarak anılan Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar dahilinde sponsor olabileceklerdir.

 

Sponsorluk, sporla ilgili alanlara gerçek veya tüzel kişilerce, dolaylı olarak ticari fayda sağlamak ya da sosyal sorumluluklarını yerine getirmek amacıyla iletişim olanakları karşılığında ayni ve/veya nakdi destekte bulunulmasıdır. Sponsorluk alan; hizmet, tesis ve faaliyetleri desteklenen kişi, kurum ve kuruluşlardır. Sponsor ise, gençlik ve spor tesisleri ile organizasyonlarına, federasyonlara, gençlik ve spor kulüplerine, sporculara; ayni ve/veya nakdi desteklerle sponsorluk yapan gerçek ve tüzel kişilerdir. Ancak; genel ahlak ve adaba aykırı, zararlı ve kötü alışkanlıkları özendirici faaliyette bulunanlar, kamu ihalelerine katılmaktan yasaklananlar, hileli iflas edenler ile vergi ve SSK prim borcu olanlar sponsorluk yapamazlar.

 

Bu nedenle kurumların sponsor olabilmeleri için bağlı bulundukları vergi dairesine müracaat ederek, vergi borcu olmadığına dair bir yazı almaları ve yapılan sponsorluk sözleşmesinin bir örneğini ilgili vergi dairesine vermeleri gerekmektedir. Sponsorların, sponsor olunan dönemlerde tahakkuk eden vergi borçlarını ödememeleri halinde, ilgili vergi dairesi durumu derhal bir yazı ile bulunulan mahaldeki Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne bildirecektir.

 

 

Yönetmeliğin 8 inci maddesine göre sponsorluk hizmeti alan ile sponsor arasında her iki tarafın hak ve yükümlülüklerini içeren yazılı bir sözleşme yapılması gerekmektedir. Sponsorlar ile sözleşme yapmaya sponsorluk hizmetini alan kişi, kurum veya kuruluş yetkilidir. Yapılacak sözleşmede yer alması gereken bilgiler aşağıda belirtilmiştir.

           

a)Sponsorun adı, soyadı veya kanuni unvanı,

b)Sponsorun ikametgah ve işyeri adresi,

c)Sponsorun bağlı bulunduğu vergi dairesi ve vergi kimlik numarası,

d)Sponsorluğun konusu,

e)Sponsorluk bedeli,

f)Faaliyetin veya tesisin yapımı, ikmali, bakımı ve onarımına ilişkin uygulama programı, başlama-bitiş tarihleri ve yeri,

g)Sponsorluğun başlama ve bitiş tarihleri,

h)Sponsorluk alanın hak ve yükümlülükleri,

i)Sponsorun hakları ve mücbir sebepler dışındaki yükümlülükleri,

j)Sponsorun taahhüt ettiği işle ilgili olarak varsa üçüncü şahıslarla yaptığı ya da yapacağı anlaşmalara ilişkin bilgi ve belgeler,

k)İhtiyaç duyulabilecek diğer hususlar,

l)Anlaşmazlıkların nerede ve ne şekilde çözümleneceği,

m)Sözleşmenin kaç maddeden ibaret olduğu, tarih, imza eden kişilerin adı, soyadı ve ünvanı.

 

Sponsorlara, ulusal ve uluslararası federasyonların reklam ve sponsorlukla ilgili hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla;  faaliyet veya tesisin isim hakkı ve her türlü reklam ve tanıtım hakları verilebilir.

 

Sponsorluk sözleşmelerine veya reklam alınmasında uyulacak hususlara riayet edilmemesi halinde sözleşme iptal edilir. Varsa idare zararının tahsili için hukuki işlem yapılır. Ayrıca bu husus Maliye Bakanlığı ile ilgilinin bağlı bulunduğu vergi dairesine bildirilir.

IV. SPONSORLUK HARCAMALARI

 

Sponsorluk harcamaları, ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olmayan veya ilişkisi ölçülemeyen, sosyal amacı öne çıkan harcamalardır. Bu harcamalar ticari kazancın elde edilmesi ile doğrudan ilişkili olan reklam harcamalarından farklıdırlar. Sponsorluk yönetmeliğine göre, sponsorluk harcamaları aşağıdaki harcamalardan oluşur.

 

a)  Ulaşım harcamaları,

b)  İaşe ve ibate harcamaları,

c)  Ödüller ve promosyon ürünleri harcamaları,         

d)  Reklam ve tanıtım harcamaları,

e)  Kırtasiye harcamaları,

f)   Sağlık ve sigorta harcamaları,

g)  Malzeme, araç ve gereç alımı ile kiralama harcamaları,

h)  Tesis kiralama harcamaları ile spor tesisi, yapım, bakım ve onarımı

i)   Genel Müdürlükçe uygun görülen organizasyonla ilgili diğer harcamalar,

j)   Genel Müdürlüğün yıllık faaliyet programında yer alan ulusal ve uluslararası gençlik ve spor organizasyonları,

 

1 seri nolu KVK genel tebliğine göre ise sponsorluk harcamaları aşağıdaki gibidir.

Görüldüğü gibi tebliğ transfer bedellerinin önemli bir unsuru olan bonservis bedellerini de sponsorluk harcaması olarak kabul etmektedir.

 

Spor sahalarına, sporcuların veya diğer ilgililerin spor giysilerinin ya da spor araç ve gereçlerinin üzerine yazılı veya elektronik sinyaller yardımıyla sanal olarak kurumun tanıtımının yapılmasını sağlayacak amblem, marka, isim ve benzeri işaretler konulması gibi doğrudan ticari fayda sağlayan ve kurumun tanıtımını amaçlayan harcamalar ise reklam harcaması olarak değerlendirilecektir.

 

Ayrıca, sponsorluk faaliyetinin yanında reklam ve tanıtım amacını da içeren işlemler nedeniyle yapılan harcamaların, sözleşmede belirtilmek ve emsaline uygun olmak şartıyla, reklam ve sponsorluk harcamaları olarak ayrıştırılabilmesi mümkündür. Örneğin, bir kurumun, bir kulübe bonservis bedelini karşılayarak transfer ettiği bir sporcuyu aynı zamanda şirketin veya ürünlerinin tanıtımına yönelik reklamlarda kullanması halinde, reklam faaliyetine ilişkin harcamalar, bonservis bedelinden sözleşmede belirtilmek ve emsallerine uygun olmak şartıyla ayrıştırılabilecek ve reklam gideri olarak dikkate alınacaktır.

 

Sponsorluk Yönetmeliğinde, sponsorluk hizmetini alan kişi, kurum ve kuruluşlara ayni ya da nakdi olarak verilen desteklerin, Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş belgelere bağlanmasının zorunlu olduğu hususunda özel bir düzenleme bulunmamaktadır.

 

Anılan Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde “belge”, sponsorluk ve reklam hizmet ve işlemlerine ilişkin belge; “nakdi destek”, sponsor tarafından sponsorluğu alana yapılan parasal ödeme; “ayni destek” ise sponsorluk konusu işle ilgili olarak sponsor tarafından yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin harcama olarak tanımlanmıştır.

 

Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde ise sponsorluğa konu hizmet ve işle ilgili yüklenilen sponsorluk bedelinin sponsor tarafından bizzat harcanabileceği gibi bu bedelin sponsorluğu alanın hesabına da yatırılabileceği; sponsorluğu alan tarafından gelir kaydedilen bu tutara ilişkin harcamalarda ise sponsorluğu alanın tabi olduğu mevzuat hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.

 

Sponsorluk hizmetini alan kişi, kurum ve kuruluşlara sponsorlarca nakdi bir destekte bulunulması ve bu desteğin de hizmeti alanlar adına açılmış bir banka hesabına yatırılmış olunması durumunda, sponsorlara yatırılan tutarlar için bankalar tarafından verilecek makbuz veya dekontun yapılan bağışın tevsik edici belge olarak kabul edilmesi gerekir. Ancak, banka dekontu veya makbuzda paranın “sponsorluk amacıyla” yatırıldığına dair bir ifadeye yer verilmesi şarttır.

 

Söz konusu nakdi desteğin; sponsorluk hizmeti alanlara nakden elden teslim edilmiş olması halinde ise hizmeti alan kişi, kurum ve kuruluşlarca düzenlenecek alındı makbuzu, bağışa ilişkin tevsik edici belge olarak kabul edilebilecektir.

 

Diğer taraftan, desteğin nakdi olarak değil de ayni olarak yapılmış olunması durumunda;

Ayrıca, bağışlanan değerlere ilişkin olarak mükellefler adına düzenlenmiş olan faturaların arka yüzünün de yukarıda belirtilen açıklamalar dahilinde hizmeti alan kişi veya kanuni temsilcilere imzalatılmış olması gerekmektedir. Ancak, makbuz karşılığı olmaksızın yapılan bağış veya yardımların mükelleflerce indirim olarak dikkate alınabilmesi mümkün değildir.

 

Sponsorluk Yönetmeliği kapsamında ayni ya da nakdi olarak yapılan harcamalar, kurumlar vergisi mükelleflerince harcamanın yapıldığı yılda indirim olarak dikkate alınabilecektir. Yukarıda kapsamı belirtilen sponsorluk harcamalarının indirimi için söz konusu beyannamelerin ekinde herhangi bir belgenin ibraz zorunluluğu bulunmamaktadır.

 

Federasyonlara, gençlik ve spor kulüplerine, sporculara, gençlik ve spor tesisleri ile faaliyetlerine yapılacak harcamalara ilişkin belgeler Genel Müdürlüğün kontrol ve tasdikine tabidir. Genel Müdürlükçe tasdik edilmeyen harcamalar gider olarak kabul edilmez. Genel Müdürlükçe tasdik edilen harcamalara ilişkin belgelerin birer örneği Genel Müdürlükçe muhafaza edilir. Gençlik ve spor tesisleri için yapılacak yapım ve ikmal işleri ile 2006 yılı için 1.194.500 YTL’nin üzerindeki, sonraki yıllar için ise bu rakamın Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından belirlenen yıllık Toptan Eşya Fiyat Endeksi değişim oranı ile çarpımı sonucu elde edilen tutarı aşan bakım ve onarım işlerine ilişkin harcamalar, ayrıca yeminli mali müşavirlerce de tasdik edilir. Mali müşavirlerce gerçeğe aykırı belge tasdik edildiğinin tespiti halinde, bu işlemi gerçekleştiren mali müşavirler tasdikin kapsamı ile sınırlı olmak üzere ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan sponsorla birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olur, ayrıca bu husus ilgililer hakkında disiplin kovuşturmasını teminen Maliye Bakanlığına ve bağlı bulunulan oda başkanlığına bildirilir.