|
DEFTER VE BELGELERİN YANDIĞININ MAHKEME KARARI İLE TESPİTLİ OLMASI ISPAT KÜLFETİNİ ORTADAN KALDIRMAYACAĞINDAN, İBRAZ EDİLEN BELGELERİN İNCELENEREK KARAR VERİLMESİ GEREKTİĞİ HK.
Temyiz Eden : ... Vergi Dairesi Müdürlüğü
Karşı Taraf : ... Anonim Şirketi
İstemin Özeti: Davacı şirketin defter ve belgeleri incelenmek üzere istendiği halde, işyerinde çıkan yangında zayi olduğundan bahisle ibraz edilmemesi üzerine indirimleri kabul edilmemek suretiyle 1994 yılı için adına katma değer vergisi salınmıştır.
... Vergi Mahkemesi ... günlü ve ... sayılı kararıyla; defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi sebebiyle olayda resen takdir sebebinin bulunduğu, ancak, 12.1.1995 tarihinde çıkan yangın sonucu defter ve belgelerin zayi olduğunun ... Asliye Hukuk Mahkemesinin ... günlü ve ... sayılı kararı ile kesinleştiği, idarece, davacının ihtilaflı dönemler itibarıyla ödediği ve indirim konusu yaptığı katma değer vergisinin miktar ve mahiyetleri yönünden hiçbir araştırma yapılmadığı, şirketin mal aldığı firmalar nezdinde yapılacak araştırma ile ödenen ve ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunun saptanmadığı ayrıca karşıt inceleme ile gerçek durumun tespit edilmediği anlaşıldığından tarh edilen vergide yasaya uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle tarhiyatı kaldırmıştır.
Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay Onbirinci Dairesi 12.4.2000 günlü ve E:1999/746, K:2000/1513 sayılı kararıyla; katma değer vergisinin indirim konusu yapılabilmesi için, indirim konusu yapılacak verginin fatura veya benzeri belgeler ile gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmesi ve söz konusu belgelerin kanuni defterlere kaydedilmiş olması gerektiği, öngörülen bu koşullarla, vergilendirmede belge düzeninin yerleştirilmesinin amaçlandığı, defter ve belgelerin yanarak zayi olduğuna ilişkin mahkeme kararı bulunması, katma değer vergisi indirimleri kabul edilmeyen mükellefi, indirim konusu yapılan vergilerin alış belgelerinde ayrıca gösterilmiş olmasını kanıtlama yükümlülüğünden kurtarmayacağı gibi, ispat ve ibraz keyfiyetini ortadan kaldırmaya dayanak sayılabilecek hukuki bir neden olarak da düşünülemeyeceği, ticari icaplara göre, emtia satın aldığı kişi ve kuruluşları tanımak ve bilmek durumundaki yükümlünün gerekli girişimleri yaparak emtia alımına ilişkin belgelerin varlığını ispat olanağına sahip bulunduğunun kabulü gerektiği, maddi delillerin yitirilmesi sonucunu doğuran yangın dolayısıyla ispat külfeti kendisine düşen yükümlüler tarafından ibraz edilebilen fatura ve benzeri vesikalara ilişkin katma değer vergisinin indirim konusu yapılması, aksi halde indirimlerin kabul edilmemesi gerektiği, ilgili dönemdeki emtia alımlarına ilişkin temin edilen fatura fotokopileri davacı tarafından ibraz edildiğine göre, vergi mahkemesince söz konusu belgeler incelenerek indirilecek katma değer vergisi miktarları saptanıp, ilgili dönem beyannameleri ile karşılaştırılmak suretiyle karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle mahkeme kararını bozmuştur.
Bozma kararına uymayan ... Vergi Mahkemesi ... günlü ve ... sayılı kararıyla ilk kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe ile ısrar etmiştir.
Israr kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından salınan vergide yasal düzenlemeye aykırılık bulunmadığı ileri sürülerek temyiz edilmiştir.
Savunmanın Özeti : Temyiz isteminin reddi gerektiği yolundadır.
Danıştay Tetkik Hakimi Gülsen BİŞKİN'in Düşüncesi : Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar ısrar kararının bozulmasını sağlayacak durumda görülmediğinden istemin reddi gerektiği düşünülmektedir.
Danıştay Savcısı Zehra BİRDEN'in Düşüncesi : Danıştay 11 inci Dairesinin 12.4.2000 günlü, K:2000/1513 sayılı bozma kararında yer alan düşüncede belitilen nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile ilk kararında ısrar eden vergi mahkemesi kararının bozulması gerektiği düşünülmüştür.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Hüküm veren Danıştay Vergi Dava Daireleri Genel Kurulunca, dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
Defter ve belgelerini yangın sonucu zayi olduğunu öne sürerek incelemeye ibraz etmeyen yükümlü şirketin katma değer vergisi beyannamelerinde gösterdiği indirimleri kabul edilmeyerek 1994 yılının çeşitli dönemleri için salınan katma değer vergisini kaldıran vergi mahkemesi ısrar kararı, vergi dairesi müdürlüğünce temyiz edilmiştir.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının a bendinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri, aynı Kanunun 34 üncü maddesinin 1 inci fıkrasından, yurt içinden sağlanan veya ithal olunan mal ve hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinden ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği kurala bağlanmıştır. Öngörülen bu koşullarla, vergilendirmede belge düzeninin yerleştirilmesi amaçlanmıştır.
Yargı kararıyla yandığı belgelenmiş olan defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilememesi yükümlüyü, katma değer vergisi indirimine ilişkin koşullardan ikincisi olan "indirim konusu yapılan vergilerin alış belgelerinde ayrıca gösterilmiş olması"nı kanıtlama sorumluluğundan kurtarmaz.
Ticari icaplara göre kendisine mal ve hizmet sunan kişi ve kuruluşları bilmek durumundaki bir alıcının, gerekli girişimlerde bulunarak emtia alımına ilişkin belgelerin varlığını ispat olanağına sahip olduğunun kabulü gerekmektedir.
Yangında zayi olması nedeniyle defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmemesi halinde somut bir elgeye dayandırılmadan katma değer vergisi indiriminin kabul edilmesi, yazılı belge sisteminin amacına uygun düşmeyeceğinden, yükümlü tarafından mahkemeye ibraz edilen ihtilaflı döneme ait belgelerin incelenerek belgelenemeyen vergilere ait indirimlerin kabul edilmemesi gerekirken, dava konusu tarhiyatın kaldırılmasında yasaya uygunluk bulunmamaktadır.
Bu nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, ... Vergi Mahkemesinin ... günlü, ... sayılı ısrar kararının bozulmasına, yeniden verilecek kararda karşılanacağından yargılama giderleri yönünden hüküm kurulmasına gerek bulunmadığına, 23.3.2001 gününde oyçokluğu ile karar verildi.
X - K A R Ş I O Y
Temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar, bozulması istenen ... Vergi Mahkemesinin ... günlü, ... sayılı ısrar kararının dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçe karşısında yerinde ve istemin kabulünü gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
Bu nedenle, vergi dairesi müdürlüğü temyiz isteminin reddi gerektiği görüşüyle karara katılmıyoruz.
BŞ/ÖEK
|