|
KATMA DEĞER VERGİSİ İNDİRİMİ YÖNÜNDEN YAPILAN İNCELEMEDE İNCELEMENİN
İŞYERİNDE YAPILMASINI GEREKTİREN BİR HUSUS BULUNMADIĞI HK.
1994 yılına ilişkin defter ve belgelerini incelemeye ibraz etmeyen yü-
kümlünün katma değer vergisi indirimleri kabul edilmemek suretiyle
1994 Ağustos dönemi için tarhiyat yapılmış ve kaçakçılık cezası kesil-
miştir. Kaçakçılık cezasına karşı açılan davada ... Vergi Mahkemesi
... gün ve 1996/945 sayılı kararıyla; 213 sayılı Yasanın 139. madde-
sinde vergi incelemelerinin incelemeye tabi olunan işyerinde yapılaca-
ğı, iş yerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri
durumlarda incelemenin dairede yapılacağı, bu takdirde incelemeye tabi
olunan lüzumlu defter ve vesikalarını daireye getirilmesi kendisinden
yazılı olarak isteneceginin hükme bağlandığı dolayısıyla inceleme ele-
manınca mükellefe incelemenin yapılacağı yer hususundaki isteği sorul-
madan, işyerinin incelemeye müsait olmadığı saptanmadan, defter ve
belgelerin incelenmek üzere daireye ibrazının istenmesinin yasaya ay-
kırı olduğu, olayda re'sen tarh sebebinin bulunmadığı gerekçesiyle ke-
silen kaçakçılık cezasını kaldırmıştır. Vergi dairesi müdürlüğü kaçak-
çılık cezısının yasaya uygun olduğunu ileri sürerek, mahkeme kararının
bozulmasını istemektedir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 139. maddesinde vergi inceleme-
lerinin, esas itibarıyla incelemeye tabi olanın işyerinde yapılacağı,
işyerinin müsait olmaması, ölüm, işin terk edilmesi gibi zaruri sebep-
lerle incelemenin iş yerinde yapılması imkansız olur veya mükellef ve
vergi sorumluları isterlerse incelemenin dairede yapılacağı, inceleme-
nin dairede yapılması halinde istenilen defter ve vesikaları belli e-
dilen zamanda mazeretsiz olarak getirmeyenlerin, bunları ibraz etmemiş
sayılacağı, aynı Kanunun, defter ve belgelerin ibraz mecburiyeti baş-
lıklı 256. maddesinde ise, bu kanuna göre defter tutmak mecburiyetinde
olan gerçek ve tüzel kişilerin bu kısım gereğince muhafaza ettikleri
her türlü defter, vesika ve karneleri muhafaza süresi içinde yetkili
makam ve memurların talebi üzerine ibraz ve inceleme için arz etmeye
mecbur oldukları, 134. maddesinin 1. fıkrasında da, vergi incelemesin-
de maksadın, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tes-
pit etmek ve sağlamak olduğu hüküm altına alınmıştır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesinde, mü-
kelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan kat-
ma değer vergisinden, kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayı-
sıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen
katma değer vergisini indirebilecekleri belirtilmiş, aynı Kanunun 34.
maddesinin 1. fıkrasında; yurt içinden sağlanan veya ithal edilen mal
ve hizmetlere ait katma değer vergisinin, alış faturası veya benzeri
vesikalar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesika-
lar kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği, 54. mad-
desinin 1. fıkrasında da katma değer vergisi mükelleflerinin, tutulma-
sı mecburi defter kayıtlarını bu verginin hesaplanmasına ve kontrolüne
imkan verecek şekilde düzenlemeleri gerektiği hükme bağlanmış, fıkra-
nın devamında, bu kayıtlarda yer alması gereken asgari hususlar dört
bent halinde sayılmıştır.
Dosyanın incelenmesinden yükümlünün 1994 yılına ilişkin defter
ve belgelerinin katma değer vergisi indirimleri yönünden incelenmek ü-
zere istendiği, ibraz edilmemesi üzerine katma değer vergisi indirim-
leri kabul edilmemek suretiyle kaçakçılık cezalı tarhiyat yapıldığı,
davanın ise kaçakçılık cezasına karşı açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda inceleme 3065 sayılı Yasanın 29.ve 34. maddelerine isti-
naden, indirim hakkının yasaya uygun olarak kullanılıp kullanılmadığı-
na yönelik olduğundan işyerinde inceleme yapılmasını gerektiren bir
durum mevcut değildir. Yükümlünün defter ve belgelerini incelemeye ib-
raz etmemesi nedeniyle 213 sayılı Yasanın 30. maddesine göre re'sen
tarh sebebi gerçekleştiğinden aksi yönde verilen mahkeme kararında ya-
sal isabet görülmemiştir.
Öte yandan, matrah farkının herhangi bir araştırma veya karşıt
tespite dayanmadan, beyannameler üzerinden ve yükümlü tarh dosyasında-
ki bilgilerden saptanması nedeniyle, mahkemenin uyuşmazlık konusunu o-
luşturan kaçakçılık cezası hakkında karar verirken, bu hususları da
gözönünde bulundurması gerekmektedir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, ... Vergi Mah-
kemesinin ... gün ve 1996/945 sayılı kararının bozulmasına karar ve-
rildi.
(MT/ES)
|