|
ŞİRKET TÜZEL KİŞİLİĞİ ADINA DÜZENLENEN İHBARNAMELERİN ŞİRKET ORTAKLIĞI
VE MÜDÜRLÜĞÜNDEN AYRILDIĞI KABUL VE TESCİL EDİLEN DAVACIYA TEBLİĞİNİN
İHBARNAMEYE KONU VERGİ VE CEZAYI KESİNLEŞTİRMEYECEĞİ VE ALACAĞIN KANU-
Nİ TEMSİLCİLERDEN İSTENMESİNİN HUKUKA UYGUN DÜŞMEDİĞİ HK.
Ortağı olduğu limited şirketin 1986 ve 1987 yıllarına ait katma değer
vergisi borcunun ödenmemesi nedeniyle 213 sayılı Yasanın 10 uncu mad-
desi uyarınca davacı adına ödeme emri düzenlenmiştir.
Davayı inceleyen ... Vergi Mahkemesi ... günlü, 1994/998 sayılı
kararıyla; ... Petrol Limited Şirketinin Ticaret Sicil kaydının ...
tarihli olduğu, kuruluş tescilinde ...'in şirketin ortağı ve müdürü
olduğu, ... ve ... günlü ortaklar kurulu kararıyla şirket ortaklığın-
dan ve müdürlüğünden ayrıldığı, şirketin son ortaklarının ve müdürünün
... ve ... olduğu, ... günlü ortaklar kurulu kararıyla 5 yıl süre ile
...'nin müdür olarak belirlendiği ve tescilin ... tarihinde yapıldığı,
vergi idaresince 1986 yılı için kurum adına salınan kurumlar vergisi
ve katma değer vergisine ilişkin ihbarnamelerin şirketin ortağı ...'e
tebliğ edildiği, bu şahsın açtığı davanın ise şirketi temsile yetkili
olmadığı gerekçesiyle reddedildiği, ihbarnamelerin diğer ortaklara
tebliğ edilemediği bildirildiğinden 1986 yılı için usulüne uygun ola-
rak kesinleşmiş bir amme alacağı bulunmadığı ve ödeme emri ile istene-
meyeceği, 1987 yılına ilişkin olarak istenen amme alacaklarının yüküm-
lünün şirket ortaklığından ayrıldığı tarihten sonraki döneme ait olma-
sı karşısında sorumlu tutulmasının mümkün olmadığı gerekçesiyle ödeme
emrini iptal etmiştir.
Vergi dairesi başkanlığının temyiz başvurusunu inceleyen Danış-
tay Dokuzuncu Dairesi, ... günlü, 1997/3869 sayılı kararıyla; 3065 sa-
yılı Katma Değer Vergisi Kanununun 41 inci maddesi uyarınca tahsil e-
dilen katma değer vergisine ilişkin beyannamelerin tahsili takip eden
ayın 25 inci günü akşamına kadar vergi dairesine verilmesi zorunlu bu-
lunduğundan, kasıt ve ihmalin bulunmadığından sözedilemeyeceği, bu ne-
denle şirket mal varlığından tahsil edilme imkanı kalmayan katma değer
vergisinin şirket ortağı ve müdürü olan yükümlüden Vergi Usul Kanunu-
nun 10 uncu maddesi uyarınca tahsil edilmek istenmesinde kanuna aykı-
rılık bulunmadığı, ancak; yükümlü ... tarihinde şirket ortaklığından
ve müdürlüğünden ayrıldığından ve bu aya ait katma değer vergisi be-
yannamesi ertesi ayın 25 inci günü akşamına kadar verilebileceğinden
yükümlünün 1986 yılının Eylül ve sonraki dönemlerine ait katma değer
vergisi borcundan sorumlu tutulmasının mümkün olmadığı, bu durumda
1986 yılı Ocak-Ağustos dönemlerine ilişkin katma değer vergisinin öde-
me emri ile istenmesi yerinde olmakla beraber Eylül 1986-Aralık 1987
dönemleri için katma değer vergisi istenmesinde hukuka uygunluk bulun-
madığı gerekçesiyle ödeme emrini iptal eden vergi mahkemesi kararının
Ocak-Ağustos 1986 dönemlerine ilişkin kısmını bozmuş, Eylül 1986 ila
Aralık 1987 dönemini içeren kısma ilişkin temyiz istemini reddetmişt-
ir.
Bozma kararına uymayan ... Vergi Mahkemesi, ... günlü, 1998/137
sayılı kararıyla; inceleme raporuna dayalı ve Ocak-Aralık 1986 dönem-
leri için şirket adına yapılan cezalı katma değer vergisi tarhiyatla-
rının şirketi temsile yetkili olmayan davacıya veya temsil yetkisi bu-
lunmayan şirket ortağına tebliğ edilmek suretiyle kesinleştiği kabul
edilmişse de; bu tebliğler Vergi Usul Kanununa uygun olarak yapılmadı-
ğından ortada şirket adına kesinleşmiş ve ödeme emriyle istenebilir
hale gelmiş bir amme alacağının bulunmadığı, kesinleşmemiş amme alaca-
ğının 213 sayılı Yasanın 10 uncu maddesi uyarınca tarhiyatın ilgili
bulunduğu dönemde şirketi temsile yetkili bulunan davacıdan istenmesi-
nin mümkün olmadığı gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir.
Direnme kararı vergi dairesi başkanlığınca temyiz edilmiş ve
amme alacağının şirket tüzel kişiliğinden tahsil edilmesi olanaksız
olduğundan 213 sayılı Yasanın 10 uncu maddesi uyarınca şirket yöneti-
cilerinden tahsili yoluna gidildiği, 1986 yılında yönetim kurulu üyesi
olan yükümlünün yöneticilikten ayrılmış olmasının sorumluluktan kaçın-
ması için yeterli bir neden olamayacağı ileri sürülerek kararın bozul-
ması istenmiştir.
19.9.1986 tarihine kadar ortağı ve yasal temsilcisi olduğu li-
mited şirketin 1986 ve 1987 yıllarına ait katma değer vergisi borcunun
tahsili amacıyla 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 10 uncu maddesi uya-
rınca davacı adına düzenlenen ödeme emrinin Ocak-Ağustos 1986 dönemine
ilişkin kısmının da iptali yolundaki ısrar hükmü temyiz edilmiştir.
6762 sayılı Türk Ticaret Kanununun 540 ıncı maddesinde, aksi
kararlaştırılmış olmadıkça ortakların hep birlikte müdür sıfatıyla
şirket işlerini idareye ve şirketi temsile mezun ve mecbur oldukları;
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 94 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında
tüzel kişilere yapılacak tebliğin bunların başkan, müdür veya kanuni
temsilcilerine yapılacağı, 3 üncü fıkrasında da kendisine tebliğat ya-
pılacak kimsenin bulunmaması halinde ikametgah adresinde bulunanlardan
veya işyerindeki memur veya müstahdemlerinden birine yapılacağı kurala
bağlanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden yükümlünün ... tarihli ortaklar kurulu
kararıyla şirketin ortaklığından ayrıldığı, bu kararın ... tarihinde
ticaret siciline tescil ettirildiği, şirket adına ... tarihli inceleme
raporuna dayanılarak salınan vergi ve kesilen cezaya ilişkin ihbarna-
melerin şirketin bilinen adresi olan ... adresinde tebliğ edilemediği,
aynı adreste başka bir şirketin faaliyet gösterdiği, ... tarihli yok-
lama fişinden Alsancak Mahalle muhtarının, söz konusu şirketin 3 yıl-
dır belirtilen adreste bulunmadığını belirttiği, ihbarnamelerin ...
tarihinde şirketin eski ortağı davacıya ve aynı tarihte diğer ortak-
lardan ...'e tebliğ edildiği, ...'in 3787 sayılı Yasadan yararlanmak
üzere ... tarihinde başvuruda bulunduğu ancak, ödeme yapmadığı, dava-
cının ise şirket adına düzenlenip kendisine tebliğ edilen ihbarnamele-
re karşı açtığı davanın ehliyet yönünden reddedildiği anlaşılmaktadır.
İnceleme elemanınca düzenlenen ... tarihli rapora dayalı tarhi-
yatın Eylül 1986 döneminde ortaklıktan ayrılan davacıya tebliği usule
uygun bulunmadığından, kesinleşmemiş kamu alacağının tahsili amacıyla
düzenlenen ödeme emrinin Ocak...Ağustos 1986 dönemleri yönünden de ip-
taline ilişkin ısrar kararında hukuka aykırılık görülmemiştir.
Bu nedenlerle temyiz isteminin reddine karar verildi.
(MT/ES)
|