|
İNDİRİM KONUSU YAPILACAK VERGİYE AİT BELGELER YASAL SÜRE İÇERİSİNDE
DEFTERLERİNE KAYDETMEYİP BİLGİSAYAR HAFIZASINA KAYDEDEN YÜKÜMLÜNÜN,
BELGELERİN GERÇEK DIŞI OLDUĞU YOLUNDA YAPILMIŞ BİR TESPİT VE BUNA DAYA
LI BİR MATRAH FARKI TESPİT EDİLMEMİŞ OLMASI NEDENİYLE KATMA DEĞER VER-
GİSİ İNDİRİMİNİN KABUL EDİLMESİ GEREKTİĞİ HK.
Akaryakıt ve servis istasyonu işletmeciliği yapan yükümlünün 1994 yılı
hesaplarının incelenmesi sonucunda gelir ve gider belgelerini yasal
defterlerine kaydetmemesi nedeniyle bu belgelerde yer alan katma değer
vergilerinin indirim konusu yapılamıyacağından bahisle düzenlenen in-
celeme raporuna dayanılarak 1994 yılı Ocak-Aralık dönemleri için tarh
edilen kaçakçılık cezalı katma değer vergisi ile usulsüzlük cezasının
terkini istemiyle açılan davayı; dosyada mevcut inceleme raporu ve da-
vacının muhasebecisi nezdinde düzenlenen tutanaktan, gelir ve gider
belgelerinin tasdikli defterlere kaydının yapılmadığının ihtilafsız
olduğu, bu nedenle katma değer vergisi indirimlerinin kabul edilmeye-
rek matrahın resen takdirinin ve resen takdire göre yapılan tarhiyatın
yerinde olduğu, ancak Haziran 1994 döneminde indirime konu edilen kat-
ma değer vergisi ... lira olarak saptandığı halde katma değer vergisi-
nin ... lira olarak tarh edildiği anlaşıldığından, aradaki fark olan
... lira katma değer vergisinin Haziran 1994 dönemi için yapılan tar-
hiyattan terkini gerektiği, diğer taraftan indirimi kabul edilmeyen
vergiler beyannamelerden tesbit edildiğinden kaçakçılık cezası yerine
kusur cezası kesilmesi gerektiği, usulsüzlük cezasına gelince, olayda
kaçakçılık cezası ile usulsüzlük cezası birlikte işlenmiş olduğundan
ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 336. maddesi uyarınca miktar itiba-
riyle en ağır ceza kesileceğinden usulsüzlük cezasının terkini icap
ettiği gerekçesiyle kısmen kabul ederek 1994 yılı dönemlerine ilişkin
katma değer vergilerinin Haziran dönemi hariç onanmasına, Haziran dö-
nemi tarhiyatının 393.453.391.- lira vergiye göre değişiklikle onanma-
sına, kaçakçılık cezasının kusur cezasına çevrilmesine, usulsüzlük ce-
zasının terkinine hükmeden Antalya Vergi Mahkemesinin 28.11.1995 gün
ve 1995/898 sayılı kararının; yükümlü tarafından, kayıtların bilgisa-
yarla tutulduğu, disketlere günü gününe kaydedildiği, indirim konusu
yapılan katma değer vergilerinin alış faturalarında mevcut olduğu, a-
karyakıtın tamamı petrol ofisinden alındığından, tüm faturaların resmi
kuruluşlara ait olduğu, vergi dairesi tarafından ise, yapılan tesbit-
ler karşısında kaçakçılık cezası ile usulsüzlük cezası kesilmesinin
yerinde olduğu ve aynen onanması gerekeceği ileri sürülerek bozulması
istenilmektedir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 17. maddesi uyarın-
ca duruşma istemi yerinde görülmediğinden incelemeye geçildi.
Uyuşmazlık, yükümlü adına 1994 yılı Ocak-Aralık dönemine iliş-
kin olarak tarhedilen kaçakçılık cezalı katma değer vergisi ile usul-
süzlük cezasının terkini istemiyle açılan davayı kısmen kabul ederek
Haziran 1994 dönemine ait katma değer vergisini değişiklikle onayan
diğer dönemlere ait vergileri aynen onayan, kaçakçılık cezasını kusur
cezasına çeviren, usulsüzlük cezasını terkin eden vergi mahkemesi ka-
rarının taraflarca bozulması istemine ilişkin bulunmaktadır.
Temyize konu mahkeme kararının kaçakçılık cezası ile usulsüzlük
cezasına ilişkin hüküm fıkrası, dayandığı hukuki ve kanuni sebeplerle
Dairemizce de uygun görüldüğünden bu kısma ilişkin vergi dairesi tem-
yiz isteminde yasal isabet görülmemiştir.
Vergi mahkemesi kararının vergi aslına ilişkin hüküm fıkrasına
gelince;
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesinin 1/a
bendinde, mükelleflerin, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden
hesaplanan katma değer vergisinden bu kanunda aksine hüküm olmadıkça
faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler
dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gös-
terilen katma değer vergisini indirebilecekleri, aynı Kanunun 34. mad-
desinin 1. bendinde, yurt içinde sağlanan veya ithal olunan mal ve
hizmetlere ait katma değer vergisinin alış faturası veya benzeri vesi-
kalar ve gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmek ve bu vesikalar
kanuni defterlere kaydedilmek şartıyla indirilebileceği hüküm altına
alınmıştır.
Bu hükümler karşısında katma değer vergisinin indirim konusu
yapılabilmesi için indirim konusu yapılacak verginin, fatura ve benze-
ri belgeler ile gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmesi ve söz ko-
nusu belgelerin kanuni defterlere kaydedilmiş olması gerekmekte olup,
anılan 34. madde ile tayin edilen şekil şartlarının gerçekleşmesi ha-
linde yapılacak indirimin gerçeğe uygunluğu ve otokontrolu sağlanmış
olmaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, yükümlünün işyerinde yapılan inceleme
sonucunda tasdiki zorunlu kanuni defterlerini yasal süresi içinde tas-
dik ettirdiği, alış faturaları ve gider belgeleri ile satışlarına i-
lişkin satış faturaları ve parakende satış fişlerinin mevcut olduğu
ancak, 1994 yılına ait indirilen katma değer vergilerinin dayanağı o-
lan belgelerin yasal defterlere kaydedilmediğinin tesbit edilmesi ü-
zerine indirimler kabul edilmeyerek re'sen cezalı tarhiyat yapıldığı
anlaşılmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29. maddesine 3297
sayılı Kanunun 9. maddesiyle eklenen 3. fıkrasında, indirim hakkının
vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla,
ilgili vesikaların kanuni defterlere kaydedildiği vergilendirme döne-
minde kullanılabileceği hükme bağlanmıştır.
Olayda yükümlü, indirim konusu yaptığı vergileri yasal sürede
kaydetmemiş ise de, işlemlerin tümü bilgisayar hafızasında kayıtlı ve
bilgisayar kayıtlarının her an incelenebilme olanağı bulunmakta olup,
bu hususların aksi de idarece ileri sürülmemiştir. Diğer taraftan in-
dirime konu belgelerin gerçek olmadığı yolunda idarece yapılmış bir
tesbit ve buna dayanarak hesaplanan herhangi bir matrah farkı bulunma-
dığından, gelişen teknolojinin bir gereği olan bilgisayarlı muhasebe
sistemi ile de 3065 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen 34. madde hükmü
ile amaçlanan otokontrol sağlanmış olmaktadır.
Bu durumda, kanuni defterlere kaydedilmemiş olan ancak bilgisa-
yar disketlerinde mevcut bulunan alış faturalarındaki katma değer ver-
gilerinin indirimlerinin kabul edilmemesi vergide mükerrerliğe yol a-
çacağından ve ortada vergi kaybı da olmadığından tarh edilen katma de-
ğer vergisinde yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle vergi dairesi temyiz isteminin reddine,
yükümlü temyiz isteminin kabulü ile Antalya Vergi Mahkemesi kararının
vergi aslına ilişkin hüküm fıkrasının bozulmasına, karar verildi.
KARŞI OY :213 sayılı Vergi Usul Kanununun "Kayıt Nizamı" başlı-
ğını taşıyan Dokuzuncu Bölümündeki 215-219 maddelerde kayıt nizamı dü-
zenlenmiş ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 29. ve 34. mad-
desinde, indirim konusu yapılacak katma değer vergilerinin fatura ve
belgelerde ayrıca gösterilmesi ve ilgili defterlere kaydedilmesi ge-
rektiği belirtilmiştir.
Olayda defter kayıtlarına geçirilmesi gereken bilgilerin bilgi-
sayar disketlerine yüklenmesi ve defter kayıtlarına sonradan intikal
ettirileceği yolundaki görüşe itibar edilmesi ve bu bilgilerin kayıt-
lara geçirilmediği hususundaki isbat külfetinin idareye yüklenmesi,
yukarıda sözü edilen kanun maddelerine aykırı olacağı düşüncesiyle ak-
sine verilen çoğunluk kararına karşıyım.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:94)
|