|
GELİR VERGİSİ YÖNÜNDEN GÖTÜRÜ USULDE VERGİ MÜKELLEFİ OLDUĞU KESİNLEŞEN
YARGI KARARI İLE SAPTANAN DAVACININ KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN DE
GÖTÜRÜ USULDE MÜKELLEF OLMASI GEREKTİĞİ HK.
Götürü usulde vergi mükellefi olarak öğrenci taşımacılığı yapmaktayken
götürülük şartlarını hasılat tutarı yönünden 1988 yılında kaybettiği
saptanarak, gerçek usulde vergi mükellefiyeti tesis edilen yükümlü a-
dına, 1989 yılı için kaçakçılık cezalı katma değer vergisi salınmış-
tır.
Gerçek usulde vergi mükellefiyeti tesisine ilişkin işlemin ip-
tali ve cezalı tarhiyatın kaldırılması istemiyle açılan davayı incele-
yen ... Vergi Mahkemesi ... günlü ve ... sayılı kararıyla; davacının
gerçek usulde mükellefiyet tesisi işlemine yönelik kısmını reddetmiş
ancak, cezalı tarhiyatı kaldırmıştır.
Bu karara karşı tarafların yaptığı temyiz istemini inceleyen
Danıştay Onbirinci Dairesi, ... günlü ve ... sayılı kararıyla; Yıllık
hasılat ölçütü yönünden götürülük koşullarının ihlal edilip edilmediği
incelenirken, iş kolunun özelliği nedeniyle, yükümlünün öğrenci taşı-
macılığında kullandığı aracıyla öğrencilerin tatil dönemlerinde de ta-
şındığı yönünde bir tespit yapılmadığı, aracın yıl boyunca bakım ve o-
narım yapılmadan çalışmasının mümkün olup olmadığı araştırılmadan ve
yıl içinde çalışılan günler kesin olarak saptanmadan yapılacak hesap-
lamanın gerçeği yansıtmayacağı, kaldı ki, yılın üç ayında çalışılmadı-
ğı yönündeki yükümlü ifadesinin, yıllık hasılatın hesaplanmasında göz-
önüne alındığı belirtilmesine karşın, bu saptamanın dikkate alınmadı-
ğı, dolayısıyla gerçek usulde mükellefiyet tesisinde ve resen takdir
olunan matrah üzerinden tarhiyat yapılmasında isabet bulunmadığı ge-
rekçesiyle, yükümlü temyiz istemini kabul ederek kararı bozmuş, vergi
idaresi temyiz istemini reddetmiştir.
Bozma kararına uymayan ... Vergi Mahkemesi ... günlü ve ... sa-
yılı kararıyla; inceleme raporu eki tutanaktan, ortalama hasılatın he-
sabında yılda üç ay çalışılmadığının beyan edilmesi üzerine bu durumun
dikkate alındığının açıkça belirtildiği ve tutanağın bizzat davacı
nezdinde tanzim edilerek itirazsız imzalandığının anlaşıldığı, ortala-
ma aylık hasılatın 12 ay esas alınarak yıllık hasılat buna göre hesap-
lanmakla birlikte, yükümlünün beyan ettiği aylık hasılatın dört aylık
tutarının bile 1988 takvim yılı için öngörülen yıllık hasılat tutarını
aştığı anlaşıldığından, mükellefiyetin gerçek usule dönüştürülmesinde
yasaya aykırılık görülmediği gerekçesiyle ilk kararında direnmiştir.
Direnme kararı yükümlü tarafından temyiz edilmiş ve götürülük
haddini aşmadığı ileri sürülerek tarhiyatın kaldırılması istenmiştir.
Götürü usulde vergi mükellefi olarak öğrenci taşımacılığı yap-
maktayken götürülük şartlarını 1988 yılında kaybettiği saptanarak ver-
gi mükellefiyetinin gerçek usule dönüştürülmesi yolundaki işleme karşı
açılan davanın reddine yönelik ısrar kararı yükümlü tarafından temyiz
edilmiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 46 ncı ve izleyen maddele-
rinde götürü usulde ticari kazancın tespiti ile ilgili düzenlemelere
yer verilmiş, Yasanın 48 inci maddesinin 9 uncu fıkrasında, bir takvim
yılı içinde alınan taşıma ücretleri toplamı yasada belirtilen tutarı
aşmayanların götürü usule tabi olması öngörülmüş, 50 nci maddesinde,
götürü usule tabi olmanın şartlarından herhangi birini takvim yılı i-
çinde kaybedenlerin, ertesi takvim yılı başından itibaren gerçek usul-
de vergilendirileceği belirtilmiştir. 3065 sayılı Katma Değer Vergisi
Kanununun 38 inci maddesinde, Gelir Vergisi Kanununa göre kazançları
götürü usulde tespit edilen ticaret ve serbest meslek erbabının götürü
usulde vergilendirileceği kurala bağlanmıştır. Bu nedenle götürü usul-
de gelir vergisi mükellefiyeti bulunan yükümlüler, katma değer vergisi
yönünden de aynı usule tabi olacaklardır.
Davacı adına aynı nedene dayalı olarak salınan cezalı gelir
vergisine karşı açılan davanın reddi yolundaki vergi mahkemesi kararı-
na karşı yapılan temyiz başvurusunun Danıştay Dördüncü Dairesince ...
tarihinde verilen ... sayılı kararla kabul edildiği ve mahkeme kararı-
nın bozulduğu anlaşılmaktadır.
Söz konusu bozma kararında; yükümlünün mükellefiyet şeklinin
değiştirilmesine esas alınan tespitlerin yeterli ve hukuka uygun olma-
dığı ve götürülük şartlarını kaybettiğinin kabul edilemeyeceği belir-
tilmiş ve karar kesinleşmiştir.
Davacının gelir vergisi yönünden götürü usulde vergiye tabi ol-
duğu kesinleşen yargı kararı ile belirlendiğinden ve katma değer ver-
gisi yönünden de aynı usulde vergi mükellefi olması yasa gereği oldu-
ğundan, adına gerçek usulde mükellefiyet tesisine yönelik işleme karşı
açılan davanın reddinde hukuka uygunluk görülmemiştir.
Bu nedenlerle, temyiz isteminin kabulüne, ... Vergi Mahkemesi-
nin ... günlü, ... sayılı ısrar kararının bozulmasına karar verildi.
YÖ/ES
(DAN-DER; SAYI: 102)
|