SANATÇI VE SENARİSTLERE YAPILAN TELİF ÜCRETİ ÖDEMELERİNİN KATMA DEĞER
VERGİSİNE TABİ TUTULABİLMESİ İÇİN 19 SERİ NOLU KATMA DEĞER VERGİSİ GE-
NEL TEBLİĞİNDE BELİRTİLEN ŞARTLARIN VARLIĞI ARAŞTIRILARAK KARAR VERİL-
MESİ GEREKTİĞİ HK.

1991 yılı işlemleri incelenen yükümlü şirketin, prodüktörlüğünü üst-
lendiği programlar için çalıştırdığı sanatçı ve senaristlere yapmış
olduğu telif ücreti ödemeleri üzerinden katma değer vergisi tahsil et-
mediği ve sorumlu sıfatıyla katma değer vergisi beyannamesi vermediği
saptanarak adına Haziran dönemi için kaçakçılık cezalı katma değer
vergisi salınmıştır.

Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen ... Vergi Mahkemesi,
... günlü, ... sayılı kararıyla; Gelir Vergisi Kanununun 18 inci mad-
desinde belirtilen işleri yapanların elde ettiği hasılatın gelir ver-
gisinden muaf olduğunun hükme bağlandığı, katma değer vergisi yönünden
bu madde kapsamına giren işlemlerde sorumluluk uygulamasına ilişkin 19
sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde konuya açıklık getirildi-
ği, Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamında olan faaliyet-
leri sürekli yapanların gerçek usulde katma değer vergisi mükellefi
olması gerektiği, bu faaliyetin arızi olarak yapılması halinde vergi
alınmayacağı, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinde sayılan kişi
ve kuruluşların, aynı Kanunun 18 inci maddesinde sayılan kişilere ya-
pacakları ödemeler üzerinden katma değer vergisi hesaplayıp sorumlu
sıfatıyla katma değer vergisi beyannamesi vermesi için sorumlu sıfa-
tıyla katma değer vergisi ödenecek kişinin serbest meslek faaliyetini
mutad ve sürekli bir şekilde sadece Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü
maddesinde zikredilen kişi ve kuruluşlara yapması, bu şekilde ödemeden
faydalanmak istediğini vergi dairesine yazılı olarak bildirmesi ve
vergi sorumlusundan talepte bulunması gerektiğinin açıklandığı, davacı
şirketin yapımını üstlendiği programlarda çalıştırdığı sanatçı ve se-
naristlere yaptığı ödemeler için gider pusulası düzenlediği, bu sanat-
çı ve senaristlerin faaliyetlerini mutad ve sürekli olarak münhasıran
193 sayılı Yasanın 94 üncü maddesinde sayılan kişi ve kuruluşlara yap-
tıklarına, bu yönde vergi dairesine başvuruda bulunduklarına ilişkin
bir tespit olmadan, sanatçı ve senaristlerin sadece bu faaliyette bu-
lundukları varsayımından hareketle yapılan tarhiyatta isabet görülme-
diği gerekçesiyle tarhiyatı kaldırmıştır.

Vergi dairesi müdürlüğünün temyiz istemini inceleyen Danıştay
Onbirinci Dairesi, ... günlü, ... sayılı kararıyla; 2577 sayılı Yasa-
nın 20 nci maddesinin 1 inci bendinde idari yargı yerine geniş bir
resen araştırma yetkisi tanındığı, yükümlü şirkete mal teslimi veya
hizmet ifasında bulunan kimselerin gerçek usulde mükellef olup olma-
dıkları, 19 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğindeki uygulamadan
faydalanmak için öngörülen koşulları taşıyıp taşımadıkları, yükümlü
şirkete iş yapanların 193 sayılı Yasanın 18 inci maddesinde belirtilen
türde mutad ve sürekli olarak faaliyet gösterip göstermedikleri, aynı
Yasanın 94 üncü maddesinde yer alan kişi ve kuruluşlar dışındakilere
mal teslimi veya hizmet ifasında bulunup bulunmadıkları, bu kişilerin,
bağlı oldukları vergi dairelerine Genel Tebliğdeki uygulamadan yarar-
lanmak için başvurup başvurmadıkları, davalı vergi dairesi kanalıyla
araştırma yaptırılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken eksik
incelemeye dayalı olarak verilen kararda isabet görülmediği gerekçe-
siyle kararı bozmuştur.

Bozma kararına uymayan ... Vergi Mahkemesi, ... günlü, ... sa-
yılı kararıyla, ilk kararında yer alan hukuksal nedenler ve gerekçe
ile direnmiştir.

Israr kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edilmiş,
tarhiyatın yasalara uygun olduğu ileri sürülerek kararın bozulması is-
tenmiştir.

Yükümlü şirketin, prodüktörlüğünü üstlendiği programlarda ça-
lıştırdığı sanatçı ve senaristlere yapmış olduğu telif ücreti ödemele-
ri üzerinden katma değer vergisi tahsil etmediği ve sorumlu sıfatıyla
katma değer vergisi beyannamesi vermediği saptanarak adına salınan ka-
çakçılık cezalı katma değer vergisini kaldıran vergi mahkemesi ısrar
kararı temyiz edilmiştir.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde,
serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin
katma değer vergisine tabi olduğu belirtilmiş, serbest meslek faaliye-
tinin devamlılığı, kapsamı ve niteliğinin, Gelir Vergisi Kanunu, Türk
Ticaret Kanunu ve ilgili diğer mevzuata göre tayin ve tespit edileceği
hükme bağlanmıştır. Vergi sorumluluğu, aynı Kanunun 9 uncu maddesinde
düzenlenmiş ve bu maddenin verdiği yetkiye dayanılarak Maliye Bakanlı-
ğınca yayımlanan 19 sayılı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde, Gelir
Vergisi Kanununun 18 inci maddesi kapsamına giren işlerde katma değer
vergisi mükellefiyetinin şartları ve beyanname verme şekilleri açık-
lanmış bulunmaktadır. Bu Genel Tebliğde; Gelir Vergisi Kanununun 18
inci maddesindeki işleri mutad ve sürekli şekilde yapanların gerçek u-
sulde katma değer vergisi mükellefi olacakları, arızi nitelikte yapan-
ların ise katma değer vergisi mükellefi olmayacakları belirtilmiş ve
sorumlu sıfatıyla katma değer vergisi beyannamesi verilebilmesi için
öngörülen koşullar açıklanmıştır.

Davacı şirkete hizmet ifasında bulunan kişilerin gerçek usulde
mükellef olup olmadıkları, Gelir Vergisi Kanununun 18 inci maddesinde-
ki işleri mutad ve sürekli yapıp yapmadıkları, 94 üncü maddede belir-
tilen kişi ve kuruluşlar dışındakilere mal teslimi veya hizmet ifasın-
da bulunup bulunmadıkları ve bu kişilerin 19 sayılı Katma Değer Vergi-
si Genel Tebliğindeki uygulamadan faydalanmak için bağlı oldukları
vergi dairelerine yazılı olarak başvurup başvurmadıkları hususlarında
davalı vergi dairesi kanalıyla araştırma yaptırılarak elde edilecek
sonuca göre karar verilmesi gerekirken, sanatçı ve senaristlerin faa-
liyetlerini mutad ve sürekli olarak ve münhasıran Gelir Vergisi Kanu-
nunun 94 üncü maddesinde sayılanlara yaptıklarına ve bu yönde vergi
dairesine başvuruda bulunduklarına dair bir tespit bulunmaksızın yapı-
lan tarhiyatta yasal isabet görülmediği gerekçesiyle tarhiyatın kaldı-
rılması yolunda verilen kararda hukuka uygunluk görülmemiştir.

Bu nedenlerle temyiz isteminin kabulüne, ... Vergi Mahkemesinin
... günlü, ... sayılı kararının bozulmasına karar verildi.

YÖ/ES
(DAN-DER; SAYI: 102)