|
ÇEŞİTLİ VE GENİŞ ÇAPTA İŞ YAPAN ŞİRKET YETKİLİLERİNCE ALIŞVERİŞ YAPI-
LAN BÜTÜN KİŞİLERİN İSİM VE ADRESLERİNİN HATIRLANARAK BELGE TEMİNİN
MÜMKÜN OLMADIĞI ANLAŞILDIĞINDAN, DEFTER VE BELGELERİNİN YANDIĞI MAHKE-
ME KARARIYLA SABİT OLAN YÜKÜMLÜ ŞİRKETİN KATMA DEĞER VERGİSİ İNDİRİM-
LERİNİN KABUL EDİLMEMESİNİN HUKUKA UYGUN OLMADIĞI HK.
Her türlü bakliyat işleme, paketleme, tasnif ve alım satım işleri ya-
pan yükümlü şirketin Hatay'daki işyerinde 22.2.1987 tarihinde çıkan
yangında 1985 ve 1986 yıllarına ilişkin tüm defter ve belgelerinin
yanması nedeniyle inceleme elemanına ibraz edilememesi üzerine 1986
yılında yaptığı katma değer vergisi indirimleri kabul edilmeyerek adı-
na Eylül 1986 dönemi için resen katma değer vergisi ve dahili tevkifat
salınmıştır.
Tarhiyata karşı açılan davayı inceleyen Ankara 1.Vergi Mahkeme-
si tarhiyatı kaldırmıştır.
Vergi dairesi müdürlüğünün bu karara karşı yaptığı temyiz baş-
vurusunu inceleyen Danıştay Onbirinci Dairesi, 14.9.1995 günlü ve
1995/2031 sayılı kararıyla; katma değer vergisinin indirim konusu ya-
pılabilmesi için 3065 sayılı Yasanın 29 ve 34 üncü maddeleri gereğince
indirim konusu yapılacak verginin fatura veya benzeri belgeler ile
gümrük makbuzu üzerinde ayrıca gösterilmesi ve bu belgelerin yasal
defterlere kaydedilmiş olması gerektiği, defter ve belgelerin yandığı
mahkeme kararıyla saptandığına göre ibraz edilemeyecek olan defter ve
belgeler nedeniyle vergi matrahının tamamen veya kısmen maddi delille-
re dayanılarak saptanması olanağı ortadan kalktığından, resen takdir
nedeninin bulunduğu, defter ve belgelerin yanmış olmasının ibraz ve
ispat yükümlülüğünü ortadan kaldırabilecek hukuki bir neden olarak dü-
şünülemeyeceği, ticari icaplara göre emtia satın aldığı kişi ve kuru-
luşları tanımak ve bilmek durumundaki bir alıcının, gerekli girişimle-
ri yaparak emtia alımına ilişkin belgelerin varlığını ispat olanağına
sahip olduğunun kabulü gerektiği, vergi mahkemesince davanın çözümüne
esas teşkil etmek üzere ara kararıyla yükümlünün gerekli girişimleri
yaparak ihtilaflı döneme ait belgeler getirilmek suretiyle katma değer
vergisi indirimlerinin tespit edilmesi ve yükümlünün ispat edemediği
indirimlerin kabul edilmemesi gerekirken tarhiyatın tamamen terkininde
yasal isabet görülmediği, peşin bir vergi niteliği taşıyan dahili tev-
kifatın sonuçta yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamesi üzerinden
hesaplanan gelir ya da kurumlar vergisinden mahsubu gerekli olup, mah-
sup edilemeyen dahili tevkifatın vergi mükerrerliğine yol açacağının
kuşkusuz olduğu, mahsubun yapılacağı beyan dönemi geçmiş olduğundan
mahsup olanağı kalmayan dahili tevkifatın terkininin yerinde olduğu
gerekçesiyle temyiz istemini kısmen kabul ederek vergi mahkemesi kara-
rının katma değer vergisine ilişkin kısmını bozmuştur.
Bozma kararına uymayan Ankara 1.Vergi Mahkemesi 6.11.1995 günlü
ve 1995/1537 sayılı kararıyla; 1986 yılı defter ve belgelerinin tama-
men yandığının mahkeme kararıyla sabit olduğu, şirketin faaliyetinin
her türlü bakliyat işleme, paketleme, tasnif ve alım-satım işi olduğu,
bu iş nedeniyle yüzlerce kişiden mal alınmış olmasının mümkün olduğu,
bu kadar çeşitli ve geniş çapta iş yapan şirket yetkililerince alışve-
riş yapılan bütün kişilerin isim ve adreslerinin hatırlanarak belge
temininin mümkün olmadığı, uyuşmazlık döneminin 1986 yılı, 213 sayılı
Yasanın 253 üncü maddesi uyarınca defter ve belgeleri muhafaza ve ib-
raz süresinin ise beş yıl olduğu, defter ve belgelerin muhafaza süre-
leri geçmiş olması nedeniyle şirketin alışverişte bulunduğu kişilerden
belgeleri temininin mümkün olmadığı, şirketin defter ve belgelerinin
yandığının mahkeme kararıyla sabit olduğu, kasten yangın çıkarıldığı
idarece kanıtlanamadığına göre mücbir sebeple defter ve belgelerin in-
celemeye ibraz edilemediğinin kabulü gerektiği gerekçesiyle ilk kara-
rında direnmiştir.
Direnme kararı vergi dairesi müdürlüğü tarafından temyiz edil-
miştir.
Dayandığı hukuksal nedenler ve gerekçesi kararın özet bölümünde
yazılı Ankara 1.Vergi Mahkemesinin 6.11.1995 günlü ve 1995/1537 sayılı
ısrar kararı, aynı gerekçe ve nedenlerle Kurulumuzca da uygun bulunmuş
ve temyiz dilekçesinde ileri sürülen iddialar kararın bozulmasını ge-
rektirecek durumda görülmemiştir.
Bu nedenle temyiz isteminin reddine, karar verildi.
(MT/ES)
|