|
VADELİ MAL ALIŞLARI BEDELİNİN VADESİNDEN ÖNCE ÖDENMESİ NEDENİYLE SATI-
CI FİRMA TARAFINDAN YAPILAN ERKEN ÖDEME İSKONTOSUNUN KATMA DEĞER VER-
GİSİNE TABİ OLMADIĞI HK.
Peşin ödeme iskontolarının katma değer vergisine tabi olduğu ileri sü-
rülerek yükümlü şirket adına 1995 yılı Nisan, Mayıs, Temmuz dönemleri
için katma değer vergisi salınmış, kusur cezası kesilmiştir. ... Vergi
Mahkemesi ... gün ve 1997/847 sayılı kararıyla; olayda vadeli olarak
yapılan satışlarda erken ödemeyi teşvik etmek amacıyla karşılıklı söz-
leşme ve protokol gereğince alıcıya uygulanan iskontonun malın teslimi
ve hizmetin yapıldığı anda düzenlenen faturada gösterilmeyip daha son-
ra düzenlenen başka bir faturada fatura bedelinden düşüldüğünün anla-
şıldığı, bu durum ek bir çabayı gerektiren hizmet niteliğinde olduğun-
dan erken ödeme iskontosu adıyla yapılan ödemelerin 3065 sayılı Katma
Değer Vergisi Kanununun 24/c maddesi kapsamında değerlendirilerek mat-
raha dahil edilmesi gerektiği, bu itibarla tarh edilen katma değer
vergisinde yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle salınan katma
değer vergisi ve kesilen kusur cezası onanmıştır. Yükümlü şirket tara-
fından, erken ödemeden kaynaklanan iskontonun katma değer vergisi mat-
rahına dahil olmadığı ileri sürülerek kararın bozulması istenilmekte-
dir.
Uyuşmazlık, yükümlünün vadeli mal alışlarının bedellerini vade-
sinden önce ödemesi nedeniyle satıcı firma tarafından yapılan erken ö-
deme iskontosunun katma değer vergisine tabi olduğu öne sürülerek adı-
na cezalı katma değer vergisi salınmasından doğmuştur.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1. maddesinde; tica-
ri, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde ya-
pılan teslim ve hizmetlerle, her türlü mal ve hizmet ithalatı ile di-
ğer faaliyetlerinden doğan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine
tabi olduğu hükme bağlanmış, 4. maddesinde hizmet; teslim ve teslim
sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olarak tanım-
lanmış, bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onar-
mak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak değerlendirmek, kiralamak
ve bir şeyi yapmayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşen işlemler
olarak belirtilmiştir. Aynı Yasanın 24/c. maddesinde vade farkı, fiyat
farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler matraha dahil unsurlar arasın-
da sayılmıştır. Buna karşılık yine aynı Yasanın 25. maddesinde teslim
ve hizmet işlemlerinde fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen ticari
teammüllere uygun miktardaki iskontoların katma değer vergisi matrahı-
na dahil olmadığı açıklanmıştır.
Dosyanın incelenmesinden, yükümlünün mal aldığı firma ile yap-
tığı protokol gereğince vadeli aldığı malların bedellerini vadesinden
önce ödemesi sonucu erken ödeme iskontosu yapıldığı, lehine tahakkuk
eden iskontoların müteakip alınan mallara ait faturada gösterilerek
mal bedelinden düşülmesinin, finansman hizmeti olarak nitelendirilmesi
suretiyle cezalı katma değer vergisinin tarh olunduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda belirtilen Yasanın 4. maddesinden anlaşılacağı üzere
yapılan bir işin hizmet sayılabilmesi için doğrudan doğruya ve sadece
muhatap için yapılmış olması gerekmektedir. Vadeli alınan bir malın
bedelinin erken ödenmesi alıcının kendi yararına olup, söz konusu fii-
lin doğrudan doğruya ve sadece satıcı firma için yapılan bir hizmet o-
larak nitelendirilmesi mümkün değildir.
Bu durumda, erken ödeme nedeniyle uygulanan iskontonun ticari
teamüllere uygun olması ve hizmet karşılığı yapıldığına dair bir tes-
pitin bulunmaması karşısında, söz konusu ödemenin matraha dahil unsur-
lar arasında değerlendirilmesi suretiyle yapılan cezalı tarhiyatın o-
nanması yolunda verilen kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle temyiz isteminin kabulü ile ... Vergi Mah-
kemesinin ... gün ve 1997/847 sayılı kararının bozulmasına karar ve-
rildi.
(MT/ES)
(DAN-DER; SAYI:99)
|