|
İADE HAKKI DOĞURAN İŞLEMLER NEDENİYLE YÜKLENİLEN KATMA DEĞER VERGİSİ-
NİN DOĞRULUĞUNU SAPTAMAK AMACIYLA 3787 SAYILI YASA UYARINCA MATRAH AR-
TIRIMINDA BULUNAN 3.KİŞİLER NEZDİNDE DE İNCELEME YAPILMASINA ENGEL OL-
MADIĞI HK.
Gemi bakım ve onarımı işiyle uğraşan yükümlü şirketin, emtia alımları-
na ilişkin olarak ödenen, ancak 3065 sayılı Yasanın 13. maddesi uya-
rınca istisna edilen işlemlerden olması dolayısıyla K.D.V'den indiri-
lemeyen ve bu nedenle diğer vergi boçlarından mahsup edilen katma de-
ğer vergisinin, 5.002.850.- liralık kısmının mahsubu kabul edilmeyerek
inceleme raporuna dayanılarak 1990 yılı Haziran dönemi için adına ka-
çakçılık cezalı katma değer vergisi salınmıştır. İstanbul 5. Vergi
Mahkemesi 15.12.1993 gün ve 1993/2157 sayılı kararıyla, 3065 sayılı
Katma Değer Vergisi Kanununun 32. maddesinde, 13. madde uyarınca ver-
giden istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri ve-
sikalarda gösterilen katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi
işlemleri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indirilebile-
ceğinin hükme bağlandığı, dosyanın incelenmesinden yükümlü şirketin,
Firması'ndan (Seyit Turgut Aydın) satın aldığı emtia için ödediği,
5.002.850.- lira katma değer vergisinin diğer borçlarına mahsubunu
talep ettiği ve bu talebin yerine getirilmesine karşın, Aydın Metal
Firması'na ait defter ve belgelerin incelemeye ibraz edilmediği, bu
firma tarafından verilen katma değer vergisi beyannamelerinden de söz
konusu vergilerin ödenmediğinin anlaşıldığı, bu durumda yükümlü şirket
adına salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisinde yasal isabet-
sizlik görülmediği gerekçesiyle cezalı tarhiyatı onamıştır. Yükümlü
şirket tarafından, emtia alımlarına ilişkin olarak ödenen katma değer
vergisinin, Aydın Metal Firması'nca hazineye intikal ettirilmemesi ne-
deniyle yapılan cezalı tarhiyatta yasal isabet bulunmadığı ileri sürü-
lerek mahkeme kararının bozulması istenilmektedir.
Uyuşmazlık, gemi bakım ve onarımı işiyle uğraşan yükümlü şirke-
tin, emtia alımlarına ilişkin olarak ödenen, ancak istisna edilen iş-
lemlere ait olması nedeniyle indirilemeyen ve bu yüzden diğer vergi
borçlarından mahsup edilen katma değer vergisinin kabul edilmemesi
üzerine 1990 yılı Haziran dönemi için adına salınan kaçakçılık cezalı
katma değer vergisini onayan vergi mahkemesi kararının bozulması iste-
mine ilişkin bulunmaktadır.
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 13/a maddesinde, faa-
liyetleri kısmen veya tamamen deniz, hava ve demiryolu taşıma araçla-
rının, yüzer tesis ve araçların kiralanması veya çeşitli şekillerde
işletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapılan deniz, hava ve demir-
yolu taşıma araçlarının, yüzer tesis ve araçlarının teslimleri, bu
araçların imal ve inşaası ile ilgili olarak yapılan teslim ve hizmet-
ler ile bunların tadili, onarım ve bakımı şeklinde ortaya çıkan hiz-
metlerin katma değer vergisinden istisna edildiği hükme bağlanmış, ay-
nı yasanın 32. maddesinde ise bu kanunun 13. maddesi uyarınca vergiden
istisna edilmiş bulunan işlemlerle ilgili fatura ve benzeri vesikalar-
da gösterilen katma değer vergisinin, mükellefin vergiye tabi işlemle-
ri üzerinden hesaplanacak katma değer vergisinden indireleceği, vergi-
ye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indiri-
lecek vergiden az olması hallerinde indirilemeyen katma değer vergisi-
nin, Maliye ve Gümrük Bakanlığınca tespit edilecek esaslara göre bu
işlemleri yapanlara iade olunacağı belirtilmiştir.
Öte yandan, 3787 sayılı Bazı Kamu Alacaklarının Tahsilatının
Hızlandırılması ve Matrah Artırımı Hakkında Kanunun "Katma Değer Ver-
gisinde Matrah Artırımı" başlığını taşıyan 8. maddesinin, 1. fıkrasın-
da, gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerinin 7. maddede belirtilen
usul ve esaslar çerçevesinde artırdıkları tutarların % 20'sini katma
değer vergisi matrahı olarak ödemeyi kabul etmeleri halinde, bu mükel-
lefler nezdinde, söz konusu vergiyi ödemeyi kabul ettikleri yıllarla
ilgili olarak katma değer vergisi incelemesi veya tarhiyatının yapıla-
mayacağı, şu kadar ki; artırımda bulunulan yıllarla ilgili olarak ken-
dileri hakkında sonraki dönemlere devreden indirilebilir katma değer
vergileri ve ihraç kaydıyla teslimlerden veya iade hakkı doğuran iş-
lemlerden doğan tecil-terkin, iade veya mahsup işlemleriyle sınırlı
olmak üzere inceleme hakkının saklı olduğu hükmüne yer verilmiştir.
Bu madde hükmüne göre, anılan 3787 sayılı Yasa uyarınca matrah
artırımında bulunulması, iade hakkı doğuran işlemler nedeniyle yükle-
nilen katma değer vergisinin doğruluğunu saptamak amacıyla yükümlüler
nezdinde inceleme yapılmasına engel oluşturmamaktadır.
Dosyanın incelenmesinden, gemi bakım ve onarımı işiyle uğraşan
yükümlü şirketin, D.B. Deniz Nakliyat A.Ş.'ne verdiği bakım, onarım
hizmeti ile ilgili olarak 1990 yılı Haziran döneminde ... Firmasından
... liralık emtia satın aldığı, emtia alışı nedeniyle yüklenilen katma
değer vergisini, yasal defterlerine kaydetmesine rağmen, 3065 sayılı
Yasanın 13. maddesi uyarınca katma değer vergisinden istisna edilen
işlemlerden olması dolayısıyla ilgili dönem katma değer vergisi beyan-
namesinde indirim konusu yapılamaması üzerine iade talebinde bulundu-
ğu, bu talebin yüklenilen katma değer vergisinin, vergi borçlarından
mahsup edilmesi suretiyle yerine getirildiği, iade hakkı doğuran iş-
lemlerin doğruluğunun tespiti amacıyla yapılan inceleme sonucunda
düzenlenen raporla; uyuşmazlık dönemine ait defter ve belgelerini in-
celemeye ibraz etmeyen ... Firması hakkında, 1987-1990 yılları için
3787 sayılı Yasanın matrah artırımı ile ilgili hükümlerinden yararlan-
mış olması nedeniyle vergi incelemesi yapılamadığı, ancak 1990 yılı
Haziran döneminde yükümlü şirkete 50.028.500.- liralık fatura düzenle-
mesine karşın aynı döneme ait katma değer vergisi beyannamesinde,
21.680.000.- lira matrah beyan ettiği saptandığından, tahsil edilen
katma değer vergisinin hazineye intikal ettirilmediği sonucuna varıla-
rak, daha önce mahsup edilen 5.002.850.- liranın haksız yere alındı-
ğından bahisle kaçakçılık cezalı olarak geri istenildiği anlaşılmış-
tır.
Bu durumda, 3787 sayılı Yasanın 8/1. maddesine göre yükümlü
şirkete fatura düzenleyen şahıs tarafından, matrah artırımında bulu-
nulması, iade hakkı doğuran işlemler nedeniyle yüklenilen katma değer
vergisinin doğruluğunun saptanması amacıyla iade hakkı doğuran işlem-
lerle sınırlı olmak üzere hesaplarının incelenmesine engel teşkil et-
mediğinden vergiye ilişkin ödevlerini eksiksiz yerine getiren yükümlü
şirket adına salınan kaçakçılık cezalı katma değer vergisini onayan
vergi mahkemesi kararında yasal isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile Vergi Mahke-
mesinin 993/2157 sayılı kararının, yukarıda belirtilen hususlar gözö-
nünde bulundurulmak suretiyle yeniden bir karar verilmek üzere bozul-
masına karar verildi.
(MT/NÇ)
(DAN-DER; SAYI:93)
|