|
SAHTE FATURA İLE BELGELENDİRİLEN GİDERLERİN BİR KISMININ GELİR VERGİSİ
YÖNÜNDEN GİDER YAZILMASININ KABUL EDİLMESİ BU MİKTARIN KATMA DEĞER
VERGİSİ YÖNÜNDEN DE İNDİRİLMESİNİN KABULÜNÜ GEREKTİRMEYECEĞİ HK.
Yükümlünün 1992 yılına ait defter ve belgelerinin incelenmesi sonucu
1992 Ocak ve Eylül dönemlerine ilişkin kaçakçılık cezalı katma değer
vergisi tarh edilmiştir. Ankara 3.Vergi Mahkemesi 25.1.1995 gün ve
1995/85 sayılı kararıyla, olayda yükümlünün ilgili dönemde giderlerini
belgeleyemediği için işletmesiyle ilgili giderlerini tevsik etmek ama-
cıyla sahte fatura aldığı ve faturaların işletme giderlerinden fazla
olduğu hususunun ihtilafsız olduğu, bu nedenle defter ve belgeler ih-
ticaca salih bulunmadığından olayda resen takdir sebebinin bulunduğu,
takdir edilen dönem matrahının tesbitinde ise, inceleme elemanınca
mahkemenin 1993/1514 esasında kayıtlı gelir vergisi ihtilafında tar-
hiyata esas alınan inceleme raporunda sahte fatura miktarının oranına
ilişkin yükümlünün ifade ve beyanı esas alınarak belli orandaki gider
gerçek kabul edilerek hesaplama yapıldığı halde bu oranların katma de-
ğer vergisi tarhiyatında dikkate alınmamasının hakkaniyete uygun düş-
meyeceği, bu nedenle mahkemece indirilemeyecek katma değer vergisi he-
sabında bu unsurlar dikkate alınarak uyuşmazlığın ait olduğu dönemler
için yeniden yapılan hesaplama sonucunda Ocak/1992 döneminde ... TL.,
Eylül/1992 döneminde ise ... TL.katma değer vergisinin kaçakçılık ce-
zalı olarak istenilmesinde yasal isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle
cezalı tarhiyatı tadilen onamıştır. Vergi dairesi müdürlüğünce cezalı
tarhiyatın aynen onanması, yükümlü tarafından ise sahte olduğu ileri
sürülen faturaların gerçeği yansıttığı dolayısıyla cezalı tarhiyatın
tamamen terkin edilmesi gerektiği ileri sürülerek kararın bozulması
istenilmektedir.
Yükümlünün temyiz dilekçesinde ileri sürdüğü iddialar, cezalı
tarhiyatın tamamen terkin edilmesini gerektirecek nitelikte görülme-
miştir.
Vergi dairesi temyiz istemine gelince:
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 10.maddesinin (a)
bendinde mal teslimi ve hizmet ifası hallerinde, malın teslimi veya
hizmetin yapılması vergiyi doğuran olay kapsamında sayılmış, 29.madde-
sinin (a) bendinde de, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler
üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden kendilerine yapılan tes-
lim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri
vesikalarda gösterilen katma değer vergisini indirebilecekleri hükme
bağlanmıştır.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3.maddesinin (B) bendinde be-
lirtildiği üzere vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya i-
lişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır. Bu kuralın bir gereği o-
larak yükümlülerin Katma Değer Vergisi Kanununun yukarıda sözü edilen
29. maddesinde belirtilen vergi indiriminden yararlanabilmelerinin ön-
şartı kendilerine yapılan teslim ve hizmetlerle ilgili fatura ve ben-
zeri vesikaların gerçeği yansıtması, bir başka anlatımla yükümlü tara-
fından vergi indirimine konu teşkil eden mallar için gerçekte katma
değer vergisi ödenmiş olmasıdır. Gerçekleşmemiş teslim ve hizmetler
dolayısıyla bir vergi ödemesi ve bunun sonucu olarak da bir vergi in-
dirimi söz konusu edilemeyeceği cihetle indirime dayanak teşkil eden
faturaların gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hususlarının saptanması an-
laşmazlığın çözümü bakımından önem arz etmektedir.
Katma değer vergisi uygulamasında indirimin haklı sayılabilmesi
için indirilen katma değer vergisinin, satıcı tarafından veya daha alt
kademelerdeki mükelleflerce beyan ve ödemeye konu edilmiş olması diğer
bir anlatımla yüklenilen vergi ile ilgili sorumlulukların yüklenicile-
ri tarafından yerine getirilmiş olması gerekmektedir.
Dosyanın incelenmesinden, yükümlünün ilgili dönemde giderlerini
belgeleyemediği işletmesiyle ilgili giderlerini tevsik etmek amacıyla
sahte fatura kullandığı hususu konuya ilişkin yükümlünün inceleme ra-
poruna ekli tutanaktaki "Ben bu faturaları alıp gider kaydedip kazanç-
tan düştüm. Katma değer vergilerini indirdim. Ancak ben bu faturalarda
yer alan işleri başkalarına yaptırdım ve ilgililerden fatura almadığım
için giderlerimi belgelendirebilmek için bu faturaları almak zorunda
kaldım. Faturaları alırken de bir miktar fazla aldım.
Belgelendiremediğim gider tutarı bu faturaların % 50'si kadardır. Bu
faturaları almak için % 4 civarında komisyon ödedim." şeklindeki ifa-
desinden anlaşılmaktadır.
Vergi mahkemesince, yükümlünün gelir vergisi ihtilafında sahte
fatura miktarının oranına ilişkin yükümlü beyanından hareketle belli
orandaki gider gerçek kabul edilerek hesaplama yapıldığı halde bu o-
ranların katma değer vergisi raporunda dikkate alınmamasının çelişki
yaratacağı ve hakkaniyete uygun düşmeyeceği gerekçesiyle indirilemeye-
cek katma değer vergisi hesabında bu unsurlar dikkate alınarak hesap-
lama yapılmak suretiyle cezalı tarhiyat değişiklikle onanmıştır.
Ancak, yukarıda da belirtildiği üzere, yükümlü tarafından yap-
tırılan işler karşılığında alınan faturaların üzerinde gösterildiği
halde gerçekte ödenmemiş katma değer vergisinin indirim yoluyla geri
alınması, devletin hazinesine girmeyen bir verginin haksız bir şekilde
yükümlüye geri verilmesi sonucunu doğurur. Giderlerin dikkate alınma-
sı, kişilerin elde ettiği gerçek geliri vergilendirmeyi esas alan ge-
lir vergisi uygulaması açısından kabul edilebilir ise de, katma değer
vergisi yönünden kabul edilmesi hukuken mümkün değildir. Zira, katma
değer vergisi "mal teslimi ve hizmet ifası" şeklinde gerçekleşen her
türlü işlemi vergilendirmeyi esas aldığından, bu nitelikteki işlemi
belgeleyen faturaların düzenlenmesi ile vergiyi doğuran olay meydana
gelmiş olmaktadır.
Bu durumda, vergi mahkemesince sahte olduğu ihtilafsız, diğer
bir anlatımla yükümlü tarafından vergi indiriminde haksız bir şekilde
kullanıldığı sabit bulunan fatura tutarlarından belli orandaki gider-
lerin düşülerek hesaplama yapılmasında yasal isabet bulunmamaktadır.
Açıklanan nedenlerle yükümlü temyiz isteminin reddine, vergi
dairesi temyiz isteminin kabulüne, Ankara 3.Vergi Mahkemesinin karar
verildi.
(MT/ES)
|