İstanbul, 14.12.2012

2012 YILI DÖNEM SONU İŞLEMLERİ İLE
2013 YILI VERGİLENDİRME DÖNEMİNE İLİŞKİN HATIRLATMALAR

2012 Dönem Sonu İşlemleri İle İlgili Hatırlatmalar:

1-)     Mevcut emtia fiilen sayılmak suretiyle değerlemesi yapılmalıdır.

2-)     Stok sayımında fiili durumla, kaydi durum karşılaştırılarak noksanlık veya fazlalık varsa nedeni araştırılmalı ve katma değer vergisi de dikkate alınarak gerekli düzeltme işlemleri yapılmalıdır.

3-)     Stok sayım ve değerlemesinden sonra satılan mallar maliyeti tespit edilmelidir.

4-)     Stoklarda değer düşüklüğü varsa bununla ilgili olarak takdir komisyonuna başvurup gerekli karar alınmalıdır. (2012 yılı sonuna kadar başvurulmamış ise değer düşüklüğü zararının matrahtan indirilmesi mümkün değildir.)

5-)     Kasa sayımı yapılarak kaydi durumla fiili durum karşılaştırılmalı farklılık varsa gerekli araştırma yapılıp kayıtlara alınmalıdır.

6-)     Döviz kasası Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlar (efektif alış kuru) esas alınarak değerlenmeli ve gerekli kayıtlar yapılmalıdır.

7-)     Bankadaki döviz hesapları Maliye Bakanlığınca belirlenen kurlar (döviz alış kuru) esas alınarak değerlenmeli ve gerekli kayıtlar yapılmalıdır.

8-)     Alınan çekler ve verilen çeklerin reeskonta tabi tutulması halinde oluşan gelir veya gider tutarları vergilemede dikkate alınmamalıdır.

9-)     Menkul kıymetlerin değerleme işlemlerinde, menkul kıymetin türüne göre aşağıdaki hususlara dikkat edilmelidir:

Alış bedeli ile değerlenecek Menkul kıymetler,

• Hisse senetleri,
• Fon portföylerinin %51’i Türkiye’de kurulu bulunan şirketlerin hisse senetlerinden oluşan yatırım fonu katılma belgeleridir.

Hisse senetleri alışları dolayısıyla yüklenilen kur farkı ve faizler doğrudan gider yazılmalıdır.

Borsa Rayici ile değerlenecek Menkul Kıymetler;

• Varlığa dayalı menkul kıymet, finansman bonoları
• Devlet tahvili
• Hazine bonosu
• Gelir ortaklığı senedi, özel sektör tahvili

       Yukarıda sayılan menkul kıymetlerin borsa rayicinin olmaması halinde veya borsa rayicinin muvazaalı bir şekilde oluştuğunun anlaşılması halinde bu kıymetler kıst getiri ölçütüyle değerlenecektir.

Kıst Getiri Ölçütüyle Değerlenecek Menkul Kıymetler;

• Alıs bedeli ile değerlenemeyen yatırım fonu katılma belgeleri,
• Eurobondlar.

10-) Alacak ve borç senetleri istenirse reeskonta tabi tutulabilir. Alacak senetlerinin reeskonta tabi tutulması halinde borç senetlerinin de mutlaka reeskonta tabi tutulması gerekmektedir. Senetlerde faiz oranı belli değilse, T.C. Merkez Bankası reeskont oranı uygulanarak gerekli kayıtlar yapılmalıdır.

11-) Yabancı para birimi üzerinden düzenlenen alacak ve borç senetleri de yukarıda belirtildiği şekilde reeskonta tabi tutulabilir. Senetlerde faiz oranı belli edilmemiş ise, Londra bankalar arası faiz oranı (LIBOR) esas alınmalıdır.

12-) Bankalardaki vadeli mevduat hesapları için dönem sonu itibariyle hesaplanan faiz tutarları tahakkuk yoluyla gelirler arasına intikal ettirilmelidir.

13-)  Alıcılarla ilgili cari hesap mutabakatları yapılmalı, önemli hacimde çalışan cari hesaplara ilişkin mutabakat yazıları temin edilmelidir.

14-) Satıcılarla ilgili cari hesap mutabakatları yapılmalı, önemli hacimde çalışan cari hesaplara ilişkin mutabakat yazıları temin edilmelidir.

15-) Bankalarla ilgili cari hesap mutabakatları yapılmalı, önemli hacimde çalışan cari hesaplara ilişkin mutabakat yazıları temin edilmelidir.

16-) Belirtilen hesapların mutabakat sonuçlarına göre gereken düzeltme kayıtları yapılmalıdır.

17-) Dava ve icra safhasına giren alacaklar için karşılık ayrılıp gider kaydedilmelidir. Teminata bağlı alacaklar bu safhaya gelse bile karşılık ayrılmamalıdır.

18-) Mahkeme kararına veya kanaat verici bir belgeye dayanarak tahsil olanağı kalmayan alacaklar kayıtlardan çıkarılmalıdır.

19-) Yıl içinde A.T.İ.K. alınmışsa, bunların alımıyla ilgili olarak yılın sonuna kadar oluşan kredi faizi, kur farkı, vade farkı vs. giderler ilgili iktisadi kıymetin maliyetine eklenmelidir.

20-) 01.01.2004 tarihinden sonra satın alınan A.T.İ.K’ler için amortisman hesaplamasında; Maliye Bakanlığınca yayınlanan 333, 339, 365, 389 ve 399 Sıra No.lu VUK Genel Tebliğlerinde yer alan faydalı ömür süreleri ve amortisman oranları esas alınacaktır.

21-) Yıl içinde satın alınan binek otomobiller için amortisman kıst esası ile hesaplanmalıdır.

22-) Yıl içinde satılan A.T.İ.K. olması durumunda; daha önce ayrılmış bulunan birikmiş amortismanlar gelir veya gider olarak dikkate alınmak suretiyle kapatılmalıdır.

23-) Satılan A.T.İ.K.(taşıt satışı vb.) ile ilgili olarak oluşan kar, gerekli şartlar sağlanmışsa yenileme fonu hesabına aktarılmalıdır.

24-) Yenileme fonu, yeni alınan iktisadi kıymetin amortismanına mahsup edilir. Yeni kıymet alınmış da olsa, 3 yıl içinde kullanılmayan yenileme fonu 3. yılın sonunda gelir yazılmalıdır. 2009 vergilendirme döneminde satışlardan oluşan bu nitelikte bir fon var ise, bu yıl kazancına dahil edilmelidir.

25-) Kıst amortismana tabi iktisadi kıymetlerin amortisman süresinin son yılında, ayrılmayan ilk yıla ilişkin amortisman tutarının tamamının gider kaydı yapılmalıdır.

26-) Peşin ödenen giderlerden 2012 yılına ilişkin olanlar dönem giderlerine, 2013 yılına ilişkin olanlar ise bilanço hesaplarına intikal ettirilmelidir.

27-) Peşin tahsil edilen gelirlerden 2012 yılına ilişkin olanlar dönem hasılatına, 2013 yılına ilişkin olanlar ise bilanço hesaplarına intikal ettirilmelidir.

28-) Kullanılan banka kredileri hesapları için dönem sonu itibariyle hesaplanan faiz tutarları tahakkuk yoluyla giderler arasına intikal ettirilmelidir.

29-) Ortaklara verilen borçlar için,

• Şirket kredi kullanmışsa kredi faiz oranı,
• Kullanmamışsa, merkez bankasınca açıklanmış reeskont oranı,

esas alınarak adat faiz geliri hesaplanıp, hesaplanan adat faiz geliri kurum vergi matrahına beyanname üzerinde ilave edilmekte ve kurumlar vergisine tabi tutulmaktadır.

30-) Dönem giderleri ile ilgili yansıtma kayıtları yapılarak, gelir ve gider hesaplarının tamamı dönem kar veya zarar hesabına aktarılmalıdır.

31-) Yıllık beyannamede listelenen “yıl içinde tevkif yolu ile ödenen vergiler”e ilişkin olarak tevkifat yapan kurum ve kuruluşlardan teyid yazıları alınmalıdır. (Bu yazıların asılları Tam Tasdik Raporlarına eklenmektedir.)

32-) Yapılan bağış ve yardımların gider yazılması yerine yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinde beyan edilen gelirden indirilmesi esası genel kuraldır. Buna göre bağış ve yardımların tamamı önce KKEG olarak beyanname üzerinde kazanca eklenmelidir. Daha sonra gelirden indirilecek bağış ve yardımların tutarı kazancın % 5’ine kadar olan kısım dikkate alınarak hesaplanacak beyannamede ayrıca gösterilmek suretiyle kazançtan indirilebilecektir. Özel kanunlarına göre yapılan ve miktar sınırlamasına tabi olmayan bağış ve yardımlar da önce KKEG olarak dikkate alınmalı kazancın varlığı halinde beyannamede ayrıca gösterilerek indirilmelidir. %5 indirim sınırının hesaplanmasına ilişkin formül şöyledir: %5’lik Sınır = Kurum Kazancı - (Geçmiş Yıllar Zararları + İştirak Kazançları) x %5

33-) Diğer kanunen kabul edilmeyen giderler de kontrol edilip tutarları gözden geçirilmeli ve beyannameye eklenmesi ihmal edilmemelidir.     

34-) Serbest bölgelerden elde edilen kazançların zarar olsa dahi indirilecek indirim ve istisnalar arasında değerlendirilmesi gerekmektedir.

35-) İştirak kazançları kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur.

36-) Yurt dışı inşaat, onarım, montaj işleri ile teknik hizmetlerden sağlanan kazançlar kurumlar vergisinden istisnadır.

37-) Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 35’inci maddesi hükmü dikkate alınarak, diğer istisna kazançlarının var olup olmadığı araştırılmalı ve var olanların vergileme sırasında istisnalar arasında yer verilmesi sağlanmalıdır.

38-) Beyan edilen kazanca göre ödenecek vergiyle ilgili karşılık ayrılıp bilanço ve gelir tablosunda gösterilmelidir.

39-) 2012 yılına ilişkin olup, KV beyannamesi verilene kadar gelen gider faturaları KDV dahil tutarları ile birlikte 2013 yılı kanuni defter kayıtlarına geçmiş yıl gideri olarak kaydedilmeli ve kurumlar vergisi beyannamesinde bu fatura toplamları “Diğer İndirimler” sütununda gösterilerek matrahtan indirilmelidir. 2012 yılına ait gelir tablosunda “Geçmiş Yıllar Giderleri” arasında yer alan bu nitelikli bakiyelerin ise; matraha ilave edilmesi unutulmamalıdır.

40-) Örtülü Sermaye ve Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı uygulamasında, gerek Şirket ortağı bulunan gerçek ve tüzel kişiler ile gerekse grup şirketleri statüsünde bulunan şirketler ile ve genel olarak da ilişkili kişi tanımları çerçevesinde bu nitelikteki kişi ve kurumlarla 2012 yılı içerisinde gerçekleştirilen mali işlemler dikkatle incelenmeli ve kurumlar vergisi matrahına ilave edilecek tutarların hesaplanması sırasında Yeminli Mali Müşavirliğimizle görüşülmelidir.

41-) KVK’nun 7. maddesi ile GVK’nun 75. maddesi uyarınca 31.12.2012 tarihi itibariyle elde edilmiş sayılan kontrol edilen kurum kazancı veya kar payı tutarlarının mevcudiyeti ve kurumlar vergisine ilave edilmesi gereken bir kazanç tutarının olup olmadığı tespit edilmelidir.

42-) GVK 19. Maddesi kapsamında yararlanılan yatırım indirimi istisnası (stopaja tabi olmayan) ile GVK Geçici 61. Maddesi kapsamında yararlanılan yatırım indirimi istisnası (%19,8 oranında stopaja tabi) söz konusu ise, GVK Geçici 61. Maddesi kapsamında hesaplanan stopaj Nisan ayına ait muhtasar beyannameye dahil edilerek Mayıs ayının 23. günü akşamına kadar beyan edilmelidir.

Vergi matrahlarının tespitinde yatırım indirimi istisnası olarak indirim konusu yapılacak tutar, ilgili dönemde elde edilmiş kazancın % 25’ini geçemeyecektir.

İndirimden yararlanacak olan mükellefler, 31.12.2005 döneminde geçerli olan vergi oranları yerine, cari dönem vergi oranlarını kullanacaklardır.

43-) Yurtdışında ödenen vergilerin mahsubunda mevzuat süreci kontrol edilmeli, yabancı ülkede ödendiği tevsik edilen vergilerin mahsup edilebileceği ve Türkiye’de alınan aynı tür vergiden fazla olamayacağı hususları göz önünde tutulmalıdır.

44-) Geçici vergi uygulaması nedeniyle, geçici vergi dönemleri itibariyle,

1. Amortisman ayıranlar dönem sonunda amortisman ayırmaktan vazgeçebilirler.
2. Amortisman hesaplamayanlar, dönem sonunda amortisman ayırabilir ve gider yazabilirler.
3. Alacak ve borç senetlerini reeskonta tabi tutmayanlar dönem sonu itibariyle reeskont yapabilirler.
4. Alacak ve borç senetlerini reeskonta tabi tutanlar dönem sonunda reeskonttan vazgeçebilirler.

45-) Şirket ortağı gerçek kişilerin yıllık gelir vergisi beyannamelerinde matraha dahil edilmesi gereken gelir unsurlarının (kira gelirleri, değer artış kazançları vb.) varlığı tespit edilmeli ve özellik arz eden hususlarla ilgili olarak Yeminli Mali Müşavirliğimizle görüşülmelidir.

46-) Kurumlar Vergisi Yasası’nın 32/A maddesi uyarınca Hazine Müsteşarlığı tarafından ‘teşvik Belgesi’ne bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulmaktadır.

Yasal düzenlemeden anlaşılacağı üzere ‘yatırıma katkı tutarı', indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların devletçe karşılanacak tutarı, bu tutarın yapılan yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oranı ise ‘yatırıma katkı oranı'nı ifade etmektedir.

İndirimli kurumlar vergisi uygulamasından yararlanacak olan mükellefler, İndirimli Kurumlar vergisi oranının hesaplamasına ilişkin açıklamalara ve yıllar itibari ile uygulanacak oranların detayını görmek için, www.vergi.tc  sitemizde yayımlanmış bulunan sirkülerlerden faydalanabilirler.

2013 Yılı Vergilendirme Dönemine İlişkin Hatırlatmalar:

1)        2012 yılı kanuni defterleri VUK’nda yer alan sürelerde yazdırılmadır.

2)        2012 yılı kanuni defterlerinin kapanış tasdikleri 2013/Mart ayı sonuna kadar yaptırılmalıdır.

3)        2012 yılında kullanılan kanuni defterlerin, 2013 yılında da kullanılacak olması durumunda, bu defterlerin tasdik işlemleri 2013/Ocak ayı içinde yaptırılmalıdır.

4)        2012 yılı yevmiye defterine yapılan açılış kaydından sonra, bir önceki yılda yapılan reeskont kayıtları, ters kayıt yapılarak kapatılmalıdır.

5)        2012 yılı vergilendirme dönemine ilişkin kurum kazancının beyanı sırasında, kurum kazancından indirilen emeklilik yatırım fonlarının kazançları üzerinden en geç kurumlar vergisi beyannamesinin verileceği ay içinde, %15 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılmalı ve buna ilişkin muhtasar beyanname ertesi ayın 23 üncü günü akşamına kadar verilip, kesilen kurumlar vergisi 26’ncı günü akşamına kadar ödenmelidir.

6)        Motorlu taşıtlar vergisinin ilk taksiti 2013/Ocak ayı içersinde ödenmelidir.

7)        2012 Yılı kurum kazancından (karından) personele temettü verilmesi düşünülüyor ise, gerekli kararlar kurumlar vergisi beyannamesi verilmeden önce alınmalıdır.

8)        2013 yılı Asgari Geçim İndirimi (265 Seri No.lu GVK Genel Tebliği) uygulamaları için, çalışanlardan alınacak aile bildirimleri (değişiklik varsa) doğrultusunda bordrolarına yansıtılması gerektiği unutulmamalıdır.

9)        18 Kasım 2008 tarih ve 27058 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Ücret, Prim, İkramiye ve Bu Nitelikteki Her Türlü İstihkakın Bankalar Aracılığıyla Ödenmesine Dair Yönetmelik” kapsamında 01.01.2009 tarihi itibari ile 10 kişi üzerinde işçi çalıştırılan işyerlerinin ücretlerini banka kanalıyla ödemesi gerekmektedir. İşyeri kira ödemeleri ile 10 kişi üzerinde çalışanı bulunan kurumların ücret ödemelerini mutlak tevsik mecburiyetine uygun yapmaları gerekmektedir.

       Yukarıdaki hususlarla ilgili olarak ek bilgi ve açıklama gerektiğinde lütfen Yeminli Mali Müşavirliğimizle görüşünüz. 

Saygılarımızla,                      

ESENLİK YEMİNLİ MALİ