1 Mart 1984 gün ve 18328 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe giren 2982 sayılı "Konut İnşaatında ve Kalkınmada Öncelikli yörelerde Yapılacak Yatırımlarda Vergi, Resim ve Harç İstisna ve Muaflıkları Tanınması Hakkında Kanun"un uygulanması ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.

I – KANUNUN AMACI :

2982 sayılı Kanunun amacı, konut inşaatları ile kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımları vergi, resim ve harç istisna ve muaflıkları yoluyla teşvik etmektir.

II – KANUNUN KAPSAMINA GİREN OLAYLAR :

2982 sayılı Kanunun kapsamına giren olaylar şunlardır:

1. Konut inşaatı veya kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlar için arazi veya arsa tedariki,

2. Bütün yurtta yapılacak konut inşaatları,

3. Konut edinmek isteyenlere kredi verilmesi,

4. Sermaye şirketlerinin, kooperatiflerin ve bunların birlikleri ile vakıfların kalkınmada öncelikli yörelerde yapacakları Devletçe teşviki öngörülen yatırımlar dolayısıyla bina iktisap veya inşa etmeleri ve bunların devirleri,

5. Köylerde inşa edilecek samanlık, ahır, kümes ve benzerleri ile bunlar için arazi veya arsa tedariki,

6. Okul, kütüphane, spor tesisleri, dini hizmetlerin ifasına mahsus ve umuma açık ibadethane inşa edilmesi ve bunlar için arazi veya arsa tedariki.

III – ALINMAMASI ÖNGÖRÜLEN VERGİ, RESİM VE HARÇLAR :

Alınmaması öngörülen vergi, resim ve harçlara Kanunun 2 nci maddesinde yer verilmiştir. Söz konusu vergi, resim ve harçlar şunlardır;

1. Veraset ve İntikal Vergisi,

2. Damga Vergisi,

3. Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi,

4. Emlak Vergisi,

5. Harçlar,

6. Resimler,

7. Belediye Gelirleri Kanunu gereğince alınan vergi ve harçlar.

Yukarıda yazılı olanlar dışında kalan vergiler ile Belediye Gelirleri Kanununa göre alınan harcamalara katılma payları 2982 sayılı Kanunun kapsamına girmemektedir.

1. 2982 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinde, konut inşaatı veya kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlar için arazi veya arsa tedariki, arazi veya arsa tedariki ile ilgili olarak yapılacak bazı işlemler ve bu işlemler için düzenlenecek kağıtlar nedeniyle doğacak vergi, resim ve harçların alınmaması öngörülmüştür.

Söz konusu madde hükümlerine göre konut inşaatı veya kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlar için;

a) Tapuda kayıtlı olsun olmasın, ivazlı veya ivazsız devir, temlik, kamulaştırma, alım, satım, kira, geri alma, geri verme yollarından biriyle, 1/3/1984 tarihinden itibaren arazi veya arsa edinilmesi,

b) 1/3/1984 tarihinden itibaren yukarıda belirtilen yollarla edinilen arazi veya arsalarla ilgili olarak, anılan tarihten itibaren yapılacak ifraz tevhid, tescil, cins değişikliği, rehin tesis ve terkini, islah ve değişiklik işlemleri,

c) 1/3/1984 tarihinden önce edinilmiş olup bu tarihten itibaren konut inşaatı veya kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlara tahsis edilen arazi ve arsalarla ilgili olarak anılan tarihten itibaren yapılacak olan yukarıdaki işlemler,

d) Tebliğin bu bölümünde belirtilen işlemler dolayısıyla 1/3/1984 tarihinden itibaren düzenlenen kağıtlar.

Kanunun 2 nci maddesinde yazılı vergi, resim ve harçlardan müstesna tutulacaktır.

2. Köylerde samanlık, ahır, kümes ve benzeri ile nerede olduğuna bakılmaksızın dini hizmetlerin ifasına mahsus ve umuma açık bulunan ibadethaneler, okullar, kütüphaneler, spor tesisleri ve bunların müştemilatı için arazi ve arsa tedariki, arazi ve arsa tedariki ile ilgili olarak yapılacak yukarıdaki işlemler de bu istinanın kapsamında mütalaa olunacaktır.

3. Kanunun 3 üncü maddesinde yer alan "ivazsız" kelimesi, hibe yoluyla veya herhangi bir tarzda olan karşılıksız devir ve iktisapları kapsamakta olup, veraset tarikiyle vukubulacak intikalleri ihtiva etmemektedir. Dolayısıyla, veraset tarikiyle meydana gelecek intikallere 3 üncü maddede yer alan istisna hükümleri tatbik edilmeyecektir. Bu hususla ilgili uygulamanın, aşağıda verilen örneklerde yapılan açıklamalar doğrultusunda yürütülmesi gerekir.

Örnek 1 : (A) isimli şahıs konut inşaatı için 10/5/1984 tarihinde bir arsa satın almış ve 3 üncü maddedeki istisnalardan yararlanarak herhangi bir vergi, resim ve harç ödememiştir. Bu şahıs söz konusu arsayı 20/8/l984 tarihinde (B) isimli şahsa hibe etmiştir. (B) bu arsayı konut inşaatı için iktisap etmişse, bu ivazsız intikal (hibe) dolayısıyla istisna hükümleri uygulanacaktır.

Örnek 2: (C) isimli şahıs konut inşaatı için 6/6/1984 tarihinde bir arsa satın almış, 3 üncü maddedeki istisnalardan yararlanarak herhangi bir vergi, resim ve harç ödememiştir. (C) 12/10/1984 tarihinde ölmüş; arsa mirasçılarına intikal etmiştir. Mirasçıların arsayı konut inşaatına tahsis edip etmediklerine bakılmaksızın, veraset tarikiyle meydana gelen bu intikal dolayısıyla doğan Veraset ve İntikal Vergisi alınacaktır. Ancak arsanın mirasçılar tarafından konut inşaatına tahsis edilmesi halinde, 3 üncü maddede yazılı diğer istisnalar tatbik edilecektir.

4. 3 üncü maddede yer alan istisnalardan arazi veya arsalarını maddede yazılı amaçlar için devredenler de yararlanacaktır.

5. 2 nci maddede yazılı vergi, resim ve harçları 1/3/1984 tarihinden önce ödenmiş ancak, işlemleri 1/3/1984 tarihinde veya daha sonra tamamlanmış bulunan 3 üncü madde kapsamındaki olaylar nedeniyle vergi, resim ve harç iadesi yapılmayacaktır.

6. Kanunların verdiği yetkiye dayanılarak tasarrufu yasak edilen veya üzerine bina inşaatı yapılmasına izin verilmeyen arazi veya arsalar dolayısıyla 2 nci maddede yer alan istisnaların uygulanmayacağı tabiidir.

7. Medeni Kanunun 633 üncü maddesinde sayılan (cebri icra, kamulaştırma gibi) hallerde, mülkiyetin iktisabı 1/3/1984 tarihinden önce ise, bu kabil intikal işlemleri sebebiyle 2982 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması söz konusu olmayacaktır.

Kanunun 4 üncü maddesinde, konut edinme maliyetinin düşürülmesi amacıyla, inşaatın başlamasından bitimine kadar; ticari maksatla yapılan konutlarda ise, devir ve iktisap işlemleri tamamlanıncaya kadar tahsili söz konusu olacak vergi, resim ve harçların alınmaması öngörülmektedir.

Arazi veya arsa üzerine inşa veya binaya ilave suretiyle konut olarak kullanılacak binalar, bağımsız bölümler veya katlar (Eklentiler ve ortak yer payları dahil) meydana getirilmesi halinde, inşaatın başlamasından bitimine kadar 2 nci maddede yazılı vergi, resim ve harçlar alınmayacaktır. Konut inşaatının bizzat kullanmak, kiraya vermek veya başkalarına satmak amacıyla yapılması yeniden meydana getirme ile ilgili bu istisnaların uygulanmasında etkili olmayacaktır.

Arsalarını başkalarına (müteahhitlere) vererek karşılığında kat ve daire edinenlerden, edindikleri bu kat ve daireler sebebiyle inşaatın başlamasından bitimine kadar doğan ve 2 nci maddede yazılı olan vergi, resim ve harçlar alınmayacaktır.

Ticari amaçla (başkalarına satmak amacıyla) inşa edilen konutların inşaatın bitiminden sonra yapılacak devir ve iktisapları ile ilgili işlemler ve bu işlemler dolayısıyla düzenlenen kağıtlar da 2 nci maddede yazılı vergi, resim ve harçlardan müstesna tutulacaktır.

İnşaat tamamlanmadan yapılacak arsa paylı satışlarda; arsa payının devir ve iktisabı ve bu arsa payının irtifakını teşkil eden bağımsız bölüm veya kat (Eklentiler ve ortak yer payları dahil) inşaatının tamamlanması sebebiyle doğan ve 2 nci madde kapsamına giren vergi, resim ve harçlar aranılmayacaktır.

İstisnaların uygulanmasında aşağıda belirtilen hususların gözönünde bulundurulması gerekir.

a) 4 üncü maddede yazılı istisnalar, 1/3/1984 tarihinden itibaren inşaatına başlanacak konutlar ile aynı tarihte inşaatı devam eden konutlara uygulanacaktır.

b) 1/3/1984 tarihinde inşaatı devam eden konutlar için bu tarihe kadar ödenmiş olan vergi, resim ve harçlar iade edilmeyecek, anılan tarihten önce ödenmesi gerekenlerin tahsili işlemlerine devam olunacaktır.

c) 1/3/1984 tarihinden önce inşaatı tamamlanmış konutlara 4 üncü maddede yazılı istisnaların uygulanması mümkün değildir.

d) İstisnalar, net alanı 150 metrekareyi geçmeyen konutlara uygulanacak, net alanı 150 metrekareden fazla olan konutlar bu istisnalardan yararlanmayacaktır. 150 metrekare net alanın hesabında, müstakil olarak kullanılacak her bir bina, kat ve bağımsız bölüm ayrı ayrı dikkate alınacaktır.

e) 2982 sayılı Kanunun uygulamasında "net alan" deyimi, faydalı alanı ifade etmektedir. (Faydalı alandan maksat, konut içerisinde duvarlar arasında kalan temiz alandır.)

f) Köylerde inşa edilecek samanlık, ahır, kümes ve benzerleriyle nerede olduğuna bakılmaksızın dini hizmetlerin ifasına mahsus ve umuma açık bulunan ibadethaneler, okullar, kütüphaneler ve spor tesisleri inşaatında 150 metrekare net alan şartı aranmayacaktır.

g) Samanlık, ahır ve kümes benzeri sayılmaları sebebiyle, köylerde inşa edilecek ağıllar ve böcekhanelere de bu istisnalar uygulanacaktır. Köyler dışında kalan yerlerde yapılacak bu tür inşaatlar istisnalardan yararlanamayacaktır.

h) Plan ve projesi gereği konut dışında bir amaçla kullanılacak bölümleri de ihtiva eden inşaatlarda istisna, sadece konut olarak kullanılacak olan bölümlere uygulanacaktır. Konut olarak kullanılacak bölümlere ait vergi, resim ve harçlar, bu bölümlere isabet eden arsa payı esas alınarak hesaplanacaktır.

Değer üzerinden alınan vergi, resim ve harçlarda ise, bu bölümlere ait vergi, resim ve harçların, ilgili vergi kanunlarındaki esaslara göre belirleneceği tabiidir.

ı) Projesi gereği konut dışında bir amaçla kullanılacak bölümler de ihtiva eden inşaatlarda, bu bölümlere ait olan ve inşaat izni alınması sırasında ödenmesi gereken vergi, resim ve harçlar inşaat izni tarihinden itibaren bir ay içinde ödenecektir. Söz konusu vergi, resim ve harçlar inşaat izni alınması sırasında tahakkuk ettirilecek, tahakkuk fişinde, bir aylık sürenin bitim tarihi vade tarihi olarak gösterilecektir. Ödemenin bu süre içinde yapılması halinde, herhangi bir ceza uygulanmayacaktır. Anılan süre içinde ödenmeyen vergi, resim ve harçlar 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre gecikme zammı uygulanmak suretiyle tahsil olunacaktır.

Dileyen mükellefler, konut dışında bir amaçla kullanılacak bölümlere ait vergi, resim ve harçları yukarıda belirtilen bir aylık süreyi beklemeksizin inşaat izni alınması sırasında da ödeyebilirler.

Konut dışında bir amaçla kullanılacak bölümler de ihtiva eden inşaatlarda, bu bölümlerle ilgili bulunan ve inşaat izni alınması sırasında ödenecek olanların dışında kalan vergi, resim ve harçlar ise, ilgili vergi kanunlarında belirtilen zamanlarda ödenecektir.

Kanunun 4 üncü maddesinin (b) fıkrası ile konut edinmek isteyenlere kredi verilmesiyle ilgili işlemlere müteallik vergi, resim ve harç mükellefiyetinin kaldırılması öngörülmektedir.

1. İstisnalardan yararlanacak işlemler:

Anılan fıkra hükümlerine göre;

a) Konut inşa veya iktisap etmek için alınacak kredilere müteallik işlemler,

b) Kredi verilmesi hakkındaki işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlar,

c) Sözü edilen kredi işlemleri dolayısıyla krediyi veren kuruluşlar tarafından her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben alınan paralar,

2 nci maddede yazılı vergi, resim ve harçlardan müstesna tutulacaktır.

2. İstisnaların uygulanmasında dikkat edilecek hususlar:

4 üncü maddenin (b) fıkrasında sözü edilen istisnaların uygulanmasında aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekir.

a) İstisnalar 1/3/1984 tarihinden itibaren verilen krediler, bu tarihten itibaren düzenlenen kâğıtlar ile anılan tarihten itibaren yapılacak kredi muameleleri dolayısıyla alınan paralar için uygulanacaktır.

b) Edinilecek konutun bulunduğu yer (Edinilecek konut ister belediye sınırları içinde isterse köylerde bulunsun) istisnaların uygulanmasında etkili olmayacaktır.

c) İstisnaların uygulanmasında, konutun inşa tarihine, bu kanunda yazılı diğer muaflık ve istisnaların uygulanmış olup olmamasına bakılmayacaktır.

d) Edinilecek konutların net alanı 150 metrekareden fazla ise, bu istisnaların uygulanması söz konusu olmayacaktır.

VII – YATIRIMLARIN TEŞVİKİ :

Kanunun 5 inci maddesiyle kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımların vergi, resim ve harç istisnaları yoluyla teşvik edilmesi öngörülmektedir.

1. İstisnalardan yararlanacak yatırımlar :

5 inci madde hükümlerine göre, sermaye şirketlerinin, kooperatiflerin, kooperatiflerin kuracakları birliklerin ve vakıfların kalkınmada öncelikli yörelerde yapacakları Devletçe teşviki öngörülen yatırımlar dolayısıyla;

a) Her ne suretle olursa olsun bina iktisap etmeleri,

b) Arazi veya arsa üzerine inşa veya binaya ilave suretiyle binalar, bağımsız bölümler veya katlar (Eklentiler ve ortak yer payları dahil) meydana getirmeleri,

c) Meydana getirilen bina, bağımsız bölüm veya katların devirleri ile ilgili işlemeler ve bu işlemler dolayısıyla düzenlenen kağıtlar,

2 nci maddede yazılı vergi, resim ve harçlardan müstesna tutulacaktır.

İstisnaların uygulanmasında aşağıda belirtilen hususların gözönünde bulundurulması gerekir.

a) 5 inci maddede yazılı istisnalar;

— 1/3/1984 tarihinden itibaren iktisap edilecek binalar,

— 1/3/1984 tarihinden itibaren inşaatına başlanacak binalar,

— Daha önce başlanmış olup, 1/3/1984 tarihinde devam eden inşaatlar,

— İnşa edilen bu binaların 1/3/1984 tarihinden itibaren yapılacak devir işlemleri ve bu devir işlemleri dolayısiyle düzenlenecek kağıtlar,

için uygulanacaktır.

b) 5 inci madde hükümleri 1/3/1984 tarihinden önce tamamlanan inşaatlarda yeniden meydana getirme dolayısıyla doğan vergi, resim ve harçları kapsamadığından, bunların tarh, tahakkuk ve tahsili işlemlerine devam edilecektir.

c) 1/3/1984 tarihinde inşaatı devam eden bina, bağımsız bölüm veya katlar için bu tarihten önce ödenmiş olan vergi, resim ve harçlar iade edilmeyecek, anılan tarihten önce ödenmesi gerekenlerin tahsili işlemlerine devam olunacaktır.

d) 2 nci maddede yazılı vergi, resim veya harçları 1/3/1984 tarihinden önce ödenmiş ancak, işlemleri 1/3/1984 tarihinde veya daha sonra tamamlanmış bulunan bina iktisap ve devirleri nedeniyle vergi, resim ve harç iadesi yapılmayacaktır.

e) Sermaye şirketleri, kooperatifler, kooperatiflerin birlikleri ve vakıfların dışındaki kişi ve kuruluşların kalkınmada öncelikli yörelerde yapacakları yatırımlar Devletçe teşviki öngörülenlerden olsa dahi, söz konusu kişi ve kuruluşların bu istisnalardan yararlanması mümkün değildir.

f) İktisap veya inşa edilecek binaların konut olarak veya konut dışında bir amaçla (yatırımla öngörülen amaç dışındaki kullanmalar hariç) kullanılmaları, net alanların 150 metrekareyi geçip geçmemesi istisnaların uygulanmasında etkili olmayacaktır.

g) İnşaatların bu Kanun hükümlerinden yararlanılarak 1/3/1984 tarihinden itibaren tedarik edilen yahut daha önce edinilmiş bulunan arazi veya arsaların üzerine yapılması istisnaların uygulanmasını engellemeyecektir.

VIII – EMLAK VERGİSİ MUAFİYETİ :

Kanunun 6 ncı maddesi ile, konut inşaatına veya kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlara tahsis edilen arazi ve arsalar ile bunlar üzerine inşa edilen binalarla ilgili Emlak Vergisi, ödeme yükümlülüğünün belirli bir süre için kaldırılması öngörülmektedir.

1. Emlak Vergisi muafiyetinden faydalanacak olan arazi, arsa ve binalar:

a) Konut inşaatı veya kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlar ile bu Kanunun 10 uncu maddesinde yazılı binalar ve köylerde samanlık, ahır, kümes ve benzerleri için 1/3/1984 tarihinden itibaren tedarik edilen, anılan tarihten önce tedarik edilmekle beraber bu tarihten sonra yukarıda yazılı amaçlara tahsis olunan arazi ve arsalar,

b) Bu arazi ve arsalar üzerine inşa edilen binalar,

Emlak Vergisinden muaf tutulacaktır.

2. Emlak Vergisi muafiyetinin uygulamasında dikkat edilecek hususlar:

Emlak Vergisi muafiyetinin uygulamasında aşağıda belirtilen hususların gözönünde bulundurulması gerekir.

a) Muafiyetin uygulanması için Emlak Vergisi Kanununda yer alan bildirim şartı aranmayacaktır. Diğer bir ifade ile bildirimler zamanında yapılmamış olsa bile muafiyet tedarik, tahsis ve inşaatın tamamlanması tarihinden itibaren tatbik edilecektir.

Ancak, 2982 sayılı Kanun, beyanname verme mükellefiyetini kaldırmadığından, ilgili bina, arazi ve arsalar için Emlak Vergisi Kanununda yazılı sürelerde beyanname verilecektir. Süresinde beyanname verilmediği takdirde, Emlak Vergisi Kanunu, bu Kanuna ilişkin genel tebliğ ve tamimler ile diğer ilgili mevzuat hükümleri dikkate alınarak işlem yapılacaktır.

b) Muafiyet, ilgili bina, arazi veya arsanın vergi değerinin tamamına uygulanacaktır.

c) 5 inci madde hükümlerinden yararlanılarak iktisap edilen binalara muafiyet tatbik edilmeyecektir.

d) Net alanı 150 metrekareyi geçen konutların muafiyetten yararlanması söz konusu olmayacaktır. (5 inci madde hükümlerinden yararlanılarak inşa edilen konutlar hariç)

e) Plan ve projesi gereği konut dışında bir amaçla kullanılacak bölümleri de ihtiva eden inşaatlarda muafiyet sadece konut olarak kullanılacak bölümlere uygulanacaktır.

f) Muafiyetin uygulanmasında, bu Kanunda yazılı şartların varlığı yeterli sayılacak, ilgili arazi, arsa veya binanın bulunduğu yerler (köylerde belediye veya mücavir alan sınırları içinde bulunması gibi) önem arz etmeyecektir. Samanlık, ahır, kümes ve benzerlerinde ise, bunların köylerde bulunması şartı aranacaktır.

g) Bu tebliğin IV/6 bölümünde yazılı yerlerdeki arazi, arsa ve binalar için muafiyet uygulanması söz konusu olmayacaktır.

h) Emlak Vergisinden muaf tutulan bina ve arsalar nedeniyle Temizleme ve Aydınlatma Harcı da aranmayacaktır.

Kanunun 7 nci maddesi ile, bu Kanunla öngörülen vergi, resim ve harç muafiyet ve istisnalarından istifade eden kişilerin, halen yürürlükte bulunan diğer kanun ve mevzuatla getirilmiş veya getirilecek teşvik hükümlerinden de yararlanabilecekleri hükme bağlanmıştır. Böylece, bu kanunda yer alan muafiyet ve istisnalardan yararlanan kişi ve kuruluşlar gerekli şartları haiz olmaları kaydıyla, diğer mevzuatımızda mevcut yatırım indirimi, gümrük vergisinin taksitlendirilmesi, gümrük muafiyeti, yatırım finansman fonu ve benzeri teşvik tedbirleri ve getirilecek diğer teşvik tedbirlerinden de faydalanabileceklerdir.

Öte yandan, bu Kanunla öngörülen muafiyet ve istisnaların uygulama süresinin bitimi tarihinden sonraki (1988 takvim yılı sonu) dönemlerde, diğer vergi kanunlarında yer alan muafiyet ve istisnalar, şartları mevcutsa uygulanmaya devam edilecektir. Emlak Vergisi ile ilgili muafiyet hükümlerinin uygulanmasında, bu Kanuna göre muafiyet hükümlerinin uygulamasında, bu kanuna göre muafiyetten faydalanılan süreler düşüldükten sonra kalan süreler için anılan kanundaki esaslar dikkate alınacaktır.

Bu Kanunda yazılı amaçlara aykırı hareket edilmesinde uygulanacak müeyyidelere ilişkin hükümler 8 inci maddede yer almıştır.

Anılan madde hükümleri, konut inşaatı veya kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlar bakımından aşağıda ayrı ayrı açıklanmıştır.

Bu kanunda öngörülen muafiyet ve istisnalardan konut inşaatı yapmak için yararlananların;

a) 1/3/l984 tarihinden itibaren tedarik ettikleri veya daha önce tedarik edilmiş olup konut inşaatına tahsis ettikleri arazi veya arsalar üzerinde 31/12/1988 tarihine kadar konut inşaatına başlayıp projesinin % 50'sini tamamlamamaları,

b) Bu arazi ve arsalar üzerine konut dışında (Plan ve projesi gereği konut dışında bir amaçla kullanılacak bölümleri de ihtiva eden inşaatlar hariç) herhangi bir inşaat yapmaları,

c) İnşa ettikleri binayı tamamen veya kısmen konut dışında bir amaçla kullanmaları,

d) 10 uncu maddede yazılı amaçlarla edinilen veya bu amaçlara tahsis olunan arazi ve arsalar üzerinde, 31/12/1988 tarihine kadar inşaat projesinin % 50'sini tamamlamamaları, bu arazi ve arsalar üzerine başka amaçla kullanılacak herhangi bir inşaat yapmaları yapılan binaları başka amaçla kullanmaları,

e) Köylerdeki samanlık, ahır, kümes ve benzeri bina inşaatları için tedarik veya tahsis olunan arazi veya arsalar üzerinde, 1988 yılı sonuna kadar inşaat projesinin % 50'sini tamamlamamaları, bu arazi ve arsalar üzerine başka amaçla kullanılacak herhangi bir inşaat yapmaları, yapılan binaları başka amaçla kullanmaları,

halinde daha önce alınmayan vergi, resim ve harçlar, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre kaçakçılık cezası uygulanmak suretiyle tahsil edilecektir.

Bu Kanunda öngörülen muafiyet ve istisnalardan kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak yatırımlar için yararlananların,

a) 1988 yılı sonuna kadar yatırım projesinin % 50'sini gerçekleştirmemeleri,

b) Mahiyet ve miktar itibariyle başlangıçta öngörülen projeyi küçültmeleri,

c) Yapılan yatırımı, yatırımda öngörülen amaç dışında kullanmaları,

halinde daha önce alınmayan vergi, resim ve harçlar; Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre kaçakçılık cezalı olarak tahsil edilecektir.

Bu maddenin uygulanmasında aşağıda belirtilen hususların da gözönünde bulundurulması gerekir.

a) Gerekli şartlara uymamaları sebebiyle 2982 sayılı Kanundan faydalanamayan kişiler, şartları mevcutsa ilgili vergi kanunlarında yer alan muafiyet ve istisna hükümlerinden yararlanacaklardır.

b) Şartlara uymayanlardan alınmamış olan vergi, resim ve harçlar Vergi Usul Kanunundaki zamanaşımı hükümleri dikkate alınarak ihbarname kuralına göre tarh edilecektir.

c) Konut inşaatı veya yatırım projesinin % 50'sinin fiziki olarak hangi hallerde gerçekleşmiş sayılacağının ölçü ve esasları Bakanlar Kurulunca belirleneceğinden, bu konuda yayınlanacak Bakanlar Kurulu kararındaki açıklamalar dikkate alınacaktır.

Kanunun 9 uncu maddesi hükmü, bu Kanunda yer alan muafiyet ve istisnaların 1988 takvim yılı sonuna kadar uygulanacağını amirdir.

Kanunun bu açık hükmü uyarınca vergi, resim ve harç alacağını doğuran olaylar 1988 yılı sonuna kadar meydana gelmişse muafiyet ve istisnalar uygulanacak, anılan tarihten sonra meydana gelen olay ve hukuki durumlar için bu muafiyet ve istisnaların uygulanması söz konusu olmayacaktır.

Ancak bu tarihten sonra meydana gelecek olay ve hukuki durumlarda, şartları mevcutsa ilgili vergi kanunlarındaki muafiyet ve istisna hükümleri uygulanacaktır.

1. 2982 sayılı Kanunun uygulanmasında mükelleflerin beyanı esas alınacaktır. Bu beyan, verileceği yerler ile ihtiva edeceği bilgiler aşağıda yazılı olan bir dilekçe yapılacaktır.

2. Anılan Kanun hükümlerinden yararlanacak mükellefler:

a) Devlete ait vergi, resim ve harçlarda ilgili vergi dairelerine,

b) Belediyelere ait vergi, resim ve harçlarda ilgili belediye başkanlıklarına,

vergi, resim ve harca konu işlemin yapılması veya beyanname yahut bildirimin verilmesi sırasında bir dilekçe ile başvuracaklardır.

Verilecek dilekçelerde;

a) Mükelleflerin adı, soyadı ve açık adreslerine,

b) Vergi, resim ve harca konu bina, arsa ve araziyle ilgili bilgilere,

c) Vergi, resim ve harca konu işlemlerin mahiyetine,

d) Varsa, ilgili vergi dairesi ve belediyelerdeki vergi, resim ve harca ait hesap numaralarına,

e) Vergi, resim ve harca konu, olay veya işlemlerin gerektirdiği özellik arzeden diğer bilgilere,

f) 2982 sayılı Kanun hükümlerinden faydalanmak istenildiğine dair açıklamalara,

yer verilecektir.

3. Bu dilekçelere damga pulu yapıştırılmayacaktır.

Tapu ve kadastro idareleri noterler, belediyeler, kredi kuruluşları ve diğer ilgili daire ve kuruluşlar bu Kanunda yer alan muaflık ve istisnalara konu işlemleri yapmadan önce ilgili vergi dairelerinden bir yazı talep edeceklerdir.

Yukarıda belirtilen daire ve kuruluşlar yaptıkları işlemin mahiyetini, işleme konu olan ve muaflık veya istisna kapsamında bulunan vergi, resim ve harçların nevi ve miktarını, işlemin yapıldığı tarihten itibaren en geç 15 gün içinde ilgili vergi dairelerine bildireceklerdir.

Vergi Daireleri ve Belediyeler, bu kanunda öngörülen muafiyet ve istisnalardan yararlanan mükellefler için, ilgili vergi, resim ve harçlar bakımından ayrı ayrı olmak üzere özel bir kayıt tutacaklardır.

Tutulacak bu kayıtlarda, muaflık ve istisnalardan yararlanan mükelleflerin kimlik ve adreslerine, muaflık ve istisnalara konu işlemlerin mahiyetine, ilgili bina, arazi ve arsaya ait bilgilere, muafiyet ve istisna kapsamına girmesi sebebiyle alınmayan vergi, resim ve harçların miktarına ve gerekli sair bilgilere yer verilecektir.

Vergi daireleri ve belediyeler, kendi uğraş konularına giren olaylarla sınırlı olmak üzere, gerektiğinde ilgili daire, kuruluş ve kişilerden de bilgi almak suretiyle, kanunun 8 inci maddesinde yazılı şartlara uyulup uyulmadığını kontrol edecekler, şartlara uymayanlar hakkında bu tebliğdeki açıklamaları da dikkate alarak işlem yapacaklardır.

Tebliğ olunur.

(*) Güncelliği Kalmamıştır.