Genel Tebliğ 79

Resmi Gazete Sayısı 34272
Resmi Gazete Tarihi 18/05/1981
Kapsam  
 
Gider Vergileri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 17.4.1981 tarihli ve 2447 Sayılı Kanun 19.4.1981 tarihli ve 17315 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmış ve yayımlandığı tarihi takip eden aybaşından itibaren yürürlüğe girmiştir.
Gider Vergileri Kanununda yapılan değişikliklere ilişkin olarak maddeler itibariyle aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
1. Kanunun 1 inci maddesi ile Gider Vergileri Kanununun ihracat muaflığının tatbik edilmeyeceği haller ile ihraçtan vazgeçme halinde yapılacak muamele başlıklı 7 nci maddesinin birinci fıkrası değiştirilmiştir.
Buna göre, Kanunun 6 ncı maddesinde belirtildiği şekilde ihracat beyannamesi verilmesine rağmen aynı maddede kayıtlı diğer şartlara riayet edilmeden malın ihraç edilmesi halinde, ihracat beyannamesi üzerine evvelce tarh, tahakkuk ve tecil edilmiş vergi, malın imal veya istihsal yerinden çıktığı tarihi takip eden ayın onbeşi ödeme süresi sayılarak Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil olunacaktır.
Diğer taraftan, mal imal veya istihsal yerinden çıkmadan evvel ihracat beyannamesi verilmemesine rağmen, kanunun bahsi edilen 6 ncı maddesinde kayıtlı diğer şartlara riayet edilerek malın ihraç edilmesi durumunda, evvelce tarh, tahakkuk ve tecil edilmiş bir vergi olmadığından, aranılacak istihsal Vergisine gecikme zammı tatbik edilmesi mümkün değildir. Bu durumda usulüne uygun olarak ihraç edilmeyen mallara ait istihsal vergisi, Vergi Usul Kanunu hükümleri gereğince tarh ve tahakkuk ettirilerek tahsil edilecektir.
2. Kanunun 3 üncü maddesiyle 6802 sayılı Kanunun 17 nci. maddesinin (b) fıkrası hükmü değiştirilmiştir. Bu değişiklikle müstahsil nam ve hesabına tahsil edilmiş olsun veya olmasın prim, beyiye, ikramiye, reklam bedeli, komisyon, faiz gibi paraların satış bedelinden indirilemeyeceği belirtilmiştir.
Buna göre, müstahsillerin teslim ettikleri maddeler karşılığında, satış bedeli meyanında müşterilerinden sorumlu sıfatıyla alarak başka kişi ve kuruluşlara verdikleri, prim ve diğer adlar altındaki paralar da satış bedeline dahil edilecektir.
3. Kanunun 5 nci maddesiyle, 6802 sayılı Kanunun 27 nci maddesinin 2, 5 ve 6 ncı fıkraları değiştirilmiştir.
A _ 2 nci fıkrada yapılan değişiklik, bu fıkrada yer alan "Maliye ve İktisat ve Ticaret Vekaletlerince" ibaresinin "Maliye ve Sanayi ve Teknoloji Bakanlıklarınca" olarak değiştirilmesinden ibarettir.
B _ Değişik 5 ve 6 ncı fıkralar gereğince,
a) II sayılı tabloya ilâve edilen 8 ilâ 15 nci pozisyonlarda kayıtlı madde ve mamullere ilk madde indirimi uygulanmayacaktır.
b) II sayılı tablonun 3 ncü pozisyonunda kayıtlı taşıtlara ilk madde indiriminin şartlı olarak uygulanacağına dair hüküm madde metninden çıkarılmıştır. Buna göre taşıtların imalinde kullanılan vergili ilk ve yardımcı maddeler, gerek dahilden ve gerekse ithal yoluyla sağlansın, ilk madde indirimi tayin ve tesbitinde dikkate alınacaktır.
c) Bu değişiklik sonucu II sayılı tablonun 4, 5 ve 6 ncı pozisyonunda kayıtlı mamuller ile I sayılı tablonun 9/B ve C pozisyonunda kayıtlı camlar için ilk madde indirimi evvelce olduğu gibi, yine şartlı olarak uygulanacaktır. Yani bu pozisyonlarda kayıtlı mamullerin imalinde ve bunların bünyesine girecek şekilde kullanılan vergili ilk ve yardımcı maddeler, dahilden tedarik edildiği takdirde, ilk madde indirim oranı tayin ve tesbitinde dikkate alınacak aksi takdirde dikkate alınmayacaktır.
d) Maddede camlarla ilgili olarak 9/B ve C pozisyonunun yer alması, daha önce A, B, C, D ve E fıkraları olarak düzenlenmiş olan 9 ncu pozisyonun bu defa 9/A, B ve C fıkraları olarak yeniden düzenlenmesi sebebine dayanmaktadır.
4. Kanunun 6 ncı maddesiyle, 6802 sayılı Kanunun 28 nci maddesin de kapsam genişletici değişiklikler yapılmıştır. Kanun hükmünde yapılan bu değişiklikle bankerlerin yapmış oldukları banka muamele ve hizmetleri dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar (kendileri adına veya başkaları hesabına menkul kıymet alıp satmayı, alım-satıma tavassut etmeyi veya alıp sattıkları menkul kıymet karşılığı borçları ödemeyi taahhüt etmeyi meslek haline getirenlerin bu faaliyetleri dolayısıyla lehlerine kalan paralar ile mevduat faizi vermek veya sair adlarla faiz ve benzeri menfaatler sağlamak üzere devamlı olarak para toplama işiyle uğraşanların topladıkları paralara sağladıkları gelir ve menfaatler üzerinden komisyon, ücret, hizmet karşılığı gibi adlarla aldıkları paralar dahil) da banka ve sigorta muameleleri vergisine tabi tutulmuştur.
Buna göre, bankerlerin kendilerine ait menkul kıymetler portföyündeki tahvillerin kupon bedelleri vergiye tabi olmakta, ancak, sattıkları tahvillerin kupon bedellerini tahsil ederek aynen müşterilerine devrettikleri takdirde, kendi lehlerine kalan bir para olmadığı için, bu şekilde tahsil edilen kupon bedelleri vergiye tabi olmamaktadır. Bankerlerin bu şekilde yaptıkları hizmet karşılığı, müşterilerinden komisyon, ücret veya hizmet karşılığı veya sair adlarla bir para almaları halinde, bu şekilde alınan paranın vergiye tabi olacağı açıktır.
5. Kanunun 7 nci maddesiyle, 6802 sayılı Kanunun 29 ncu maddesine (n) fıkrası eklenmiştir. Böylelikle, mevduat toplamayan bankaların açmış oldukları yatırım kredileri dolayısiyle lehlerine aldıkları paralar banka ve sigorta muameleleri vergisinden müstesna tutulmuştur.
Yatırım kredileri projeye bağlı olarak bir sınai tesisin kurulması, tevsii ve modernizasyonu için verilen kredilerdir.
İstisna, kredinin banka yetkili organlarınca kabulü, ikraz sözleşmesinin imzalanması, kredinin kullandırılması ve kredinin vade hitamına kadar geri ödenmesi sırasında mevduat kabul etmeyen bankaların lehlerine aldıkları (taahhüt komisyonu, faiz, gecikme faizi, akreditif komisyonu, ekstre masrafları gibi...) paraları kapsamaktadır.
6. Kanunun 8 nci maddesiyle, 6802 sayılı Kanunun Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinin nispetine ait olan 33ncü maddesi değiştirilmiştir. Bu değişiklikle T.C. Merkez Bankası ile bankalar arasındaki reeskont muamelelerinde % 20, reeskont muameleleri dışındaki muamelelerde % 25 olan banka ve sigorta muameleleri vergisinin nispeti % 15'e indirilmiş, kambiyo muamelelerine ait olan nispeti ise matrahın onbinde beşinden binde birine yükseltilmiştir.
Bankalarca açılan kredilerde faiz tahakkuku genellikle üç ve altı aylık devre sonlarında yanılmaktadır. Kredinin kullanıldığı sürece bankalar lehine her gün gerçekleşen faizlerin, üç ve altı aylık devre sonlarında tahakkuk ettirilerek gelir hesaplarına yazılmasıyla bankalar yönünden faiz geliri elde edilmiş olmakla ve vergi yükümlülüğü de o anda doğmaktadır. Bu bakımdan açılmış olan krediler dolayısıyla faiz tahakkukunun Kanunun yürürlük tarihi olan 1.5.1981 tarihinde veya bu tarihten sonra yapılması durumunda söz konusu faizlerin tamamına % 15 banka ve sigorta muameleleri vergisi nispeti tatbik edilecektir.
7. Kanunun 9 ncu maddesi ile, 6802 sayılı Kanunun 38 nci maddesinin III numaralı bendi değiştirilmiştir.
Bu değişiklikle, petrol boru hatları ile yapılan yerli hampetrol taşımalarında varil başına alınan 4.5 TL lık nakliyat vergisi varil başına 25 TL na yükseltilmiştir.
8. Kanunun 10 ncu maddesi ile 6802 sayılı Kanunun ''Hizmet Vergileri" ile ilgili ikinci kısmına 43 ncü maddeden sonra dördüncü bölüm olarak "İlan ve Reklam Hizmetleri Vergisi" başlığı ile 5 Ek Madde eklenmiştir .
Buna göre Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu tarafından yayınlanan ilan ve reklamlar % 15 nispetinde ilan ve reklam hizmetleri vergisine tabi tutulmuştur.
Verginin mükellefi Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumudur. Vergi matrahı ise ilan ve reklam karşılığında her ne adla olursa olsun alınan bedeldir. Gider Vergilerinin karekteri gereği yani yansıtılabilir (intikali) vergilerden olması dikkate alınarak, bu kanunla alınan ilan ve reklam hizmetleri vergisinin matraha dahil edilmeyeceği belirtilmiştir. Buna göre TRT Kurumu tarafından ilan ve reklam hizmeti karşılığı alınan paralar dolayısıyla düzenlenecek faturalarda vergi ayrıca gösterilecektir.
Diğer taraftan verginin Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahının hesabında gider olarak indirilemeyeceği de hükme bağlanmıştır. Buna göre gerek reklam ve ilanı yapan TRT Kurumu ve gerekse reklam ve ilanı yaptıran veya yapılmasına taraf olan kişi ve kurumlar ödenen vergiyi Gelir ve Kurumlar Vergisi matrahından gider olarak indiremeyeceklerdir.
Ek 5 nci maddede verginin beyanının tarhının ve ödenmesinin Kanunun 44 ila 48 nci madde hükümleri gereğince yapılacağı belirtilmektedir.
Anılan 44 ila 48 nci maddeler gereğince, TRT Kurumu, bulunduğu yer vergi dairesine ilan ve reklam hizmetleri vergisi mükellefi olması nedeniyle mükellefiyetini tescil ve tesis ettirecek ve bir ay içindeki muamelelerini ertesi ayın 15 inci günü akşamına kadar bir beyanname ile beyan edecek ve vergisine beyanname verme süresinde ödeyecektir.
9. Kanunun 11 nci maddesiyle 6802 sayılı Kanuna bağlı I sayılı Tablonun 2-A pozisyonunun (b) fıkrası değiştirilmiştir.
Bu değişiklikle, anılan fıkrada yer alan dökme demir tabirine giren maddeler ismen sayılmıştır.
Ayrıca fıkraya eklenen parantez içi hükmü ile de döküm ocaklarında vergili pik veya hurda demirlerden elde edilen yarı mamul ve mamul haldeki döküm mamulleri vergi kapsamı dışına çıkarılmış ve fıkrada kayıtlı maddelere ait vergi oranı % 20 den % 15'e indirilmiştir. Buna göre, kupol ocağı ve diğer döküm ocaklarında elde edilen mamul ve yarı mamul haldeki döküm mamulleri istihsal vergisine tabi tutulmayacaktır.
10. Kanunun 12 nci maddesiyle, 6802 sayılı Kanuna bağlı 1 sayılı tablonun 3 üncü pozisyonunda yer alan kauçuğun vergi nispeti % 30 dan % 25'e indirilmiştir.
11. Kanunun 13 ncü maddesiyle, 6802 sayılı Kanuna bağlı I sayılı tablonun 4 ncü pozisyonundaki "suni plastik maddeler selülozun eter ve esterleri ve suni reçineler" e ait % 40 lık vergi nispeti, % 25'e indirilmiştir.
12. Kanunun 14 ncü maddesiyle, 6802 sayılı Kanuna bağlı I sayılı tablonun "9. camlar" pozisyonu yeniden düzenlenmiştir.
Bu değişiklikle, daha önce A,B,C,D ve E fıkraları olmak üzere 5 fıkra halinde düzenlenen "9 ncu pozisyon" A,B ve C fıkraları olmak üzere 3 fıkra halinde düzenlenmiş, evvelce A,B ve D fıkralarında kayıtlı bulunan cam ve cam eşya bu fıkralardan çıkarılıp A fıkrasına dahil edilmiş ve % 30 ve % 15 oranlarında; C fıkrasında yer alan emniyet camları, B fıkrasına dahil edilerek % 15 oranında, E fıkrasında kayıtlı bulunan aydınlatma ve işaret işleri için cam eşya C fıkrasına dahil edilerek % 30 ve % 20 oranlarında istihsal vergisine tabi tutulmuştur.
Buna göre, renkli, dalgalı, çizgili ve telli pencere camları A fıkrasının (a) bendi gereğince % 30 oranında, B ve C fıkraları dışında kalan örneğin adi ve buzlu pencere camları, düz camlar, cam ilk maddeleri ile hurda camlardan imal olunan ilk istihsal mahsulü her türlü cam ve cam eşya bu meyanda cam damacana, şişeler, tüpler cam elyaf, cam fitil, cam demet v.s. aynı fıkranın (b) bendi gereğince % 15 oranında istihsal vergisine tabi bulunmaktadır.
Diğer taraftan, daha önce anılan pozisyonun E fıkrasında yer alan aydınlatma ve işaret işleri için cam eşya, bu defa C fıkrasında ve iki bentde değişik nispetlerde vergiye tabi tutulmuş, (C) fıkrasına parantez içerisinde "Başka maddelerle mürettep ve montaj suretiyle imal edilmiş olsun olmasın" ibaresi eklenerek montaj suretiyle elde edilen aydınlatma ve işaret işleri için cam eşyanın (Örneğin montaj suretiyle elde edilen avizenin) vergi konusuna girdiği açık ve kesin olarak ifade edilmiştir.
Anılan (C) fıkrasının (a) bendi ile, kalıplama, kesme, yontma, traşlama ve parlatma ameliyesine tabi tutulmuş camlardan imal olunanlar (ki bu meyanda kristalden mamul bulunan avizeler ve aksamı sayılabilir.) % 30 nispetinde, bunun dışında kalan aydınlatma ve işaret işleri için cam eşya ise (b) bendi gereğince % 20 nispetinde istihsal vergisine tabi tutulmuştur.
Anılan pozisyonda kayıtlı "Camlar" la ilgili geniş izahat Gider Vergilerine ait 59 seri No.lu Genel Tebliğinde yer almaktadır.
13. Kanunun 15 nci maddesiyle, 6802 sayılı Kanuna bağlı I sayılı tablonun 10 ncu pozisyonunun A,B ve C fıkralarında kayıtlı ipliklere ait oranlar % 12 ye indirilmiş ve C fıkrası, suni ve sentetik elyaf vergi konusuna alınmak suretiyle yeniden düzenlenmiştir.
A ve B fıkralarında yapılan değişiklik; bu fıkralarda kayıtlı maddelerin vergi nispetlerinin indirilmesinden ibarettir.
C fıkrasında yapılan değişiklikle, bu fıkrada kayıtlı ipliklerin vergi nispeti % 36 dan % 12 ye indirilmiş ve suni ve sentetik ipliklerin ilk maddelerinden olan ve Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin 5l nci ve 56 ncı faslında yer alan dokumaya elverişli devamlı ve devamsız sun'i ve sentetik elyaf da aynı nispette istihsal vergisine tabi tutulmuştur.
Daha önce vergi kapsamına girmeyen bu defa vergi konusuna alınan suni ve sentetik elyafın tarifleri Gümrük Giriç Tarife Cetvelinin 51 nci faslın notlarında şu şekilde yapılmıştır.
Tarifenin neresinde geçerse geçsin, "Dokumaya elverişli sentetik ve sun'i lif" tabiri aşağıda yazılı sınai usullerden biriyle istihsal olunan organik polimer liflerini ifade eder.
a) Organik monomerlerin polimerizasyonu veya kondansasyonu ile elde edilenler; evcümle, poliamidlar, poliesterler, poliüretanlar ve polivinilik müştaklar.
b) Selüloz, kazein, protein, yosun v.s. gibi tabii organik polimerlerin kimyevi tahavvülleri suretiyle elde edilenler; ezcümle viskoz ipeği, asetat ipeği, küpro-amonyak (Cupra) ipeği, denizyosunu ipeği, Yukarıda (a) bendinde tarif edilenler "sentetik lif" ve (b) bendinde tarif edilenler de "Suni lif" addolunur.
Önemine binaen sentetik elyaf üretimi ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamaların yapılması uygun bulunmuştur.
Sentetik elyaf üretimi şu şekilde gerçekleştirilmektedir. Dahilden veya ithal yoluyla Kanuna bağlı I sayılı tablonun 12 nci pozisyonu gereğince- istihsal vergisi ödenmek suretiyle temin edilen kaprolaktam, polimerizasyon tesislerinde polimerize edilerek polikaprolaktan (cips) elde edilmekte elde edilen polikaprolaktamdan da sentetik elyaf üretilmektedir.
(Polikaprolaktamdan doğrudan doğruya sentetik iplik üretimi de mümkündür.)
Buna göre;
a) Bir müstahsil tarafından, vergili olarak temin edilen kaprolaktamın polimerizasyon tesislerinde polimerize edilmesi suretiyle elde edilen yine Kanuna bağlı I sayılı tablo 4 ncü pozisyonu gereğince % 25 nispetinde istihsal vergisine tabi bulunan polikaprolaktam sentetik elyaf imalinde kullanılırsa, -sentetik elyaf vergi konusuna alındığı cihetle-Kanunun 4/b maddesi gereğince, vergiye tabi polikaprolaktamın sentetik elyaf imalinde sarfedilmesi vergiden müstesnadır. Vergi Kanununun 2 ve 3 ncü maddeleri gereğince, sentetik elyafın tesliminde satış veya emsal satış bedeli üzerinden, ilk madde indirimi uygulanmak suretiyle ödenecektir.
b) Bir müstahsil tarafından yukarıda bahsedildiği şekilde elde edilen sentetik elyaf, sentetik ipliğin imalatında ilk madde olarak kullanıldığı takdirde, vergi, Kanunun yine 4/b maddesi gereğince sentetik elyafın, sentetik iplik imalatında sarfedilmesi vergiden müstesna olduğundan, sentetik ipliğin tesliminde ödenecektir.
14. Kanunun 16 ncı maddesiyle 6802 sayılı Kanuna bağlı I sayılı tablonun 11 nci pozisyonunun a, b ve c fıkralarında kayıtlı elektrik ve havagazının vergi hadleri 10 kat artırılmıştır.
Buna göre, elektriğin vergi haddi, kullanılış amacına göre 1 veya 3 kuruştan 10 veya 30 kuruşa, havagazının vergi haddi, 1,5 kuruştan 15 kuruşa çıkarılmış bulunmaktadır.
15. Kanunun 17 nci maddesiyle 6802 sayılı Kanuna bağlı 11 sayılı tablonun 2 nci pozisyonunda kayıtlı kibritin vergi haddi 10 kat artırılarak 1000 çöpten 60 kuruş olarak alınan vergi miktarı 1000 çöpten 6 liraya çıkarılmıştır.
16. Kanunun 18 nci maddesiyle, 6802 sayılı Kanuna bağlı II sayılı tablonun 3 ncü pozisyonun a, b, c ve d bentlerinde kayıtlı bulunan taşıtların vergi nispetleri düşürülmüştür.
17. Kanunun 19 uncu maddesi ile, 6802 sayılı Kanuna bağlı II sayılı tablonun 5 nci pozisyonunun (b) (c) ve (d) bentleri değiştirilmiş ve pozisyonun sonuna (f) bendi eklenmiştir.
_ (b) bendinde yapılan değişiklik; sair her türlü radyo alıcı cihazlarına ait olan nispetin % 5'den % 10'a çıkarılmasından ibarettir.
_ (c) ve (d) bentlerinde yapılan değişiklikle ve bu pozisyona eklenen (f) fıkrası ile vergi dışı kalmış bir takım ses cihazları, ses şeritleri (kasetli olanlar dahil) video teypler bunlara ait şeritler ve televizyon antenleri vergi konusuna alınmış bulunmaktadır. Bu duruma göre, vergili olan şeritlerinin kasetlere monte edilmesi suretiyle vücuda getirilen kaset bantların teslimi de vergi konusuna girmektedir.
18. Kanunun 20 nci maddesiyle 6802 sayılı Kanuna bağlı II sayılı mamul maddeler tablosuna 8,9,10,11,12,13,14 ve 15 nci pozisyonlar eklenmiştir.
A _ 8 nci pozisyon ile sertleştirilmemiş vulkanize kauçuktan her nevi tekerlek bandajları, iç ve dış lâstikleri ve flapslar istihsal vergisi kapsamına alınmıştır.
Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin 40.11 pozisyonunda yer alan mezkûr mamuller hakkında Tarife Cetveli izahnamesinde verilen izahat aşağıda belirtilmiştir.
"40.11 Sertleştirilmemiş vulkanize kauçuktan her nevi tekerlek bandajları iç ve dış lâstikleri ve flapsları."
Bu pozisyona aşağıdakiler dahildir.
a) 40.11.30 Bandajlar (İçi dolu veya yarı dolu), takviyeli bandajlar (yarış bisikletlerinde kullanılanlar gibi) ve iç lastiğe lüzum göstermeyen hususi dış lastikler (Uçaklar için, kamyon ve traktörler de dahil olmak üzere motorlu kara nakil vasıtaları için)
b) Dış lastikler ; 40.11.11 Kutru 16 inç'e (16 dahil) kadar olanlar, 40.11.12 kutru 17-22 (22 dahil) inç'e kadar olanlar, 40.11.13 Kutru 23 inç'ten fazla olanlar.
c) İç lastikler: 40.11.21 Ağırlığı 5 kg'a kadar olanlar, 40.11.22 Ağırlığı 5 kg ve daha fazla olanlar.
d) Flapslar (İç lastiği madeni janta temastan korumaya mahsus)
Bu pozisyonda yer alan eşya her nevi kara ve hava nakil vasıtalarında, tekerlekli oyuncaklarda, müteharrik mobilyalarda, makinelerde, harp silahlarında, tıbbi ve cerrahi cihazlarda vs.. kullanılır.
B) 9 ncu pozisyon ile Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin 34.02 pozisyonunda kayıtlı tansiyoaktif organik müstahsallar, tansiyoaktif müstahzarlar ve yıkama müstahzarları (Sabun ihtiva etsin etmesin) vergi kapsamına alınmıştır.
Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin 34.02 pozisyonunda yer alan ve genellikle halk arasında deterjan olarak isimlendirilen bu maddeler toz, likit ve krem halinde bulunabilmektedir. Söz konusu maddeler hakkında Tarife Cetveli izahnamesinde verilen izahat aşağıda belirtilmiştir.
Bu pozisyon aşağıdakileri içine alır :
(I) Tansiyoaktif organik müstahsallar (sabunlar hariç). Bunlar kimyaca muayyen terkibi bulunmayan ve fakat izole halde olan maddeden teşekkül eder veya içine meselâ sodyum sülfat gibi âtıl (inert) maddeler ilâvesi suretiyle tipleştirilmiş olabilir.
Muhtelif menşeli organik müstahsalları teşkil eden bu müstahsalların az bir miktarı suda eritildiğinde su sathının tansiyonunu değiştirir ve bu suretle köpürme, ıslatma, nüfuz etme, temizleme veya emülsiyon haline getirme hassası kuvvetli bir mahlûl meydana getirir.
Bu müstahsallar meyanında aşağıdakiler zikredilebilir :
(1) Sülforisinoleatlar, sülfooleatlar, sülforezinatlar; suda münhal naftenatlar, sülfonaftenatlar ve suda münhal petrol sülfonatlar (amonyumun, alkali madenlerin veya etanolaminlerin), içinde muayyen miktarda madeni yağ bulunan petrol sülfonatlar; yağ alkollerinin, yağ esterlerinin, yağ asitlerinin ve yağ amidlerinin sülfonlaşmasından hasıl olan müstahsallar; alkilsülfonatlar, alkilsülfatlar, alkilarilsülfonatlar ve ikame benziminazollerin sülfonlu müştakları ile aktif anyonlu benzeri müstahsallar.
(2) Yağ aminlerinin tuzları, kuarterner amonyun tuzları ve aktif katyonlu benzeri müstahsallar.
(3) Yağ alkolleri, yağ asitleri veya alkilfenollerin etilen oksit ile olan kondansasyonundan elde edilen müstahsallar ve aktif iyonu bulunmayan benzeri müstahsallar.
(II) Tansiyoaktif müstahzarlar ve yıkama müstahzarları. Mahlût halde olan bu müstahzarlar meyanında şunlar zikredilebilir :
A _ Tansiyoaktif müstahzarlar.
(1) Yukarıda (I) inci kısımdaki tansiyoaktif müstahsalların birbirleriyle karıştırılmasından meydana gelen mahlûtlar (meselâ, sülforisinoleatların sülfonlu alkilnaftalenler veya sülfonlu yağ alkolleriyle olan mahlûtları gibi).
(2) Yukarda (I) inci kısımdaki tansiyoaktif müstahsalların organik bir muhallil içindeki mahlûlleri veya emülsiyonları (meselâ, sülfonlu bir yağ alkolünün siklohekzenol veya tetrahidronaftalen içindeki mahlûlü gibi).
(3) Esasına yukarda (I) inci kısımdaki tansiyoaktif müstahsallardan birini teşkil eden sair mahlûtlar (meselâ, içinde muayyen nisbette sabun bulunan tansiyoaktif müstahsallar gibi).
(4) Siklohekzanol gibi bazı organik muhalliler içindeki sabun mahlûlleri veya emülsiyonları (içine az miktarda etil alkol katılmış su içindeki sabun mahlûlleri mayi sabunları teşkil etmekte ve dolayısiyle 34.01 pozisyonunda yer almaktadır.)
B _ Yıkama müstahzarları:
(1) Anorganik müstahsalların, ezcümle sodyum karbonat, sodyum metasilikat, sodyum hekzametafosfat, pertuzlar (sodyum perborat gibi), sodyum tetraborat, vs.. nin birbirleriyle olan karışımından meydana gelen mahlûtlar.
(2) Esasını anorganik müstahsallar (ezcümle yukarda 1 numaralı fıkrada zikredilenler) teşkil eden ve aynı zamanda içinde muayyen miktarda organik müstahsallar (sabunlar, metilsellüloz, pankreas hülâsaları, vs..) bulunan mahlûtlar.
Yukarıda sözü edilen müstahzarlar, ister ev işlerinde ister sanayide kullanılsın, bu pozisyonda yer alır. Bunlar hususiyle giyim eşyasının yıkanmasında, dokumaya elverişli maddelerin yıkanmasında ve yağlarının alınmasında (meselâ, ağartmayı ve boyamayı kolaylaştırma maksadiyle), madenî eşyanın (meselâ mutfak eşyası, muhtelif cihazlar, v.s. gibi) yıkanıp temizlenmesinde, döşeme taşlarının yıkanmasında, hazne, v.s. nin temizlenmesinde kullanılır. Tansiyoaktif müstahsallar ve müstahzarlar aynı zamanda haşarat öldürücü emülsiyonlarla ispençiyarî emülsiyonların ve keza yangın söndürücü müstahzarların imalinde de kullanılmaktadır.
El yıkamada kullanılan neviden olan tansiyoaktif maddeler emdirilmiş veya kaplanmış sellüloz vatkadan veya kâğıttan mamûl yapraklar, defterler ve benzerleri dahi bu pozisyona dahildir.
C _ 10 uncu pozisyon ile Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin:
a) 44.14,44.15 Pozisyonlarında kayıtlı parke ve kontraplaklar,
b) 44.18 pozisyonunda kayıtlı pano, levha, blok ve benzeri şekillerde bulunan ve tabii veya suni reçinelerle veya sair organik yapıştırıcı maddelerle ağlomere edilmiş yonga, talaş, ağaç unu, vesair ağaç döküntülerinden suni veya terkip yoluyla elde edilen ağaçlar. (Sunta, talaş ve yonga levhalar gibi)
c) 48.09 pozisyonunda kayıtlı kâğıt hamurundan ağaç liflerinden veya sair nebati liflerden elde edilen inşaat ve imalat için levhalar (tabii veya suni reçinelerle veya benzeri sair yapıştırıcılarla ağlomere edilmiş olsun olmasın) (Formika v.s. gibi)
d) 68.09 pozisyonunda kayıtlı bitkisel liflerden, ağaç liflerinden, samandan, ağaç talaşı ve döküntülerden, testere tozlarından elde edilen, panolar, levhalar, kütükler, karolar ve benzerleri (çimento; alçı veya madeni birleştiricilerle aglomere edilmiş.) (Bu pozisyonda kayıtlı maddeler, esas bağlayıcı maddesi çimento, alçı, kireç, sodyum silikat, kum, cam v.s. gibi madeni birleştiricilerle aglomere edilmiş bitkisel menşeli inşaat eşyalarıdır.)
D _ 11 nci pozisyon ile makine ile dokunmuş halılar ile iplik, yarı mamul iplik veya elyafın bir mesnet üzerine veyahut elyafın birbirine iğneleme veya sair metodlarla tesbiti suretiyle imal olunan her nevi halı ve döşemelikler (Makina ile dokunmuş kilimler hariç) istihsal vergisi kapsamına alınmıştır.
Pozisyonda geçen halı deyimi genel olarak insanların örtü ve yaygı ihtiyaçlarını karşılamak için kullandıkları ilmekli mensucatı ifade eder. Yapısına bakıldığında, iskeletini teşkil eden ve çözgü denilen uzunluğuna iplikler üzerine düğümlenen ilmeklerle; ilmekleri sıkıştırmak dokuyu kuvvetlendirmek için genişliğine atılan atkı ipliklerinden oluştuğu görülür.
Halılar yapılış teknikleri itibariyle de; dokunan, iğneleme metodu ile yapıştırılan (tufting) veya örülen halılar olarak başlıca üç ana gruba ayrılabilirler.
Dokunan halılar denilince akla "el halıları" gelir. Bunların en belirgin özelliği ilmek yani el ile atılan düğümdür. Bu halıların imalinde ipliğin bir mesnet üzerine tesbiti söz konusu değildir. Dolayısıyle el halıları bu hükmün kapsamı dışındadır.
Bu pozisyon ile vergi kapsamına alınan makine halıları ile iğneleme veya sair metodlarla imal olunan halı ve döşemeliklerin imalât şekliyle, bu mamuller hakkındaki genel bilgiler aşağıda belirtilmiştir.
El ile atılan düğümü makinaya yaptırmak imkânı bulunamadığından, yün ipliğini çözgü ipliğine ilmeklemeden tutturup, atkı ile sıkıştırarak dış görünüş itibariyle el halısının aynı, fakat uzman bir gözün kısa bir inceleme ile esasta farklı olduğunu anlayabileceği makine halıları (örülen halılar) meydana getirilmiştir.
Tufting halıları ise, dokuma metodu ile değil, iğneleme ve yapıştırma işlemiyle gerçekleştirilen bir halı cinsini ifade etmektedir.
Tufting metodu ile üretim tekniği ana hatları itibariyle şu aşamaları geçirmektedir.
Sentetik elyaftan çekilen iplikler tufting makinasının özel bir yerine yatay bir vaziyette gerilmiş bulunan bir arabezinin üzerine uç deliklerinde anılan iplikleri taşıyan binlerce sayıda iğneler kanalıyla bukleler halinde sabitleştirilirler.
İğneler arabezini delip, alta geçip, tekrar yukarıya çekilirken, iğneye bağlı iplikle arabezi arasına otomatik bir şekilde giren bukle yapıcılar, ipliğin yukarı çekilmesine engel olarak, buklelerin arabezinin üzerinde kalmasını temin ederler. Sonra da pile iplikleri ile arabezini birbirine iyice kenetlemek için halının arka kısmına bir lâteks tabakası geçirilir.,
İplik tufting makinesine bobinlerden, masura millerinden geçerek tüpler yoluyla aktarılır.
Bu metodla halı imalinde sentetik kökenli iplik kullanılmaktadır. Ancak, dokuma ve örme ameliyesi burada imalata girmemekte, iğneleme ameliyesi kullanılmakta, pileler arabezine yapıştırılmak suretiyle mamul elde edilmektedir.
Tufting metoduna benzer diğer bir metod'da nonwoven metodudur. Yalnız bu metodla halı imalinde, tufting metodunda olduğu gibi, sentetik kökenli iplik değil de, elyaf kullanılmakta ve elyafın arabezinin üzerine iğnelenip, plâstik maddelerle yapıştırılması suretiyle mamul elde edilmektedir.
Kanunun 4/b maddesi gereğince aynı işletme dahilinde imal edilen ve bu pozisyon ile vergi kapsamına alınan makine halıları ile iğneleme veya sair metodlarla imal olunan halı ve döşemeliklerin imalinde sarf edilen iplikler vergiden istisna edilecektir.
E) 12 nci pozisyon ile Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin 73.36, 84.12, 84.15, 84.17, 84.19, 85.06 ve 85.12 pozisyonlarında kayıtlı,
a) Klima cihazları ve pişirme fırınları (odun ve kömürle çalışanlar hariç)
b) Buzdolapları ve soğutma tertibatlı diğer makine ve cihazlar,
c) Her çeşit ve tipte çamaşır ve bulaşık yıkama makinaları ile hazır eşya için ütüler ve presler,
d) Ev işlerinde kullanılmaya mahsus motorlu elektromekanik cihazlar istihsal vergisi kapsamına alınmıştır.
Ev işlerinde kullanılmaya mahsus motorlu elektromekanik cihazlar aşağıda sayılmıştır.
Bunlar; ev, otel, lokanta, büro, okul, hastane, tren, uçak, gemi mutfakları, kantin vs.. yerlerde kullanılan içindeki elektrik motoru ile çalışan aletler, ağırlıkları ne olursa olsun elektrik süpürgeleri, parke cilalama, yiyecek maddelerini ezme ve karıştırma makineleri, meyva presleri, vantilatörler, parke fırçalama, kazıma, silme, temizleme, pis su ve sabunları emme, cilalamak için cila püskürtme, patates soyma, dilimleme ve dilim halinde kesen her nevi cihazlar, sofra bıçaklarını bileme, temizleyip parlatma, eviyeler altında yemek artıklarını öğüterek yok etme, krema ve yumurta çırpma cihazları gibi cihazlardır.
F) 13 ncü pozisyon ile her nevi elektrik, havagazı ve likit petrol gazı (LPG) ve akaryakıt ile çalışır, şofbenler, termosifonlar, sobalar ve radyatörler,
G) 14 ncü pozisyon ile her çeşit voltaj regülatörleri,
H) 15 inci pozisyön ile Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin 90.26 pozisyonunda kayıtlı olan gaz, mayi ve elektrik sayaçları (İstihsal, sarfiyat ve kontrol için olanlar dahil)
İstihsal vergisi kapsamına alınmıştır.
19. Kanunun 21 inci maddesiyle 6802 sayılı Kanuna bağlı III sayılı Tablonun 1 nci pozisyonunda yer alan kahvenin vergi haddi 500 kuruştan 50 liraya yükseltilmiş, 3 ncü pozisyonunda yer alan tekel dışındaki alkollü ve alkolsüz içkilerden tabii köpürür şarabın % 70 olan vergi oranı % 60'a indirilmiş, daha önce % 70 oranında vergiye tabi olan viskilere ait fıkra bu defa ithal viskisi ve dahilde imal edilen viski olarak iki fıkra halinde düzenlenmiş ithal viskileri, % 70 dahilde imal edilen viski ise % 60 nispetinde vergilendirilmiştir.
3 ncü pozisyona eklenen (h) fıkrası ile her türlü meyve suları ve gazozlar (sade gazozlar hariç) % 5 nispetinde vergiye tabi tutulmuştur.
Aynı pozisyonunun sonuna eklenen parantez içi hükümde, söz konusu pozisyonda yazılı alkollü ve alkolsüz içkileri satın alarak, imla veya şişeleme işlerini yaptıktan sonra teslim edenlerin de müstahsil sayılacağı ve teslimlerinin bu pozisyonda gösterilen nisbetler üzerinden vergiye tabi tutulacağı belirtilmiştir.
Evvelce, Tekel dışı içkileri hem imal ve hem de imlâ edenlerin kendi imal ettikleri içkilerin (dahili sarf dolayısıyle), imalatın son safhasını teşkil eden olgunlaşma anındaki emsal satış bedeli üzerinden vergiledirilmesi, imalatçılardan aldıkları Tekel dışı içkileri imlâ ederek satanların ise, yapılan imlâ işi bir bitim ameliyesi sayılmadığından mükellefiyet dışında bırakılması uygun görülmüştür.
Kanunda yapılan değişiklik gereğince Tekel dışı içkileri hem imal ve hem de imlâ edenlerin istihsal vergisini şişeli satış bedeli üzerinden, keza, imalatçılardan aldıkları Tekel dışı içkileri imlâ veya şişeleme işlerini yaptıktan sonra teslim edenlerinde şişeli satış bedeli üzerinden istihsal vergisi ödemeleri gerekmektedir.
Diğer taraftan, aynı maddeyle 6802 sayılı Kanuna bağlı III sayılı tablonun 6 ncı pozisyonunda yer alan "her türlü kolalı içki imalinde kullanılan özütler" hükmü, her türlü içki imalinde kullanılan alkollü ve alkolsüz özütler" şeklinde değiştirilmiştir.
Her türlü içki imalinde kullanılan alkolsüz özütler Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin 21.07, alkollü özütler ise, 22.09 tarife pozisyonunda kayıtlı bulunmaktadır.
Vergi konusuna giren ve Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin 21.07 pozisyonunda yer alan alkolsüz özütler aşağıda sayılmıştır.
a) Kola, sodalı içki yapımında kullanılan kola özü eriyiği,
b) Meşrubat imalinde kullanılan ve esası sodyum bikarbonat ve glisirizin veya meyan kökü özü olan şekerli veya şekersiz koku verici tozlar (Coco denilen tozlar)
c) Şerbet ve limonata gibi meşrubatın yapılmasında kullanılan alkolsüz bileşik türevler (Genellikle "katılaştırılmış özler" diye anılmaktadır.) Bunlar, Gümrük Giriş Tarife Cetvelinin 13.03 pozisyonunda yer alan bitkisel özlere laktik asit, fosforik asit, tartrik asit, sitrik asit, koruyucu maddeler, köpürtücü ürünler, meyve suları bazen de fazla olarak uçan yağlar katılmak suretiyle elde edilmektedir.
20. Kanunun 22 nci maddesiyle, 6802 sayılı Kanuna bağlı III sayılı Tablonun sonuna 7 numaralı pozisyon eklenmiştir.
Yeni eklenen pozisyon hükmüyle daha önce maktu olarak (saf sikleti üzerinden) vergiye tabi olan tuz, değer esası üzerinden % 10 oranında istihsel vergisine tabi tutulmuştur.
Ayrıca, Tekel idaresinden satın alınan ham tuzu, rafineri ameliyesine tabi tutan veya ambalajlayan işletmeler de müstahsil sayılarak mükellefiyet kapsamına alınmış ve pozisyonun sonuna, bu konuda ortaya çıkabilecek tereddütleri gidermek amacıyla 3078 sayılı Tuz Kanunundaki hükümlerin saklı olduğu hükmü eklenmiştir.
Daha önce maktu olarak vergiye tabi bulunan ve bu defa değer esası üzerinden vergiye tabi tutulan tuz G.G. Tarife Cetvelinin 25.01 tarife pozisyonunda yer almakta ve kimyada sodyum klorür olarak isimlendirilmektedir.
Bu pozisyon gereğince vergiye tabi olan tuz; kaya, tuzla tuzu, deniz tuzu, sofra tuzu v.s. dir.
Bu nedenle, bu pozisyon gereğince vergiye tabi olan tuzun G.G. Tarife Cetvelinin 28 ve 29 ncu fasıllarında kayıtlı olan maddelerle (Örneğin 28.29 tarife pozisyonundaki organik olmıyan asitlerin madeni tuzları ve pertuzları'nda olduğu gibi) bir ilgisi bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, evvelce saf siklet üzerinden vergiye tabi olan tuzun diğer esası üzerinden vergiye tabi tutulması nedeniyle, 6802 sayılı Kanunun 14/a ve 24/a maddelerinde de buna paralel değişiklikler yapılmış tır.
21. Kanunun 23 ncü maddesiyle 6802 sayılı Kanuna bağlı IV sayılı Tablonun ''madeni eşya" başlıklı 2 numaralı pozisyonunda değişiklik yapılarak, bir kısım makine, alet ve cihazın ithalinin indirimli oran (% 10) üzerinden istihsal vergisine tabi tutulması hakkındaki (a) fıkrası kaldırılmış ve bu eşya % 18 oranında vergiye tabi tutulan eşyaya dahil edilmiştir. Ayrıca çocuk bisikletlerine ait % 15 lik oran % 20 ye yükseltilmiştir.
Diğer taraftan bu madde ile IV sayılı Tablonun sonuna 15 nci pozisyon eklenerek lastik tekerlekli traktörler, ithalinde % 20 nispetinde istihsal vergisine tabi tutulmuştur.
22. Kanunun 24 üncü maddesiyle 6802 sayılı Kanuna bağlı IV sayılı Tablonun sonunda yer alan ihtar hükümlerine 4 üncü madde olarak eklenen hüküm gereğince Kanuna bağlı tablolardan hem II sayılı tabloda ve hem de IV sayılı tabloda kayıtlı maddelerin ithalinde IV sayılı tablodaki ilgili pozisyon hükmü uygulanacaktır.
23. Kanunun 25 nci maddesi ile 6802 sayılı Kanuna bağlı tablolarda ve Kanunun mahsus kısım ve bölümlerinde kayıtlı vergi nispet veya hadler ile tarifelerde % 80'e kadar indirim yapmaya, indirilen nispet had veya tarifeleri kanuni seviyelerine kadar çıkarmaya ve bununla ilgili usul ve şartları tespite Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır.
Bu madde ile verilen yetkiye dayanılarak 4.5.1981 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan ve 1.5.1981 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 30.4.1981 tarihli ve 8/2823 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı Eki 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununa Bağlı Tablolarda Yer Alan Bazı Mamullerin Vergi Nispetlerinin Değiştirilmesine İlişkin Kararla :
A) Gider Vergileri Kanuna bağlı II sayılı tablonun 2447 sayılı Kanunla değişik 3 ncü pozisyonunun (a) bendinde kayıtlı, bu pozisyonun (b), (c) ve (d) bendlerinde yazılı olanlar dışında kalan her türlü motorlu kara taşıtlarının vergi nispeti % 10'a, (b) bendinde kayıtlı motosiklet ve yan arabası, sandalların arka tarafına takılan benzinle müteharrik motorların vergi nispeti % 5'e, (c) bendinde kayıtlı kamyonetlerin vergi nispeti % 10'a, (d) bendinde kayıtlı binek otomobillerinin vergi nispeti % 10'a, ve aynı pozisyonun (e) bendinde kayıtlı motorlu kara taşıtlarının motorlu şasilerinin vergi nispeti % 10'a, (f) bendinde kayıtlı motorlu kara taşıtlarının motorsuz şasilerinin vergi nispeti % 5'e, (g) bendinde kayıtlı bisikletlerin vergi nispeti % 2'ye
B) Gider Vergileri Kanununa bağlı II sayılı tablonun 5 nci pozisyonunun (e) bendinde kayıtlı her türlü televizyon'un vergi nispeti % 10'a,
C) Gider Vergileri Kanununa bağlı II sayılı tabloya 2447 sayılı Kanunla eklenen 12 nci pozisyonun (a) bendinde kayıtlı mamullerden sadece pişirme fırınlarının, (b) bendinde kayıtlı buzdolapları ve soğutma tertibatlı diğer makine ve cihazların, (c) bendinde kayıtlı mamullerden sadece her çeşit ve tipte çamaşır makinalarının, (d) bendinde kayıtlı mamullerden sadece elektrik süpürgelerinin ve l3 ncü pozisyonunda kayıtlı mamüllerden sadece şofbenler, termosifonlar ve sobaların vergi nispetleri % 4'e,
D) Gider Vergileri Kanununa bağlı III sayılı tablonun 2447 sayılı Kanunla değişik 3 ncü pozisyonunun (c) bendinde kayıtlı sair şarapların vergi nispeti % 15'e aynı tablonun 6 ncı pozisyonunda kayıtlı her türlü içki imalinde kullanılan alkollü ve alkolsüz özütlerin vergi nispeti % 20'ye,
E) Gider Vergileri Kanununa bağlı IV sayılı tablonun 2447 sayılı Kanunla değişik 2 nci pozisyonun (a) bendinde kayıtlı Demirden mamul eşya'nın vergi nispeti % 10'a,
İndirilmiştir.
24. Kanunun 27 nci maddesiyle 6802 sayılı Kanunun 4 ncü maddesinin (i) fıkrasının III no.lu bendinden sonra gelen parantez içi hükmü ile (j) fıkrasının sonundaki parantez içi hükmü, (m) fıkrası, 5 nci maddesinin (c) fıkrası, 65 nci maddesi hükmü ile III sayılı tablonun 5 nci pozisyonunun (D) fıkrası, 8.6.1942 gün ve 4250 sayılı İspirto va İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununun 14 ncü maddesinin tarh, tahakkuk ve tahsile ilişkin hükümleri kaldırılmıştır.
Bu duruma göre :
a) 6802 sayılı Kanunun 4 ncü maddesinin (i) fıkrasının, I, II ve III nolu bentlerinde yer alan maddelerle, (j) fıkrası gereğince dahilde alınan istihsal vergisinden müstesna tutulan maddeler kanununa bağlı I, II ve III sayılı tablolarda ismen yazılı iseler muafen teslim edileceklerdir. Ayrıca bu maddelerin bünyesine giren vergili ilk ve yardımcı maddeler dolayısıyle evvelce ödenmiş istihsal vergisi iade edilmiyecektir. Bundan da anlaşılacağı gibi vergi iadesi suretiyle uygulanan istisna kaldırılmış olmaktadır.
b) Kanunun 4/m maddesindeki halı ve kilim ipliği istisnası kaldırıldığından bundan böyle halı ve kilim imalinde kullanılmak üzere teslim edilen 2,5 metrik numaraya kadar (2,5 dahil) Strayhgarh iplikleri de vergiye tabi olacaktır.
c) Kanunun 5 nci maddesinin (c) fıkrası kaldırıldığından bundan sonra her türlü tabii ipekten iplik imal eden veya bunların bitim işleri ile iştigal edenler de istihsal vergisi ödeyeceklerdir.
Bilindiği gibi daha önce tabii ipek ipliği üretimi ve teslimi veya bu iplikler üzerinde yapılan bitim işi istihsal vergisi kapsamı dışında idi.
Bu defa Kanunun 5 nci maddesinin (c) fıkrası kaldırılarak her türlü tabii ipekten iplik imal eden veya bunların bitim işi ile uğraşanlar da mükellefiyet kapsamına alınmıştır.
Buna göre, Kanuna bağlı I sayılı tablonun 10 uncu pozisyonunun A/b fıkrasında yer alan tabii ipek ipliğinin imal ve teslimi % 12 nispetince istihsal vergisine tabidir.
Sözü edilen ipliğin bitim işlerinin yapılış şekline göre aşağıda belirtilen şekilde işlem yapılacaktır.
a) Söz konusu iplik üzerinde bitim işleri (Büküm, katlama, boyama, kasarlama gibi) iplik müstahsili tarafından yapılıyorsa, bir müstahsilin imal ettiği ipliği bitim ameliyesine tabi tutması Kanunun 3 ncü maddesinin (a) fıkrası gereğince teslim sayılmadığı cihetle, bitim işine tabi tutulmuş ipliğin tesliminde vergi doğacak ve vergi matrahı da teslim şekline, göre 2 veya 3 ncü maddeler gereğince ya satış bedeli ya da emsal satış bedeli olacaktır.
b) Müstahsil tarafından imal edilen tabii ipek ipliğinin bitim işinin başkalarına yaptırılması halinde, Kanunun 3/d maddesinin parantez içi hükmü gereğince müstahsillerin imal ettikleri maddeleri başkalarına bitim işine tabi tutturmalarının teslim sayılmaması nedeniyle bu ipliklerin (Yani bitim işine tabi tutulan ve kendilerine iade edilen ipliklerin) vergisini, müstahsiller kendileri tarafından tesliminde ödeyecekler. Vergi matrahı da yine ya satış bedeli ya da emsal satış bedeli olacaktır.
c) Satın alınan, vergi konusuna giren tabii ipek ipliğinin bitim işinin başkalarına yaptırılması halinde, Kanuna bağlı I sayılı tablonun 10 ncu pozisyonunun A/b ve D fıkraları gereğince, bitim işini yapan vergi mükellefi, vergi matrahı da, 18 nci madde gereğince yapılan bitim işi karşılığında alınan ücret olacaktır.
d) Kanunun, şarap müstahsillerine ait istihsal vergisinin Tekel İdaresi tarafından mevzuatı gereğince, tarh ve tahakkuk ettirilip tahsil olunarak ilgili vergi dairesine ödeneceğine dair 65 nci maddesi hükmü kaldırıldığından, bundan böyle şaraba ait istihsal vergisi 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre tarh ve tahakkuk ettirilerek usulü dairesinde tahsil olanacaktır.
e) Kanuna bağlı III sayılı tablonun 5 nci pozisyonunun (D) fıkrası kaldırılmış, buna paralel olarak yukarıda da bahsedildiği gibi aynı tablonun sonuna 7 nci pozisyon eklenmek suretiyle maktu olarak vergiye tabi olan tuzun, değer esası üzerinden istihsal vergisine tabi tutulması sağlanmıştır.
Bilgi edinilmesini ve gereğinin ona göre yapılmasını rica ederim.

(*) 1.1.1985 tarihinde 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu'nun yürürlüğe girmesi ile 6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu'nun (Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi hariç) diğer hükümleri yürürlükten kaldırıldığından, Tebliğin (4), (5), (6) numaralı bölümleri hariç işlerliği kalmamıştır.

 
 
Ücretsiz üyelik
Şifremi Unuttum
USD
Euro
Üfe & Tüfe Oranlarını görmek için aşağıdaki excel ikonuna tıklayınız.

*Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileridir.​

ÜFE & TÜFE
Endeks Arşivi

Excel Dokümanı
     
  Copyright ® 2013 Esenlik Yeminli Mali Müşavirlik Ltd. Şti. Web Tasarımı