RESMİ GAZETE NO        :21595

RESMİ GAZETE TARİHİ :29.05.1993

6.5.1993 tarih ve 3910 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun Bazı Maddelerinde Değişiklik  Yapılması Hakkında Kanun 12.5.1993  gün ve 21579 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanunun, 140. maddenin değiştirilmesine ilişkin olup idari para cezalarını konu alan 1. maddesi aşağıda açıklandığı şekilde uygulanacaktır.

 

506 sayılı Kanunun 8.maddesinde belirtilen işyeri bildirgesi ile 9.maddesinde belirtilen  sigortalı işe giriş bildirgesini, yasal süresi içinde Kuruma vermeyen işverenlere, fiilin oluştuğu tarih göz önüne  alınmak suretiyle idari para cezası uygulanacaktır.

 

Buna göre:

 

a)Belgelerin Kuruma verilmesi gereken son günün, Kanunun yürürlüğe girdiği 12.5.1993 tarihinden önceki bir tarihe rastlaması  halinde, belge verme süresinin son günündeki geçerli asgari ve azami ceza sınırları göz önünde  bulundurulmak suretiyle, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 27. ve 28. maddelerine göre belirlenecek miktarda,

 

b)Belgelerin Kuruma verilmesi gereken son günün, Kanunun yürürlüğe girdiği 12.5.1993 tarihine veya bunu izleyen günlere rastlaması halinde  ise;

 

ba)İşyeri bildirgesinden dolayı belge verme süresinin son gününde  geçerli olan aylık asgari ücretin üç katı tutarında,

 

bb)Sigortalı işe giriş bildirgesinden dolayı, her bir sigortalı için belge verme süresinin son gününde  geçerli olan aylık asgari ücret tutarında,

 

idari para cezası verilecektir.

 

 

506  sayılı Kanunun 79. maddesinin  birinci fıkrasında yer verilen ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde belirtilen aylık sigorta  primleri bildirgesi ile dört aylık sigorta primleri bordrosu ve aylık sosyal güvenlik destek primi bordrosunu, yasal süresi içerisinde Kuruma vermeyen  işverenlere, idari para cezası verilebilmesi için gerekli olan  önceden yazılı  ihtar zorunluluğu yasa değişikliği ile kaldırılmıştır.  Bu durumda , çalıştırılan sigortalılar için Kuruma verilmesi gereken söz konusu belgelerin yasal süresi içerisinde verilmesi veya  geç verilmesi halinde

                                                                -2-

 

 

herhangi  bir yazılı ihtar yapılmadan ceza uygulanması gerekmektedir.

 

Buna göre :

 

a)Kamu sektörü için 14.4.1993, özel sektör için de 30.4.1993 tarihlerine kadar süresinde Kuruma verilmiş aylık sigorta primleri bildirgeleri, aylık sosyal güvenlik destek primi bordroları ile 1992 yılı üçüncü dönem dört aylık sigorta primleri bordroları da dahil olmak üzere, yasa değişikliğinden  önceki sürelere ilişkin olan bildirge ve bordrolar için;  önceden olduğu gibi   yazılı ihtar yapılacak ve ihtara rağmen belge verilmemesi ya da sigortalı çalıştırılmadığının bildirilmemesi hallerinde, belgelerin ilişkin olduğu süre üzerinde durulmaksızın her bir belgeye ayrı ayrı olmak üzere yasa değişikliğinden önceki sürelere ilişkin en sor asgari ceza miktarı (240.000,-TL) üzerinden idari para cezası uygulanacaktır.

 

b)Kamu sektörü için 14.5.1993, özel sektör için de 31.5.1993 günü mesai saati bitimine kadar Kuruma verilmesi gereken aylık sigorta primleri bildirgesi ve aylık sosyal güvenlik destek primi bordrosu ile 1993 yılı birinci dönem dört aylık sigorta primleri bordrosu dahil olmak üzere,yasal süresi içerisinde Kuruma verilmeyen bildirge ve bordroların her biri için ayrı ayrı olmak üzere, belgenin   Kuruma verilmesi gereken yasal sürenin son günündeki aylık asgari ücretin iki katı tutarında idari para cezası verilecektir.

 

c)Maddi hataların giderilmesi amacıyla veya toplu sözleşmeden kaynaklanan ücret farkları ve benzeri ödemeler gibi işverenin elinde olmayan nedenlerle, sonradan verilen ek aylık sigorta primleri bildirgeleri ile dört aylık sigorta prim bordroları ve kaylık sosyal  güvenlik destek primi bordroları için, idari para cezası uygulanmayacaktır.

Bu hallerin dışında verilen ek prim belgeleri için, ilişkin oldukları ayın asıl bildirge ve bordroları gibi yukarıda açıklanan esaslara göre idari para cezası uygulanacaktır.

 

 

506 sayılı Kanunun 79.maddesinde belirtilen yükümlülüklerden, işyeri kayıtlarını, Kurumca  yapılan yazılı ihtara rağmen 15 gün içinde mücbir sebep olmaksızın ibraz etmeyenlere veya bu süre içinde ibraz etmekle beraber,  Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde belirtilen usul  ve esaslara uygun olarak düzenlemediği anlaşılanlara, kayıtlardaki geçersizlik halinin birden fazla olup olmadığına bakılmaksızın idari para cezası uygulanacaktır.

 

a)Kayıt ibrazına bağlı cezalarda uygulama :

 Kayıt ibraz edilmemesi halinde, ceza uygulamasında esas alınacak tarih, kayıt ibraz tebligatında belirtilen sürenin son günüdür.

Buna göre; yazılı olarak istenilecek kayıtların, tebligattaki 15 günlük süre içerisinde Kuruma ibraz edilmemesi halinde, 15.günde geçerli olan aylık asgari ücret göz önünde bulundurulmak suretiyle ceza verilecektir.

Aynı tebligatla istenilen işyeri defter ve belgelerinin kısmen  ibraz edilmesi halinde, kayıtlar ibraz edilmemiş sayılacağından, kayıt ibraz etmeyen işverenler için öngörülen ceza uygulanacaktır.

3910 sayılı Yasanın yürürlüğe girdiği 12.5.1993 tarihinden  önce, yükümlüye kayıtların, ibraz edilmesi için yazılı ihtar yapılmış olması ve tebligattaki kayıt ibraz süresinin 11.5.1993 veya

                                                     -3-

 

 

daha önceki bir tarihte  dolmasına karşılık kayıtların ibraz edilmemesi halinde, henüz ceza verilmemişse, önceden olduğu gibi Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 29. maddesinin (d) fıkrasına göre ceza kesilecektir.

Kayıt ibrazı tebligatının 12.5.1993 tarihinden önceki bir tarihte yapılmış olması ve tebligattaki kayıt ibraz süresinin 12.5.1993 veya daha sonraki bir tarihte dolması halinde ise, kayıtların ilişkin olduğu süreye bakılmaksızın, yapılan tebligat uyarınca kişlem yapılması gerektiğinden, Yasa değişikliğinden önceki sürelere ilişkin en son asgari ceza miktarı (240.000,-TL)  üzerinden idari para cezası uygulanacaktır.

 

b)Kayıtların Geçersizliğine Bağlı Cezalarda Uygulama :

İşyeri kayıtlarının tebligattaki süre içerisinde Kuruma ibraz edilmesiyle birlikte, incelenen kayıtların geçersiz olduğunun saptanması halinde, fiilin oluştuğu tarihin, 12.5.1993  tarihinden önceki ya da sonraki bir tarih olması göz önünde bulundurularak ceza verilecektir.

 

ba)Fiilin oluştuğu tarihin 11.5.1993 ve daha önceki bir tarihe rastlaması halinde önceden olduğu gibi, geçersizlik hallerinin  her biri için ve her fiil tarihindeki asgari ceza tutarı ayrı ayrı uygulanacaktır.

 

bb)Fiilin oluştuğu tarihin 12.5.1993 ve daha sonraki bir tarihe rastlaması halinde, geçersizlik halinin birden fazla  olup olmadığına bakılmaksızın, en son fiil tarihindeki asgari ücret göz önünde bulundurularak tek ceza uygulanacaktır.

 

bc)Geçersizlik hallerinin 12.5.1993  tarihinden önceki ve sonraki tarihleri kapsaması durumunda, yukarıda belirtilen açıklamalar da göz önüne alınarak, bu tarihten önceki ve sonraki ceza miktarları toplanmak, suretiyle işlem yapılacaktır.

 

c)Uygulanacak Ceza Tutarları  :

Gerek kayıt ibraz edilmemesi, gerekse ibraz edilen kayıtlarda geçersizlik halinin saptanması dolayısıyla işverenlere;

 

ca)213 Sayılı Vergi Usul Kanununun 172.maddesi gereğince defter tutmakla yükümlü olup, 177.maddesi uyarınca da bilanço esasına göre defter tutanlara, fiil tarihindeki aylık asgari ücretin oniki katı  tutarında,

 

cb)Bunun dışında, bir Kanun hükmü gereğince defter tutmakla yükümlü olanlara, fiil tarihindeki aylık asgari ücretin altı katı tutarında,

 

cc)Herhangi bir Kanun hükmü gereğince defter tutmakla yükümlü olmayanlara ise, fiil tarihindeki aylık asgari ücretin üç katı tutarında,

 

İdari para cezası uygulanacaktır.

 

213  sayılı Vergi Usul Kanununun 177. maddesinde iş hacmi itibariyle yer alan defter tutma hadleri, Kanunun mükerrer 414. maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından belirlenmektedir. Buna göre; bilanço esasına göre defter tutacak yükümlülerin, ilgili Bakanlar Kurulu Kararları doğrultusunda  belirlenmesi gerekmektedir.

                                                         -4-

 

 

IV-İŞYERİNE BORDRO ASILMAMASINA BAĞLI CEZA UYGULAMASI :

 

Dört aylık sigorta primleri bordrosu ile aylık sosyal güvenlik destek primi bordrosunun, Kurumca onaylı bir örneğini  (bir sonraki belgenin verilmesi gereken ayın başına kadar geçecek süre içinde) işçiler tarafından görülebilecek bir yere asmadığı denetim elemanlarınca saptanan işverenlere,yazılı bir ihtar yapılmaksızın, fiilin saptandığı tarihte geçerli olan aylık asgari ücretin iki katı tutarında ceza uygulanacaktır.

 

V-ORTAK HUSUSLAR  :

 

a)3910 sayılı Kanuna göre uygulanacak idari para cezalarında 1475 sayılı İş Kanununun 33. maddesine göre sanayi kesiminde çalışan 16. yaşından büyük işçiler için belirlenen aylık asgari ücret esas alınacaktır.

 

b)Yasadaki yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenlere, tahakkuk ettirilen idari para cezalarını 7 gün içinde ödemeleri gerektiği veya cezaya bu süre içinde itiraz edebilecekleri  hususu tebliğ olunacaktır. Tebliğe rağmen ödenmeyen idari para cezaları için, icrai takibata geçilecektir.  Bu  uygulamada fiilin 12.5.1993 tarihinden önce veya sonra oluşması önem arzetmemektedir.

Ancak, 12.5.1993 tarihinden önce tebligat yapılmış ve henüz tebligattaki 30 günlük ödeme süresi dolmamış olanlara, yeni bir tebligat yapılmayacak ve önceki tebligatta yer kalan 30 günlük süre, borcun ödenmesi ve mahkemeye itiraz edilmesi açısından geçerli olacaktır.

12.5.1993 tarihinden sonra tebliğ edilen idari para cezalarına karşı, 7 gün içinde yazılı  olarak yapılan itirazlar, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 43. maddesinde belirtilen Ünite İtiraz Komisyonunda görüşülerek karara bağlanacaktır. Kurumca  itiraz karara bağlanıncaya kadar takibe devam  edilmeyecektir.

Ünite itiraz komisyonunca, itirazın reddi halinde takip yeniden başlatılacak, işverenler , komisyon kararının kendilerine tebliğinden itibaren 7 gün içinde, bu kez yetkili sulh ceza mahkemesine itiraz edebileceklerdir.

 

Tebliğ olunur.